Lừa đảo honeypot hoành hành trên thị trường DeFi, nhà đầu tư khó phát hiện

Thị trường tiền mã hóa phát triển kéo theo hàng loạt hình thức lừa đảo ngày càng tinh vi – trong đó, nổi bật gần đây là chiêu trò mang tên “honeypot”. Đặc biệt trong hệ sinh thái tài chính phi tập trung (DeFi), nơi mà các giao dịch diễn ra không qua trung gian, kiểu lừa đảo này đang trở thành cạm bẫy phổ biến đối với cả nhà đầu tư mới và người dùng giàu kinh nghiệm.

Theo CoinDesk đưa tin ngày 26 (giờ địa phương), “honeypot” là thuật ngữ chỉ một loại dự án hoặc token được thiết kế trông như có dòng tiền hoạt động bình thường – giá tăng, khối lượng giao dịch cao, có vẻ hợp lệ. Tuy nhiên, bản chất bên trong là một bẫy lừa đảo: nhà đầu tư có thể “mua” tài sản nhưng tuyệt đối không thể “bán”. Mọi tài sản mua vào sẽ bị khóa vĩnh viễn trong hợp đồng thông minh, còn quyền kiểm soát chỉ thuộc về kẻ gian.

Cách thức hoạt động của loại lừa đảo này dựa vào sự phức tạp và ẩn danh của hợp đồng thông minh. Dựa trên các blockchain phổ biến như Ethereum(ETH) và BNB Smart Chain(BSC), “honeypot” cài đặt trong mã nguồn những đoạn mã lệnh kiểm soát chặt chẽ quyền bán – chẳng hạn như đặt phí bán lên tới 100% hoặc chỉ cho phép một số ví nhất định thực hiện giao dịch. Dù nhìn bề ngoài token có vẻ đang được giao dịch sôi động, tất cả chỉ là ảo ảnh để đánh lừa nhà đầu tư.

“Bình luận”, nhiều chuyên gia cho biết thị trường hiện đang xuất hiện các biến thể “honeypot” ngày càng nguy hiểm hơn. Ví dụ: một số ví lạnh phân phối qua TikTok có chứa sẵn private key mà kẻ lừa đảo có thể truy cập từ xa, hoặc các công cụ tạo “honeypot” hoàn chỉnh dưới dạng dịch vụ thuê ngoài (Honeypot-as-a-Service) cũng đã xuất hiện, cho phép bất kỳ ai cũng có thể tạo ra dự án lừa đảo chỉ với vài cú nhấp chuột.

Điều đáng lo ngại là ngay cả những người dùng nâng cao cũng dễ rơi vào bẫy. Các hợp đồng thông minh giả mạo thường được xác minh trên Etherscan hay BscScan, biểu đồ giá được dựng lên như thật, rất khó phát hiện nếu không tự kiểm tra từng dòng mã hoặc sử dụng công cụ giám sát tự động.

Chuyên gia khuyến cáo: “Trước khi bỏ tiền lớn, nên mua thử số lượng nhỏ và thử bán để kiểm tra tính thanh khoản”. Bên cạnh đó, các yếu tố như quảng bá mập mờ, chỉ nổi trên một số cộng đồng riêng lẻ hay ví lạnh không rõ nguồn gốc cũng nên được xem là dấu hiệu cảnh báo rõ ràng đối với nhà đầu tư.

Tóm lại, dù tài chính phi tập trung mang đến sự tự do giao dịch và loại bỏ trung gian, thì rủi ro từ những bẫy dạng "*honeypot*" cũng đang gia tăng mạnh mẽ. Người dùng cần nâng cao *kỹ năng nhận diện rủi ro*, sử dụng ví có độ uy tín cao và chỉ đầu tư vào các dự án được cộng đồng tin tưởng. Cuối cùng, như giới chuyên gia nhận định: *cẩn trọng và chủ động nghi ngờ* luôn là hàng rào bảo vệ mạnh mẽ nhất khi bước chân vào thế giới tiền mã hóa.