Vụ tấn công Hyperliquid phơi bày lỗ hổng trong hệ sinh thái DeFi

Thị trường tài chính phi tập trung (DeFi) từng được kỳ vọng sẽ mang lại một hệ thống “không cần cấp phép”, nơi bất kỳ ai trên toàn cầu cũng có thể tham gia giao dịch tài chính mà không bị phụ thuộc vào các tổ chức trung gian. Tuy nhiên, sự cố gần đây tại sàn giao dịch Hyperliquid càng làm rõ khoảng cách ngày một lớn giữa lý tưởng ban đầu và thực tế hiện tại của DeFi.

Theo Decrypt đưa tin ngày 24 (giờ địa phương), vụ tấn công nhắm vào Hyperliquid không chỉ khiến tổng giá trị tài sản bị khóa (**TVL**) giảm từ 540 triệu USD xuống chỉ còn 150 triệu USD, mà còn phơi bày sự phụ thuộc đáng lo ngại vào dữ liệu oracles – một bộ phận lẽ ra phải đảm bảo tính khách quan trong hệ sinh thái DeFi.

Ngay từ thuở đầu, các nền tảng vay P2P của DeFi đã nổi bật với mô hình cho phép người dùng trực tiếp thảo thuận về điều kiện giao dịch, từ loại tài sản thế chấp đến mức lãi suất. Mô hình này khác biệt hoàn toàn so với tài chính tập trung (TradFi) vốn bị đánh giá là khép kín và thiếu minh bạch. Tuy nhiên, theo thời gian, nhiều giao thức DeFi dần chuyển sang mô hình phụ thuộc vào pool thanh khoản và các cơ chế được tự động hóa như AMM (nhà tạo lập thị trường tự động), đánh đổi tính linh hoạt và quyền kiểm soát của người dùng để đổi lấy hiệu suất sử dụng vốn cao hơn.

Bình luận: Vụ tấn công Hyperliquid cho thấy chính các cơ chế hiện đại của DeFi lại tiềm ẩn rủi ro tập trung – điều mà DeFi từng tuyên bố sẽ loại bỏ.

Ngoài ra, một số hệ thống oracle hiện tại bị cho là dễ bị thao túng bởi tác nhân tập trung, gây ra tranh cãi về mức độ “phi tập trung” thực sự của các giao thức này. Việc người dùng bị hạn chế trong lựa chọn tài sản thế chấp và không thể thương lượng điều kiện vay mượn khiến những người tin tưởng vào lý tưởng ban đầu của DeFi dần mất đi niềm tin.

Dù vậy, sức hút với DeFi vẫn còn rất mạnh. Dữ liệu từ thị trường cho thấy Aave đã cán mốc 40 tỷ USD giá trị tài sản gửi vào, mức cao nhất lịch sử, trong khi Uniswap ghi nhận tổng khối lượng giao dịch vượt mốc 3.000 tỷ USD. Những con số này khẳng định nhu cầu dành cho các giải pháp tài chính phi tập trung là không thể phủ nhận.

Từ khóa: Để phục hồi niềm tin, DeFi cần quay trở lại cốt lõi – một hệ sinh thái “*phi tập trung thực sự*”. Điều này đồng nghĩa với việc xây dựng lại hệ thống cho phép người dùng cá nhân thương lượng trực tiếp điều kiện, lựa chọn tài sản mong muốn, và hoạt động trong môi trường không phụ thuộc vào oracles dễ bị thao túng.

Bình luận: Việc theo đuổi “sáng tạo liên tục” có thể giúp DeFi phát triển về công nghệ, nhưng chỉ khi phục hồi được nền tảng ban đầu – niềm tin được xác thực qua mã nguồn mở và sự minh bạch – thì mới có thể tiếp cận rộng rãi người dùng trên toàn cầu.

Hiện tại chính là thời điểm để DeFi nhìn lại chính mình. Việc tái xác lập các giá trị như minh bạch, kiểm soát cá nhân và loại bỏ trung gian không chỉ là trở lại với mục tiêu ban đầu, mà còn là con đường duy nhất để DeFi thực sự chuyển mình từ một làn sóng công nghệ thành một mô hình tài chính toàn diện và bền vững.