Ethereum(ETH) đề xuất chiến lược mở rộng Layer 1 giữ quyền tự vận hành node cho người dùng

Ethereum(ETH) đang bước vào một giai đoạn đổi mới quan trọng liên quan đến khả năng mở rộng của lớp nền (Layer 1 - L1) mà không làm ảnh hưởng đến tính khả thi của node cá nhân. Đồng sáng lập Ethereum, Vitalik Buterin, vừa đề xuất một chiến lược mở rộng mới, nhằm giúp người dùng tiếp tục vận hành node địa phương trong khi mạng vẫn phát triển mạnh mẽ.

Theo bài đăng của Buterin trên Ethresear.ch ngày 24 (giờ địa phương), mục tiêu của kế hoạch này là duy trì sự phát triển của mạng lưới Ethereum(ETH) mà không khiến việc vận hành node trở nên bất khả thi. Như ông chỉ ra, khi giới hạn gas ở tầng L1 liên tục gia tăng, nhiều người lo ngại không thể vận hành các node đầy đủ do yêu cầu tài nguyên quá cao – đặc biệt với những người muốn tự kiểm chứng dữ liệu.

Giải pháp cốt lõi mà Buterin đưa ra là “node bán không trạng thái” – một loại node mới chỉ lưu trữ chọn lọc các thông tin trạng thái quan trọng, trong khi vẫn có thể xác thực toàn bộ chuỗi thông qua các công nghệ như stateless (không trạng thái) hoặc ZK-EVM. Người dùng có thể lưu trữ cục bộ những dữ liệu cần thiết như tài khoản hoặc ứng dụng được sử dụng thường xuyên, thay vì phải tải toàn bộ cơ sở dữ liệu blockchain.

"bình luận": Việc giới thiệu node bán không trạng thái sẽ mở đường cho nhiều người cùng tham gia xác nhận mạng lưới mà không cần đến hạ tầng máy chủ mạnh mẽ – điều từng là rào cản lớn đối với những ai muốn tự bảo vệ quyền riêng tư và tăng tính chống kiểm duyệt.

Trong ngắn hạn, Buterin đề xuất triển khai rộng rãi EIP-4444 – một bản nâng cấp nhằm giới hạn lượng dữ liệu lịch sử mà mỗi node phải lưu trữ trong khoảng 36 ngày. Điều này giúp giảm tải dung lượng ổ cứng cần thiết. Ngoài ra, ông cũng đề xuất phát triển một hệ thống phân tán có thể lưu trữ các dữ liệu cũ thông qua kỹ thuật mã hóa xóa dữ liệu (erasure coding), từ đó giảm sự phụ thuộc vào các nhà cung cấp lưu trữ tập trung.

Một cải tiến kỹ thuật khác được đề cập là điều chỉnh chi phí gas: tăng phí cho các hoạt động lưu trữ dữ liệu trên chuỗi, đồng thời giảm phí cho việc xử lý các giao dịch. Mục tiêu là khuyến khích người dùng tận dụng tài nguyên mạng một cách hợp lý hơn. Trong trung hạn, Buterin còn đề cập đến phương pháp xác thực không trạng thái hoàn toàn, có thể loại bỏ hoàn toàn yêu cầu lưu trữ trạng thái Merkle branch – phần quan trọng trong xác nhận giao dịch hiện nay – giúp giảm thêm gánh nặng cho các node.

Quan trọng không kém, Buterin cũng nhấn mạnh vai trò của RPC cục bộ (Remote Procedure Call) – công cụ để truy cập dữ liệu on-chain một cách riêng tư, không bị kiểm duyệt. Mặc dù các giải pháp như ZK-EVM và tìm kiếm thông tin riêng tư (PIR) đang nổi lên như những lựa chọn tiềm năng, ông cảnh báo rằng những công nghệ này vẫn còn những thách thức về chi phí, bảo mật siêu dữ liệu (metadata) và sự phụ thuộc vào các nhà cung cấp RPC tập trung – vốn là điểm yếu về kiểm duyệt và quyền riêng tư.

"bình luận": Đề xuất của Vitalik Buterin mang tính chiến lược rất cao, hài hòa giữa tốc độ phát triển của Ethereum(ETH) và nhu cầu đảm bảo quyền tự chủ của người dùng. Trong bối cảnh Web3 yêu cầu ngày càng cao về tính phi tập trung, đây có thể là bước đi quan trọng định hình tương lai của toàn bộ hệ sinh thái.

Kết luận, chiến lược mở rộng L1 mà Vitalik Buterin vừa công bố không chỉ giải quyết vấn đề kỹ thuật hiện tại của Ethereum(ETH), mà còn bảo vệ một trong những giá trị cốt lõi của blockchain – khả năng người dùng tự xác minh và kiểm soát thông tin. Trong bối cảnh mạng Ethereum liên tục phát triển, các điều chỉnh này được kỳ vọng sẽ giữ cho mạng lưới vẫn dễ tiếp cận và bền vững trong dài hạn.