Tòa án Mỹ giữ nguyên chính sách áp thuế của Trump, doanh nghiệp lo ngại bất ổn kéo dài

Theo phán quyết mới nhất của Tòa Phúc thẩm Liên bang Mỹ, các biện pháp áp thuế “toàn diện” do Tổng thống Trump ban hành trước đây vẫn sẽ có hiệu lực, ít nhất là cho đến khi vấn đề pháp lý được giải quyết dứt điểm. Phán quyết này đang thu hút sự quan tâm lớn từ cộng đồng doanh nghiệp và nhà đầu tư khi phiên tòa xét xử cuối cùng dự kiến sẽ diễn ra vào mùa hè năm nay.

Theo Bloomberg đưa tin ngày 24 (giờ địa phương), Tòa Phúc thẩm đã tuyên bố duy trì hiệu lực của chính sách áp thuế nhập khẩu do Tổng thống Trump ban hành trong nhiệm kỳ của mình, dựa trên Đạo luật Quyền hạn Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế (IEEPA). Cụ thể, mức thuế phổ thông 10% cùng các khoản thuế tuỳ chỉnh đã được áp dụng đối với hàng hóa từ Mexico, Canada và Trung Quốc, với lý do các quốc gia này có liên quan đến vấn đề nhập cư bất hợp pháp và buôn lậu fentanyl.

Chính sách này nhanh chóng gây tranh cãi và tạo ra gánh nặng chi phí cho người tiêu dùng Mỹ cũng như cộng đồng doanh nghiệp. Theo đánh giá ban đầu từ Tòa thương mại quốc tế, Trump đã vượt quá quyền hạn pháp lý khi sử dụng IEEPA và các biện pháp thuế là trái luật. Tuy nhiên, Tòa phúc thẩm đã bác bỏ phần lớn lập luận này, giữ nguyên hiệu lực thuế và yêu cầu “xét xử khẩn cấp” để đảm bảo tiến độ. Bản án cuối cùng của phiên phúc thẩm được dự kiến công bố vào cuối mùa hè này.

Bình luận về phán quyết, giáo sư Ilya Somin từ Đại học George Mason—đồng thời là luật sư phía nguyên đơn—cho biết ông “thất vọng, nhưng hài lòng vì tiến độ xét xử nhanh có thể sớm giải quyết dứt điểm vấn đề.” Trong khi đó, Nhà Trắng bày tỏ hoan nghênh quyết định này, khẳng định đây là “việc thực thi quyền lực một cách chính đáng để xử lý tình trạng mất cân bằng thương mại và nhập khẩu ma túy.” Về phần mình, Tổng thống Trump cũng đăng tải trên nền tảng Truth Social với nhận định: “Đây là chiến thắng trọng đại và mang tính lịch sử cho nước Mỹ.”

Lưu ý rằng phán quyết chỉ áp dụng đối với các sắc thuế dựa trên IEEPA, và không ảnh hưởng tới các loại thuế áp dụng lên ngành thép, nhôm và ô tô được ban hành theo Điều 232 của Đạo luật Mở rộng Thương mại Mỹ.

Mặc dù vậy, môi trường kinh doanh ở Mỹ vẫn đối mặt với mức độ “từ khóa: bất ổn” rất cao. Trong nhiệm kỳ trước, Trump nổi tiếng với những thay đổi thuế quan bất ngờ, khiến giới doanh nghiệp khó lên kế hoạch dài hạn. Theo dự báo của JP Morgan, nếu các biện pháp áp thuế nói trên bị gỡ bỏ, mức thuế nhập khẩu trung bình của Mỹ có thể giảm từ khoảng 13–14% hiện tại xuống dưới 5%—dù vẫn gấp đôi so với trước thời điểm Trump nhậm chức năm 2024.

Bình luận: Động thái giữ nguyên hiệu lực này cho thấy ảnh hưởng lâu dài từ chính sách thương mại của Trump, bất chấp tranh cãi pháp lý kéo dài. Việc Tổng thống Trump tiếp tục theo đuổi mục tiêu tái phân bố chuỗi cung ứng và khuyến khích sản xuất nội địa đang tạo ra những thay đổi căn bản trong định hướng thương mại toàn cầu. Tuy nhiên, với yêu cầu vốn đầu tư lớn và thời gian dài để sắp xếp lại chuỗi cung ứng, dư âm từ chính sách “từ khóa: áp thuế” vẫn sẽ còn là một ẩn số trong chiến lược kinh doanh của các tập đoàn đa quốc gia.