Stablecoin – Cơ hội thanh toán toàn cầu hay mối đe dọa quyền riêng tư?

Stablecoin – tương lai của thanh toán kỹ thuật số hay rủi ro quyền riêng tư bị đánh đổi?

Stablecoin đang nhanh chóng trở thành một trong những “từ”đổi mới thực tiễn“từ” nhất trong hệ sinh thái chuỗi khối sau sự ra đời của Bitcoin(BTC). Sự kết hợp giữa tốc độ, tính linh hoạt của tài sản kỹ thuật số với sự ổn định của tiền pháp định đã giúp stablecoin trở thành chiếc cầu nối quan trọng giữa tài chính truyền thống và hệ thống phi tập trung. Nổi bật ở các thị trường mới nổi, stablecoin không chỉ là phương tiện giao dịch nhanh và rẻ, mà còn “từ”giải pháp thay thế“từ” cho biến động tỷ giá.

Theo Reuters đưa tin ngày 24, việc các tập đoàn tài chính lâu đời và các công ty fintech linh hoạt cùng đổ dồn quan tâm vào thị trường stablecoin là điều không quá bất ngờ. Năm ngoái, PayPal(PYPL) đã phát hành stablecoin riêng mang tên PYUSD, với vốn hóa lên đến 1 tỷ USD (khoảng 1,39 nghìn tỷ đồng), cạnh tranh trực tiếp với USDC của Circle và USDT của Tether. Đầu năm nay, BlackRock thông báo kế hoạch mua 10% cổ phần của Circle, một động thái “từ”tiếp cận sâu hơn“từ” của stablecoin vào hệ thống tài chính truyền thống.

Tuy nhiên, đáng chú ý hơn là việc các “ông lớn” bán lẻ như Amazon và Walmart cũng đang cân nhắc triển khai đồng token riêng trên nền USD. Sự tham gia của những tên tuổi nằm ngoài lĩnh vực tài chính cho thấy stablecoin đang được coi là không chỉ là công cụ thanh toán, mà còn là một “từ”tài sản chiến lược“từ” mang lại nhiều giá trị kinh doanh: loại bỏ trung gian, tối ưu chi phí và nâng cao hiệu quả quản trị tài chính.

Nhưng song song với nhiều kỳ vọng, thị trường stablecoin cũng đang đối mặt với một “từ”rủi ro trọng yếu“từ” còn bị xem nhẹ: quyền riêng tư. Nhiều cuộc thảo luận hiện nay tập trung vào khía cạnh pháp lý, thế chấp tài sản và cơ chế thanh toán, trong khi việc “từ”bảo vệ dữ liệu người dùng“từ” vẫn chưa nhận được sự quan tâm đúng mức.

Phần lớn các stablecoin hoạt động trên nền tảng chuỗi khối công khai (public blockchain), trong đó mọi giao dịch đều được ghi lại vĩnh viễn và không thể xóa bỏ. Điều này đồng nghĩa với việc các thông tin nhạy cảm như lịch sử mua hàng, dữ liệu ngân hàng doanh nghiệp đến thông tin bảo hiểm y tế sẽ tồn tại công khai trên mạng lưới. Đây không chỉ là vấn đề bảo mật khỏi hacker, mà còn ảnh hưởng sâu sắc đến chiến lược hoạt động và khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp.

Thậm chí, các đối thủ cạnh tranh có thể phân tích dữ liệu giao dịch của stablecoin để suy luận hành vi người tiêu dùng, thiết kế chiến lược tiếp thị và dự báo doanh số theo thời gian thực. Chính “từ”tính minh bạch vượt mức“từ” này có thể vô tình tiếp tay cho hành vi thao túng thị trường và tạo lợi thế không công bằng cho một số đối tượng.

Do đó, việc “từ”triển khai stablecoin ở quy mô lớn“từ” sẽ không thể thực hiện nếu thiếu các giải pháp đảm bảo quyền riêng tư cho người dùng và doanh nghiệp. Yêu cầu đặt ra là cần áp dụng các công nghệ bảo mật như công bố có chọn lọc dữ liệu và chấp nhận vì lý do cạnh tranh mà giảm bớt tính công khai tuyệt đối. Nếu không có điều này, ngay cả các nhà cung cấp thanh khoản cũng sẽ thận trọng khi rót vốn vào hạ tầng phi tập trung.

Về khía cạnh pháp lý, các nhà lập pháp hiện vẫn chưa xử lý triệt để vấn đề này. Dự luật GENIUS đang được Thượng viện Mỹ thúc đẩy nhằm thắt chặt quy định với stablecoin liên quan đến tài sản thế chấp và phòng chống rửa tiền. Tuy nhiên, nguy cơ “từ”rò rỉ thông tin cá nhân từ cấu trúc của blockchain“từ” lại chưa được nhắc tới. Thực tế, vai trò đảm bảo quyền riêng tư đang bị đẩy về phía các nhà phát triển hạ tầng, thay vì được giải quyết thông qua quy định pháp lý.

Điểm mấu chốt là, nếu cho phép hợp pháp hóa stablecoin nhưng lại để lộ dữ liệu người dùng ra bên ngoài, điều này sẽ xung đột với quy chuẩn bảo mật nghiêm ngặt trong hệ thống tài chính hiện tại. Phần lớn các mạng lưới của stablecoin hiện vẫn chưa có biện pháp bảo vệ dữ liệu hiệu quả về mặt kỹ thuật hoặc pháp lý.

Để stablecoin thực sự trở thành một “từ”tài sản tài chính hợp pháp“từ” và được chấp nhận phổ biến trong ngành thanh toán toàn cầu, điều cần thiết là phải “từ”xem quyền riêng tư là yếu tố cốt lõi ngay từ trong thiết kế“từ”. Một trong những công nghệ nổi bật có thể giải quyết vấn đề này là bằng chứng không kiến thức (zero-knowledge proof). Công nghệ này cho phép xác minh và kiểm toán giao dịch mà không cần tiết lộ toàn bộ thông tin, vừa đảm bảo tính minh bạch, vừa bảo vệ dữ liệu người dùng. Tuy nhiên, công nghệ này vẫn đang trong quá trình thử nghiệm, chưa được phổ biến rộng rãi trong hầu hết stablecoin hiện hành.

Kết luận, stablecoin sở hữu tiềm năng mở rộng đáng kể, nhưng tương lai của nó phụ thuộc vào khả năng “từ”cân bằng giữa sự minh bạch và quyền riêng tư“từ”. Nếu coi nhẹ yếu tố bảo mật, đồng thời chỉ tập trung vào việc vượt qua rào cản pháp lý, stablecoin có nguy cơ đánh mất lòng tin của công chúng và bị đẩy ra ngoài lề của hệ thống tài chính tương lai.