AI mã nguồn mở của DeepSeek gây tranh cãi vì né tránh chủ đề nhạy cảm

Một mô hình AI mã nguồn mở mới do công ty khởi nghiệp Trung Quốc DeepSeek phát hành gần đây đang gây tranh cãi khi bị cho là né tránh các chủ đề nhạy cảm liên quan đến "tự do ngôn luận", đặc biệt là các vấn đề chính trị liên quan chính quyền Trung Quốc.

Theo chia sẻ của *xlr8harder*, một nhà phát triển ẩn danh trên nền tảng X (trước đây là Twitter) ngày 24 (giờ địa phương), mô hình mới nhất mang tên “DeepSeek R1-0528” cho thấy xu hướng né tránh rõ rệt các chủ đề gây tranh luận. Nhà phát triển này khẳng định, phiên bản lần này là "bước lùi rõ rệt về mặt tự do biểu đạt", đồng thời cho rằng mô hình cần được cải thiện và xứng đáng nhận được sự chỉ trích.

Tuy nhiên, ông cũng lưu ý rằng do mô hình này được phát hành dưới dạng “mã nguồn mở” và tuân theo giấy phép sử dụng “permissive license” (giấy phép cho phép chỉnh sửa, thương mại hóa), cộng đồng lập trình viên quốc tế vẫn có thể tự do tinh chỉnh và phát triển thêm trên nền tảng này. Đây được xem là điểm tích cực hiếm hoi trong bối cảnh lo ngại về sự kiểm soát của chính phủ Trung Quốc đối với lĩnh vực trí tuệ nhân tạo.

Bình luận: Vấn đề kiểm duyệt trong công nghệ trí tuệ nhân tạo đang trở nên ngày càng đáng chú ý, nhất là khi *trung lập nội dung* và *đạo đức thiết kế* của AI là chủ đề nóng tại Mỹ và châu Âu. Mô hình DeepSeek R1-0528 được cho là phản ánh sự khác biệt trong cách các quốc gia định hình hệ thống AI, từ góc độ chính trị và quyền công dân.

Điều đáng chú ý là những phản ứng của mô hình trước các chủ đề liên quan đến Tổng thống Trump, vốn là điểm thử nhạy cảm trong nhiều mô hình AI phương Tây, cũng cho thấy rõ ranh giới giữa kiểm duyệt và kiểm soát nội dung trong thiết kế AI.

Kết luận: Mô hình DeepSeek R1-0528 đang làm dấy lên tranh luận quanh vấn đề “tự do ngôn luận” trong trí tuệ nhân tạo, từ đó nhấn mạnh tầm quan trọng của sự “trung lập nội dung” trong thiết kế AI. Dù mô hình có tiềm năng phát triển nhờ mã nguồn mở, nhưng những nghi vấn về kiểm duyệt nội dung chính trị vẫn tiếp tục là mối quan tâm lớn với cộng đồng AI toàn cầu.