Circle muốn cho phép hoàn tác giao dịch blockchain, giới đầu tư cảnh báo phá vỡ nguyên tắc cốt lõi

Một thử nghiệm có khả năng làm lung lay triết lý cốt lõi của tiền mã hóa đang diễn ra. Theo Financial Times đưa tin ngày 24 (giờ địa phương), Circle – công ty phát hành đồng stablecoin lớn của Mỹ – đang phát triển tính năng “từ hoàn tác giao dịch”. Nếu tính năng này được thương mại hóa rộng rãi, nhiều chuyên gia cảnh báo điều này có thể làm suy yếu nguyên tắc “bất biến” – nền tảng quan trọng của công nghệ blockchain.

Theo bài viết, Circle đang thử nghiệm cơ chế từ hoàn tiền, cho phép người dùng yêu cầu hoàn tác một giao dịch đã thực hiện. Trong khi đặc điểm “không thể đảo ngược” vốn được xem là ưu điểm bảo mật và minh bạch của blockchain, một số công ty đang nỗ lực điều chỉnh khái niệm này để phù hợp hơn với hệ thống tài chính truyền thống – đặc biệt trong bối cảnh nhiều nước đang siết chặt quy định quản lý ngành tiền mã hóa.

Heath Tarbert – Chủ tịch Circle và là cựu Chủ tịch Ủy ban Giao dịch Hàng hóa Tương lai Mỹ (CFTC) – bình luận: “Tài chính truyền thống có nhiều cơ chế mà tiền mã hóa chưa hấp thụ được”. Ông cho rằng nếu giao dịch có thể được hủy bỏ dưới một số điều kiện hợp pháp, blockchain sẽ tiến thêm một bước để tích hợp vào hệ sinh thái tài chính phổ thông.

Bình luận, giới đầu tư lại không hoàn toàn đồng thuận. Một số nhà đầu tư mạo hiểm đánh giá tính năng này là “gây phản cảm” và so sánh nó với cách thức vận hành của “hệ thống tập trung”, điều đi ngược với lý tưởng ban đầu của blockchain tự chủ và phi tập trung. Cần lưu ý rằng dự án blockchain Ark – cũng do Circle phát triển và ra mắt hồi tháng 8 – đã từng vấp phải chỉ trích vì “quá tập trung,” đến mức “khó có thể gọi là blockchain”.

Thông tin cho biết tính năng từ hoàn giao dịch này không mở cho tất cả người dùng mà yêu cầu có sự tham gia của “chuyên gia pháp lý bên thứ ba”. Circle mô tả đó là cơ chế “hạn chế và có kiểm soát dựa trên tính toàn vẹn của blockchain”. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cho rằng khi triển khai thực tế, mô hình này có thể phát sinh tranh cãi về vấn đề kiểm duyệt và rủi ro liên quan đến cơ chế quản trị tập trung.

Ngoài ra, Circle cũng đang phát triển tính năng tăng cường riêng tư giao dịch cho stablecoin, cho phép người dùng “ẩn một phần giá trị giao dịch”. Dù vậy, công ty khẳng định toàn bộ cấu trúc giao dịch vẫn “có thể xác minh được trên blockchain”. Tính năng này được cho là phản ứng trước yêu cầu ngày càng cao về quyền riêng tư của người dùng, đồng thời cân bằng với yêu cầu tuân thủ quy định minh bạch tài chính.

Bối cảnh hiện tại cho thấy ngành stablecoin đang phải đương đầu với hàng loạt tranh cãi xoay quanh quy định về travel rule, bảo vệ quyền riêng tư và tính minh bạch của giao dịch. Thử nghiệm mới của Circle đưa câu hỏi “đâu là biên giới giữa bản chất phi tập trung và sự thực dụng của công nghệ blockchain” trở lại trung tâm của các cuộc thảo luận trong ngành.

Bình luận, đây có thể là khởi đầu cho việc định nghĩa lại cách mà blockchain vận hành trong môi trường tài chính hiện đại – nơi tính linh hoạt, khả năng hoàn tác và quyền riêng tư được xem là điều kiện cần để được phổ cập rộng rãi. Tuy nhiên, nếu không kiểm soát đúng mức, những điều đó có thể vô tình phá vỡ những “hằng số đạo đức” mà cộng đồng blockchain luôn gìn giữ.