Công ty AI của Elon Musk đối mặt với cáo buộc vi phạm môi trường tại Mỹ
Công ty khởi nghiệp AI xAI do Elon Musk sáng lập đang đối diện với rắc rối pháp lý nghiêm trọng liên quan đến cáo buộc vi phạm luật bảo vệ môi trường tại Mỹ. Theo Reuters đưa tin ngày 24 (giờ địa phương), trung tâm dữ liệu “Colossus” của xAI tại thành phố Memphis, bang Tennessee, đã vận hành 35 tuabin khí mà chưa có giấy phép cần thiết, làm dấy lên làn sóng chỉ trích kịch liệt từ các tổ chức bảo vệ quyền công dân và môi trường.
Theo thông tin từ Trung tâm pháp lý môi trường miền Nam (SELC) và Hiệp hội vì sự tiến bộ của người da màu (NAACP) – tổ chức dân quyền lâu đời nhất tại Mỹ – sự việc này là ví dụ điển hình cho cái gọi là “phân biệt chủng tộc môi trường”, khi các cộng đồng người da màu bị ảnh hưởng tiêu cực bởi các hoạt động gây ô nhiễm.
Phản ứng nhanh chóng từ tổ chức pháp lý
SELC mới đây đã gửi thông báo chính thức dài 68 trang đến Elon Musk, yêu cầu xAI phải thực hiện biện pháp khắc phục trong vòng 60 ngày, nếu không tổ chức này sẽ tiến hành khởi kiện. Tài liệu nhấn mạnh rằng khu vực gần cơ sở Colossus – cụ thể là vùng Boxtown ở phía Nam Memphis, nơi tập trung đông đảo cộng đồng người da đen – đang phải đối mặt với tình trạng ô nhiễm không khí nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và chất lượng sống của người dân.
Trong thông báo, SELC nêu rõ việc xAI đã khởi động hệ thống tuabin khí nhằm cung cấp năng lượng cho các hệ thống trí tuệ nhân tạo mà không được cấp phép xây dựng và vận hành nhà máy phát điện như quy định của pháp luật liên bang.
Bình luận: Việc bỏ qua quy trình xin phép này cho thấy xAI đang ưu tiên tốc độ phát triển công nghệ hơn là tuân thủ quy định pháp luật và bảo vệ môi trường – điều có thể trở thành điểm yếu lớn trong con đường phát triển dài hạn của công ty.
Nghi vấn về “bất công khí hậu”
Tổ chức NAACP đã lên án xAI vì đang tái hiện mô hình “phân biệt đối xử có hệ thống” thông qua việc đặt cơ sở ở khu vực chịu thiệt thòi về mặt môi trường và xã hội. Cùng với SELC, họ đã nộp đơn lên tòa án yêu cầu áp đặt án phạt dân sự đối với xAI, yêu cầu chi trả chi phí kiện tụng và thực hiện các biện pháp cải thiện môi trường.
Hiện tại, xAI vẫn chưa đưa ra phản hồi chính thức. Tuy nhiên, theo đại diện của SELC, trong quá khứ họ đã nhiều lần cảnh báo các cơ quan y tế địa phương về vấn đề này nhưng không nhận được phản hồi rõ ràng. SELC khẳng định sẽ sử dụng biện pháp pháp lý để buộc công ty chịu trách nhiệm, trong bối cảnh họ cho rằng mức độ rủi ro do các trung tâm dữ liệu gây ra ngày càng cao.
Patrick Anderson, luật sư trưởng của SELC, nhấn mạnh “khi tốc độ phát triển công nghệ tăng nhanh, đã đến lúc các công ty phải có trách nhiệm tuân thủ luật pháp và xem xét tác động đến môi trường.”
Lo ngại lan rộng khi xAI mở rộng quy mô
Dù đang bị chỉ trích gay gắt, xAI vẫn tiếp tục triển khai dự án xây dựng trung tâm dữ liệu mới có tên “Colossus 2” tại Memphis. Dự kiến cơ sở này sẽ tiêu thụ đến 1 gigawatt điện – một siêu dự án nhằm phục vụ cho hạ tầng AI thế hệ tiếp theo của công ty.
Nhu cầu trung tâm dữ liệu đang gia tăng mạnh nhờ sự phát triển nhanh chóng của công nghệ AI và điện toán đám mây. Bộ Năng lượng Mỹ ước tính lượng điện tiêu thụ của các trung tâm dữ liệu có thể tăng gấp 2–3 lần vào năm 2028. Trong khi đó, theo McKinsey & Company, tổng vốn đầu tư vào hạ tầng trung tâm dữ liệu toàn cầu có thể đạt đến 6.700 tỷ USD (tương đương hơn 9.300 nghìn tỷ đồng) vào năm 2030.
Bình luận: Tuy là một công ty mới thành lập, nhưng xAI đang thực hiện những bước đi đầy tham vọng trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo. Tuy nhiên, các tranh cãi xoay quanh vấn đề môi trường như hiện nay có thể tạo ra rào cản lớn đối với chiến lược mở rộng quy mô của Elon Musk. Bài học rút ra là, trong thời đại công nghệ phát triển "siêu tốc", các doanh nghiệp không thể bỏ qua trách nhiệm với cộng đồng và môi trường nếu muốn duy trì tăng trưởng bền vững.
Từ khóa: "xAI", "Elon Musk", "trung tâm dữ liệu", "phân biệt chủng tộc môi trường", "NAACP", "SELC", "tuabin khí", "Colossus"
Bình luận 0