Tiền mã hóa 2025: Từ đầu cơ sang ứng dụng thực tế, bước vào hệ thống tài chính chính thống

Thị trường tiền mã hóa năm 2025 chứng kiến bước chuyển mình mang tính bước ngoặt không chỉ về “giá trị” mà quan trọng hơn là “giá trị sử dụng”. Theo báo cáo thường niên do công ty đầu tư CoinShares công bố ngày 24 (giờ địa phương), thị trường tài sản kỹ thuật số đã bắt đầu dịch chuyển từ xu hướng đầu cơ sang mô hình tập trung vào “tính hữu dụng”. Đây được xem là dấu mốc cho thấy sự trưởng thành rõ nét về mặt công nghệ cũng như mức độ ứng dụng trong thực tế.

CoinShares nhận định: nếu như giai đoạn 2022–2023 bị chi phối bởi sự trầm lắng và mất niềm tin, thì năm 2025 lại là thời điểm tiền mã hóa lần nữa thu hút sự quan tâm từ thể chế và công chúng, đánh dấu giai đoạn “xâm nhập cấu trúc” vào các hệ thống kinh tế chính thống. Mặc dù một vài sự kiện giải chấp và biến động giá xảy ra lặp lại, làm nổi bật tính chưa hoàn thiện của thị trường, CoinShares vẫn cảnh báo rằng việc chỉ nhìn vào “chuyển động giá” có thể khiến nhà đầu tư bỏ lỡ “thành quả thực tế” của thị trường. Cơ sở hạ tầng được xây dựng trong nhiều năm qua giờ đây bắt đầu “đưa vào vận hành”.

“Điều thúc đẩy sự thay đổi của hệ thống tài chính không phải là giá cả, mà là khi các sản phẩm kỹ thuật số trở nên thực sự có ích ở quy mô lớn,” Jean-Marie Mognetti, đồng sáng lập CoinShares, nhấn mạnh trong báo cáo thường niên.

Một năm của chuyển dịch: từ ngoài rìa đến bên trong hệ thống tài chính

Nếu như trước đây các tài sản kỹ thuật số được nhìn nhận là sự tồn tại bên ngoài hệ thống tài chính truyền thống, thì trong năm 2025, chúng đã trở thành một phần bổ sung và mở rộng của hạ tầng tài chính hiện hữu. Thay vì đặt mục tiêu thay thế hoàn toàn ngân hàng hay các tổ chức tài chính, các dự án **blockchain** lại được triển khai để nâng cao hiệu quả hoạt động tài chính hiện tại.

Không chỉ vậy, các dự án trong hệ sinh thái tiền mã hóa cũng đang tái cấu trúc để tập trung vào tính *thực tiễn và hiệu quả lâu dài*, vượt qua các xu hướng ngắn hạn và theo đuổi mục tiêu giải quyết vấn đề cốt lõi của thị trường. Đây là tín hiệu rõ ràng cho thấy ngành đã bước vào giai đoạn trưởng thành.

Từ đầu cơ đến ứng dụng thực tế

Từ góc nhìn của CoinShares, tín hiệu thị trường quan trọng hơn cả chu kỳ đầu cơ là quá trình “tích hợp thực tế”. Dẫn chứng điển hình bao gồm Chainlink(LINK), nền tảng cung cấp dữ liệu giữa các mạng blockchain với nhà cung cấp dữ liệu truyền thống — đóng vai trò hạ tầng cho hợp đồng thông minh. Ngoài ra, các nền tảng thị trường dự đoán như Polymarket hay Kalshi đã đi vào vận hành dưới khung pháp lý rõ ràng, cho thấy rằng những ứng dụng dựa trên blockchain đang được người dùng đón nhận không chỉ vì tiềm năng, mà bởi giá trị thực sự.

