Thị trường phái sinh tiền mã hóa 2025 bùng nổ: Giao dịch vượt 85.700 tỷ USD, rủi ro vẫn rình rập
Thị trường phái sinh tiền mã hóa đang chứng kiến làn sóng tăng trưởng mạnh mẽ khi bước vào năm 2025. Theo dữ liệu từ CoinGlass, tổng giá trị giao dịch phái sinh toàn cầu đã vượt mức 85.700 tỷ USD, tương đương gần 1 triệu tỷ VNĐ. Bình quân mỗi ngày, khối lượng giao dịch đạt khoảng 264 tỷ USD, cho thấy sự quay trở lại mạnh mẽ của loại sản phẩm tài chính này trong hệ sinh thái tiền mã hóa.
Giao dịch tập trung cao: “Bộ tứ” sàn giao dịch thống lĩnh thị trường
Một điểm đáng chú ý là mức độ tập trung của thị trường rất cao. Theo CoinGlass công bố ngày 24 (giờ địa phương), sàn Binance là đơn vị dẫn đầu với 29% thị phần, tức xử lý khoảng 25.000 tỷ USD giao dịch phái sinh. Theo sau là OKX, Bybit và Bitget với tổng số giao dịch từ 8.000 đến 10.000 tỷ USD, chiếm tổng cộng 62% toàn bộ thị trường.
“Bình luận”: Mức độ tập trung này gây ra lo ngại về tính ổn định hệ thống, bởi nếu một trong các nền tảng này gặp sự cố, tác động dây chuyền đến toàn ngành là rất lớn.
Tổ chức tài chính tăng cường tham gia: CME vượt mặt Binance ở chỉ số phái sinh
Giao dịch phái sinh tiền mã hóa không còn độc quyền cho các nhà đầu cơ cá nhân. Từ năm 2024, các tổ chức tài chính truyền thống đã bắt đầu gia tăng ảnh hưởng. Theo dữ liệu cập nhật ngày 24, Sở Giao dịch hàng hóa Chicago (CME) đã vượt qua Binance về hợp đồng tương lai Bitcoin mở (open interest) và tiếp tục nới rộng khoảng cách trong năm 2025.
Những sản phẩm như ETF Bitcoin giao ngay được niêm yết tại Mỹ, công cụ tài chính phái sinh hợp quy, và các bàn giao dịch quyền chọn chuyên nghiệp đã tạo điều kiện cho dòng vốn tổ chức tham gia sâu hơn.
“Bình luận”: Sự hiện diện của tổ chức giúp thị trường có xu hướng ổn định hơn, khi các chiến lược như phòng ngừa rủi ro (hedging) và giao dịch chênh lệch (arbitrage) trở thành chủ đạo, thay vì chỉ dựa vào đòn bẩy cao và đầu cơ.
Mức mở vị thế cao nhất trong lịch sử nhưng vẫn không tránh được cú sốc
Giao dịch hợp đồng mở (open interest) – một chỉ số đánh giá mức độ hoạt động trong thị trường phái sinh – bắt đầu hồi phục từ đầu năm. Từ mức đáy 8,7 tỷ USD, con số này đã tăng lên kỷ lục mới là 23,6 tỷ USD vào ngày 7 tháng 10. Tuy nhiên, thị trường sau đó bất ngờ điều chỉnh mạnh khiến 7 tỷ USD vị thế bị thanh lý, tương đương khoảng 1/3 tổng open interest thời điểm đó. Vào cuối năm, chỉ số này dừng ở mức 14,5 tỷ USD, vẫn cao hơn 17% so với đầu năm.
Bitcoin chưa thể vượt 90.000 USD, ETF tiếp tục bị rút vốn
Năm 2025 cũng chứng kiến áp lực từ thị trường giao ngay. Tính đến thời điểm viết bài, giá Bitcoin (BTC) đang dao động quanh mức 89.950 USD, chưa thể vượt ngưỡng tâm lý 90.000 USD. Các chuyên gia cho rằng sự kiện đáo hạn hợp đồng quyền chọn quy mô lớn vào ngày 26 tháng 12 đã hạn chế động lực tăng giá của Bitcoin trong ngắn hạn.
Đáng chú ý, các quỹ ETF Bitcoin giao ngay tại Mỹ vẫn ghi nhận hiện tượng rút vốn liên tục, đặt ra câu hỏi về tính bền vững của dòng vốn tổ chức và dấu hiệu suy yếu “premium” từ nhà đầu tư chuyên nghiệp.
Thanh lý đòn bẩy lên tới 150 tỷ USD: Mặt trái của thị trường tăng trưởng nóng
Tổng giá trị vị thế bị thanh lý do đòn bẩy trong năm 2025 đã lên đến 150 tỷ USD. Riêng trong hai ngày 10 và 11 tháng 10, có tới 19 tỷ USD bị quét sạch chỉ trong vòng 48 giờ. Điều này được xem là cảnh báo về mức độ rủi ro cao mà các nhà đầu tư đang phải đối mặt khi sử dụng đòn bẩy quá lớn trong thị trường phái sinh.
“Bình luận”: Mặc dù thị trường phái sinh đang góp phần định hình giai đoạn trưởng thành của thị trường tiền mã hóa, nhưng rủi ro đòn bẩy cao, phụ thuộc vào nhóm sàn lớn và biến động do thanh lý vẫn là yếu tố cần được theo dõi chặt chẽ.
Kết luận
Sự tăng trưởng bùng nổ của thị trường “phái sinh tiền mã hóa” trong năm 2025 cho thấy vai trò ngày càng quan trọng của lĩnh vực này trong hệ sinh thái blockchain nói chung. Tuy nhiên, đi kèm theo là các nguy cơ lớn như mức độ tập trung vào sàn giao dịch, rủi ro thanh lý từ đòn bẩy và tính nhạy cảm với dòng vốn tổ chức. Với khối lượng giao dịch đạt mức trung bình 264 tỷ USD mỗi ngày, nhà đầu tư cần cẩn trọng khi định hình chiến lược đầu tư và nên ưu tiên các công cụ “quản trị rủi ro”. Đồng thời, cơ quan quản lý cũng cần vào cuộc để bảo vệ thị trường trong giai đoạn chuyển mình.
“Bình luận”: Thị trường phái sinh tiền mã hóa tuy hấp dẫn với khối lượng khổng lồ, nhưng đòi hỏi người tham gia có kiến thức vững chắc và quản trị rủi ro hiệu quả — nơi chỉ một sai lầm nhỏ cũng có thể gây ra thiệt hại khôn lường.
Từ khóa: “phái sinh tiền mã hóa”, “giao dịch phái sinh”, “thanh lý vị thế”, “giá Bitcoin”, “đòn bẩy giao dịch”
Bình luận 0