Aave nội bộ mâu thuẫn gay gắt xoay quanh quyền sở hữu thương hiệu
Một cuộc tranh cãi gay gắt đang làm chao đảo cộng đồng tài chính phi tập trung (DeFi), khi Aave Labs bất ngờ đưa một đề xuất quan trọng lên bỏ phiếu mà chưa được sự đồng ý của tác giả. Vụ việc tạo ra làn sóng phản đối trong cộng đồng và thách thức tính công khai, minh bạch vốn là nền tảng của các hệ thống DAO.
Theo CoinDesk đưa tin ngày 24 (giờ địa phương), đề xuất liên quan đến vấn đề chuyển quyền sở hữu tài sản thương hiệu Aave – bao gồm tên miền aave.com, tài khoản mạng xã hội và kho mã nguồn GitHub – từ Aave Labs và BGD Labs sang một pháp nhân DAO độc lập.
Mục tiêu của đề xuất là đảm bảo các tài sản gắn liền với thương hiệu không bị tư nhân hóa hoặc khai thác vì mục đích thương mại bởi một số tổ chức nhất định. Tuy nhiên, sự việc nhanh chóng trở nên căng thẳng khi Ernesto Boado – đồng sáng lập BGD Labs và là người chắp bút đề xuất – khẳng định rằng đề xuất đã bị Aave Labs đưa vào bỏ phiếu trên nền tảng Snapshot mà không có bất kỳ thảo luận hay đồng thuận nào với ông.
Ông Boado chỉ trích đây là hành vi “phá hoại tinh thần của đề xuất”, đồng thời “làm xói mòn nghiêm trọng niềm tin trong cộng đồng và đi ngược lại giá trị cốt lõi của DeFi”.
Quyền sở hữu thương hiệu trở thành tâm điểm tranh cãi
Tranh chấp cốt lõi nằm ở câu hỏi: Ai thực sự sở hữu và kiểm soát thương hiệu của Aave? Boado cho rằng một số công ty đã âm thầm sử dụng các tài sản thương hiệu "để phục vụ mục tiêu lợi nhuận riêng", thay vì đóng góp lại cho Aave DAO.
Trong đó, một trong những cáo buộc đáng chú ý là việc Aave Labs tự ý chuyển đổi đối tác tổng hợp thanh khoản từ ParaSwap sang CowSwap. Thay đổi này được cho là khiến DAO thiệt hại khoảng 10 triệu USD (khoảng 148 tỷ đồng) mỗi năm vì các khoản phí đi thẳng vào ví của tổ chức tư nhân, thay vì công quỹ DAO.
Ngoài ra, sự kiện ra mắt thị trường Horizon cũng bị chỉ trích là một thương vụ đầu tư thất bại. DAO đã trợ cấp 500.000 USD (gần 7,4 tỷ đồng) để hỗ trợ dự án, nhưng chỉ thu về khoảng 100.000 USD doanh thu, làm dấy lên phản đối trong cộng đồng về việc sử dụng ngân sách không hiệu quả.
Marc Zeller – thành viên sáng lập ACI và nhân vật có tiếng nói trong Aave DAO – khẳng định DAO có quyền sở hữu hợp pháp với thương hiệu Aave, bởi cộng đồng đã “mua lại” tài sản thương hiệu đến bốn lần thông qua bán token, cung cấp thanh khoản và hợp tác phát triển.
Người sáng lập nói đúng quy trình, cộng đồng vẫn phản đối
Trước làn sóng chỉ trích, Stani Kulechov – người sáng lập Aave – lên tiếng bảo vệ quyết định đưa đề xuất ra bỏ phiếu, cho rằng động thái này “hoàn toàn hợp pháp theo cơ chế quản trị hiện hành”. Ông cho biết đã có thời gian thảo luận 5 ngày và mọi thành viên đều có cơ hội bày tỏ quan điểm. “Đây là thời điểm cần thiết để đưa ra quyết định,” ông nhấn mạnh.
Tuy nhiên, phản ứng từ cộng đồng không mấy tích cực. Nhà giáo dục tiền mã hóa Duo Nine cảnh báo Stani đang “đánh mất thiện chí” và rơi vào xung đột lợi ích nghiêm trọng. Chuyên gia phân tích Ignas cũng so sánh vụ việc với các xung đột tương tự tại Uniswap, khẳng định một số nhóm đang độc quyền hóa doanh thu thương hiệu, khiến cộng đồng bị loại khỏi chuỗi giá trị.
Khủng hoảng này buộc cộng đồng DeFi phải đối mặt với câu hỏi cốt lõi: Liệu DAO có thực sự mang tính phi tập trung – hay chỉ là lớp vỏ bên ngoài cho những công ty đứng sau chi phối?
Trong một tuyên bố, đại diện Aave Labs nhấn mạnh sự khác biệt giữa “giao thức” – thuộc quyền quản lý của DAO – và các “sản phẩm”, do họ trực tiếp kiểm soát. Tuy nhiên, nhiều thành viên xem đây là lập luận ngụy biện nhằm khai thác thương hiệu chung phục vụ cho lợi ích riêng.
Bình luận: Sự việc có yếu tố thời điểm nhạy cảm khi Aave Labs vừa giành được chứng nhận MiCA tại châu Âu và thoát khỏi điều tra từ Ủy ban Chứng khoán Mỹ(SEC). Sự ra mắt của phiên bản Aave V4 – vốn được quảng bá là mang lại trải nghiệm người dùng toàn diện – cũng là động lực để các bên tranh giành quyền kiểm soát nền tảng.
Hiện tại, cuộc bỏ phiếu vẫn đang diễn ra bất chấp sự phản đối của ông Boado, và kết quả của nó có thể tạo ra bước ngoặt quan trọng trong cơ cấu quản trị tương lai của hệ sinh thái Aave.
Tóm lại, xung đột nội bộ giữa Aave Labs và cộng đồng xoay quanh “từ thương hiệu” đã làm bộc lộ những mâu thuẫn điển hình trong mô hình DAO hiện nay. Việc xác định ai thực sự kiểm soát tài sản cốt lõi sẽ là chìa khóa để đánh giá mức độ “từ phi tập trung” của bất kỳ dự án DeFi nào trong tương lai.
Bình luận 0