Một trong những bước tiến quan trọng trong năm qua là việc **ETF Bitcoin giao ngay** tại Mỹ đã tiếp cận nhà đầu tư phổ thông thông qua các kênh đầu tư truyền thống. Điều đáng chú ý là thay vì tạo nên một làn sóng đầu cơ, sản phẩm này dần trở nên “quen thuộc”, thể hiện xu hướng tích hợp vào hệ thống tài chính hơn là hiện tượng nhất thời.

Giai đoạn sắp tới, yếu tố quyết định không còn là “giá cả”

Khi hướng đến năm 2026, nhiều nhà đầu tư đang đặt kỳ vọng vào các chính sách tiền tệ mở rộng từ Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed). Tuy nhiên, CoinShares cho rằng “yếu tố thay đổi cuộc chơi” không phải là biến số kinh tế vĩ mô, mà là mức độ “chấp nhận” tiền mã hóa trong cuộc sống thường ngày.

Thực tế đã chứng minh: các ứng dụng tiết kiệm dựa trên ứng dụng đang trở thành đối trọng với hình thức gửi tiết kiệm truyền thống tại ngân hàng. Song song đó, các công ty Fintech và tổ chức tài chính cũng đang mở rộng dịch vụ liên quan đến **stablecoin**, bao gồm thanh toán, lưu ký và giao dịch. Những thay đổi này không tạo cơn sốt nhất thời, nhưng một khi thiết lập được vị thế, chúng mang đến “sự chuyển biến cơ bản” khó đảo ngược.

Đồng thời, CoinShares dự đoán rằng trong tương lai, thứ tạo nên sự khác biệt giữa người thắng và kẻ thua sẽ không còn là “câu chuyện, ý tưởng”, mà là “mức độ đóng góp kinh tế thực tế” của từng dự án. **Bitcoin(BTC)** đang dần khẳng định mình là một tài sản phi chủ quyền mang tính toàn cầu, trong khi **stablecoin** đang trở thành phương thức thanh toán phổ biến trong kinh tế số xuyên biên giới. Đặc biệt, các tài sản tài chính được mã hóa (tokenized assets) cũng đang vượt qua giai đoạn thử nghiệm và lần lượt chuyển qua giai đoạn triển khai thực tế.

Ngành tài chính phi tập trung (DeFi) do đó cũng trải qua sự chuyển mình rõ rệt. Thay vì là một hệ thống đối nghịch, DeFi dần được xem là “ngân hàng có công nghệ khác” với cấu trúc ngày càng giống với tài chính truyền thống.

Quy định pháp lý: từ kiềm chế sang tạo điều kiện mở rộng

Về mặt pháp lý, CoinShares coi năm 2025 là năm có nhiều sự tiến triển tích cực. Tại Mỹ, khung pháp lý đối với **stablecoin** và tài sản mã hóa đã được cụ thể hóa, loại bỏ một phần lớn sự bất định pháp lý. Ở châu Âu, thay vì siết chặt quản lý, các nước đang bắt đầu áp dụng mô hình “quy định thực tế” để thu hút dòng vốn dài hạn và tạo khuôn khổ pháp lý rõ ràng — nhằm giúp thị trường vận hành an toàn hơn mà không bóp nghẹt đổi mới.

Tương lai thuộc về những gì “có ích”

Dù tăng trưởng nhanh chóng, thị trường tiền mã hóa không tránh khỏi sự xuất hiện của các dự án thất bại hay làn sóng đầu cơ quá mức. Tuy nhiên, CoinShares nhấn mạnh một điều: “Xu thế chính ngày càng rõ rệt.” Đó là: tính hữu dụng, dòng tiền thực và sự hòa nhập với thể chế truyền thống là ba trụ cột vững chắc cho chương mới của thị trường.

Nếu 2025 là năm đánh dấu đợt “tái xuất” trong thanh thế và sự chính danh, thì 2026 hứa hẹn là năm **tiền mã hóa thực sự bén rễ** trong nền kinh tế thực. Và trong bức tranh lớn đó, yếu tố quan trọng không còn là “nó là gì”, mà là “ai đang sử dụng nó”.