Aptos(APT) ra mắt đề xuất AIP-137, tăng cường bảo mật trước hiểm họa máy tính lượng tử

Aptos công bố đề xuất bảo mật đầu tiên AIP-137, đón đầu kỷ nguyên máy tính lượng tử

Dự án tiền mã hóa Aptos(APT) vừa công bố đề xuất cải tiến AIP-137, một nỗ lực mang tính tiên phong trong việc tăng cường bảo mật trước những rủi ro tiềm ẩn từ công nghệ máy tính lượng tử đang ngày càng phát triển nhanh chóng.

Theo thông tin từ Aptos Labs ngày 24, đề xuất AIP-137 do chuyên gia mật mã Alin Tomescu dẫn dắt, nhằm giới thiệu chữ ký số SLH-DSA-SHA2-128s – một tiêu chuẩn mã hóa đã được cơ quan tiêu chuẩn công nghệ Mỹ (NIST) công nhận. Đây được xem là bước chuẩn bị quan trọng nhằm bảo vệ blockchain trước nguy cơ từ các cuộc tấn công mã hóa có thể xảy ra khi máy tính lượng tử đạt tới mức độ ứng dụng thực tiễn.

Tăng cường bảo mật trên nguyên tắc thận trọng và tiêu chuẩn hóa

Khác với những cải tiến nặng về hiệu năng, đề xuất AIP-137 của Aptos đặt trọng tâm vào “bảo mật đã được kiểm nghiệm”. SLH-DSA-SHA2-128s là dạng chữ ký băm không lưu trạng thái, được chuẩn hóa thành FIPS 205 bởi NIST, cho phép tận dụng thuật toán SHA-256 sẵn có trong hạ tầng của Aptos. Điều này giúp giảm thiểu rủi ro liên quan đến các giả thiết toán học chưa kiểm chứng – một bài học rút ra từ sự cố bị bẻ khóa trước đây của thuật toán Rainbow năm 2022.

“Bình luận”: Lựa chọn phương pháp bảo thủ không chỉ cho phép duy trì tính ổn định trong hệ thống blockchain, mà còn tránh được việc hy sinh bảo mật cơ bản khi theo đuổi mục tiêu chống lượng tử.

Mặc dù vậy, sự đánh đổi là không nhỏ. Chữ ký mới có kích thước tới 7.856 byte – lớn gấp khoảng 82 lần so với Ed25519 hiện hành. Thời gian xác thực cũng dài hơn 4,8 lần, vào khoảng 294 micro giây. Dù các kỹ thuật như ML-DSA hay Falcon có ưu thế về tốc độ, nhưng vẫn chưa được chứng thực rộng rãi hoặc khó triển khai. Aptos quyết định hoãn xét duyệt các lựa chọn này, ưu tiên xây dựng một tiêu chuẩn vững chắc trước.

Không ép buộc, cho phép cộng đồng tự lựa chọn

AIP-137 không nhằm thay đổi toàn bộ hệ thống mà hướng tới “triển khai có chọn lọc”. Người dùng và nhà phát triển có thể tiếp tục sử dụng chữ ký truyền thống Ed25519, đồng thời có tùy chọn bật SLH-DSA khi cần thiết. Cơ chế này được tích hợp dưới dạng “cờ chức năng” trên các thành phần như ví, node xác thực, trình lập chỉ mục và công cụ nhà phát triển, cho phép mạng lưới chuyển đổi dần mà không gây gián đoạn.

“Bình luận”: Đây là một chiến lược khéo léo giúp Aptos từng bước chuẩn bị cho tương lai mà không làm xáo trộn cấu trúc vận hành hiện tại – điều rất quan trọng với hệ sinh thái blockchain vốn đòi hỏi độ ổn định cao.

Mối lo ngại toàn ngành: Bitcoin, Solana và những “địa chỉ nguy hiểm”

Không riêng Aptos, mối đe dọa từ máy tính lượng tử đã được nhiều tên tuổi trong ngành cảnh báo. Nhà sáng lập Solana(SOL), Anatoly Yakovenko lưu ý rằng Bitcoin(BTC) nên bắt đầu chuẩn bị từ bây giờ vì “rủi ro giải mã trong vòng 5 năm tới là có thật”. Theo phân tích, khoảng 6–7 triệu Bitcoin – tương đương gần 30% tổng cung – hiện đang bị lưu trữ tại các địa chỉ sử dụng định dạng cũ, có khả năng chịu tổn thương nếu thuật toán lượng tử trở nên đủ mạnh.

Các gã khổng lồ công nghệ cũng không giấu tham vọng: IBM đặt mục tiêu có chip 100.000 qubit vào năm 2030; PsiQuantum nhắm đến mốc 1 triệu qubit qua công nghệ quang; Microsoft(MSFT) gần đây tuyên bố đã đạt đột phá về phần cứng lượng tử và kỳ vọng đưa công nghệ này vào ứng dụng thực tiễn chỉ trong vài năm tới, không còn tính bằng thập kỷ.

Theo giáo sư Gavin Brennen từ Đại học Macquarie, số lượng qubit cần thiết để “bẻ khóa” một khóa 256-bit – vốn được coi là an toàn hiện nay – đã giảm từ 20 triệu xuống chỉ còn 1 triệu, và có thể đạt được vào giữa thập niên 2030.

Ngành công nghiệp bắt đầu định hình tiêu chuẩn bảo mật mới

Theo báo cáo dự đoán thị trường tài sản kỹ thuật số năm 2026 của công ty đầu tư Grayscale, máy tính lượng tử có thể không lập tức ảnh hưởng tới giá ngắn hạn, nhưng sẽ buộc các hệ thống blockchain áp dụng tiêu chuẩn bảo mật mới trong trung và dài hạn.

Với AIP-137, Aptos đang đặt viên gạch đầu tiên cho quá trình chuyển giao đó – không vội vàng, nhưng vững chắc. Dù hiện tại chỉ mang tính “tùy chọn”, nhưng hành động này phản ánh sự công nhận ngày càng lớn trong ngành rằng: bảo mật cho tương lai cần được xây dựng bắt đầu từ hôm nay.

“Bình luận”: Với việc chủ động triển khai giải pháp dựa trên tiêu chuẩn công khai, Aptos đang tự định vị mình như một mạng lưới tiên phong trong việc đón đầu nguy cơ mới và có thể trở thành hình mẫu cho các blockchain khác trong thời kỳ hậu lượng tử.

Từ khóa: “Aptos”, “AIP-137”, “máy tính lượng tử”

Từ khóa được phân bổ ở đoạn mở đầu và kết luận bài viết như yêu cầu.