Thị trường tiền mã hóa suy yếu: Chỉ còn hai kịch bản phía trước?

Thị trường tiền mã hóa: Tín hiệu cho thấy sự yếu kém về cấu trúc, chỉ còn hai kịch bản phía trước?

Dù năm 2024 ghi nhận nhiều tín hiệu tích cực đối với ngành tiền mã hóa, thị trường vẫn đang chìm trong tâm lý tiêu cực và giá trị sụt giảm đáng kể. Một số chuyên gia nhận định đây không đơn thuần là đợt điều chỉnh ngắn hạn mà có thể là dấu hiệu cho thấy một “vấn đề cấu trúc nghiêm trọng”. Trong bối cảnh đó, chỉ còn hai kịch bản khả thi cho tương lai của thị trường — đó là đánh giá được nguyên nhân gốc rễ hoặc một làn sóng mua vào quy mô lớn nhằm phục hồi cân bằng thị trường.

Theo CNBC đưa tin ngày 24 (giờ địa phương), nhà phân tích tiền mã hóa Ran Neuner cho rằng các yếu tố hỗ trợ thị trường trong năm nay — bao gồm việc tăng thanh khoản, chính sách mềm mỏng với tiền mã hóa của chính phủ Mỹ, ra mắt các quỹ ETF, cũng như sự tham gia của các định chế tài chính và doanh nghiệp — đều rất rõ ràng. Thậm chí, giá vàng, bạc và thị trường chứng khoán đều có xu hướng tăng, vốn được xem là những điều kiện thuận lợi đối với tài sản rủi ro như tiền mã hóa.

Tuy nhiên, trên thực tế lại hoàn toàn trái ngược. Đầu năm 2024, tổng vốn hóa thị trường tiền mã hóa toàn cầu đạt 5,1 nghìn tỷ USD (~7.541 nghìn tỷ đồng), nhưng đến tháng 10 đã rơi xuống mức đỉnh thấp hơn nhiều là 4,4 nghìn tỷ USD (~6.507 nghìn tỷ đồng). Tính đến nay, quy mô thị trường đã giảm khoảng 13% so với đầu năm và gần 32% so với đỉnh tháng 10.

“Thị trường đang có điều gì đó… bị hỏng!”

Ran Neuner đưa ra hai kịch bản còn lại. Một là thị trường sẽ sớm phát hiện ai đang bán ra liên tục và điều gì đang làm chệch hướng triển vọng tăng trưởng. Hai là một đợt “mua bù quy mô lớn” (catch-up trade) sẽ xuất hiện, mang thị trường trở lại đúng quỹ đạo qua cơ chế phục hồi tự nhiên.

Bình luận: catch-up trade là hiện tượng thị trường tăng mạnh để thu hẹp khoảng cách với các loại tài sản khác có diễn biến tốt hơn trong cùng giai đoạn.

Adam Cochran, nhà kinh tế học và nhà phân tích vĩ mô fintech, cho biết: “Gần như mỗi ngày trong hai tháng qua, thị trường đều chứng kiến các đợt thanh lý lớn. Đây có thể là dấu mốc cho một sự thay đổi cấu trúc nghiêm trọng”. Ông chỉ ra rằng mức sử dụng đòn bẩy tăng cao trong lịch sử đang khiến thị trường đối mặt với làn sóng tự thanh lý hàng loạt.

Theo công ty phân tích on-chain Glassnode, dữ liệu ba tháng gần đây cho thấy ngoài Bitcoin(BTC), phần lớn các đồng tiền mã hóa khác đều suy yếu rõ rệt, cho thấy dòng tiền đang tập trung ở lớp tài sản cốt lõi và tránh xa các dự án có vốn hóa nhỏ và rủi ro cao hơn.

Tâm lý thị trường bị dẫn dắt bởi “kí ức đau thương”

Phân tích của PlanB — nhà sáng lập mô hình định giá Bitcoin dựa trên lưu thông (stock-to-flow) — ví tình trạng hiện nay là một “trận chiến kéo dài”, nơi tâm lý người bán vẫn chưa cạn kiệt. Có ba nhóm nhà đầu tư đang dẫn đầu đợt bán tháo này:

- Những người tham gia từ sớm (OG – Original Gangster) vẫn chưa vượt qua “chấn thương” từ mùa sụp giảm 2021

- Nhà đầu tư sử dụng tín hiệu kỹ thuật như RSI để ra quyết định bán

- Người dùng tin vào chu kỳ 4 năm của thị trường tiền mã hóa và cho rằng hiện nay là thời kỳ “mùa đông”

Markus Thielen – Giám đốc điều hành Strategy tại nền tảng nhận định DeFi Research – cho biết Bitcoin đã bước vào xu hướng giảm từ cuối tháng 10. Ông nhận xét: “Bitcoin là loại tài sản rủi ro phản ánh sự suy thoái trước cả thị trường tài chính truyền thống”. Theo ông, thị trường vẫn chưa có sự trở lại thực sự của các nhà đầu tư cá nhân, và dòng vốn gần như không chảy vào các altcoin.

Bình luận: Đây là dấu hiệu cho thấy tính chất lan tỏa của thị trường đang suy yếu trầm trọng.

Dù giá lao dốc, 2025 vẫn được đánh giá là bước ngoặt quan trọng nhất ngành

Eric Low — Giám đốc nội dung của công ty đầu tư blockchain Pantera — trong báo cáo gần đây nhận định rằng năm 2025 sẽ là giai đoạn bùng nổ về mặt cấu trúc của ngành. Ông lấy dẫn chứng từ sự thay đổi chính sách của chính phủ Mỹ đối với tài sản số, xu hướng gia tăng tích lũy Bitcoin chiến lược, sản lượng stablecoin và token hóa tài sản thực tế đang trên đà tăng mạnh.

“Thị trường năm nay cho thấy ngành này đang xây dựng nền móng phát triển, chứ không đơn thuần là giao dịch,” ông nhấn mạnh. Các quan điểm tương tự cho rằng thay vì chú ý giá hiện thời, nhà đầu tư nên quan sát các dấu hiệu tích cực về hạ tầng, cơ chế pháp lý cũng như cấu trúc thị trường dài hạn.

Bình luận: Dù thị trường đang ở vùng giá thấp, nhưng chính trong giai đoạn này, các thay đổi căn bản đang âm thầm củng cố tương lai cho tiền mã hóa.

Tổng kết

Mặc dù thị trường ảm đạm, nhiều chuyên gia vẫn đặt kỳ vọng rằng 2025 sẽ là năm bản lề cho ngành tiền mã hóa. Những yếu tố then chốt như thanh khoản, chính sách, ETF, và chuyển dịch dòng vốn tổ chức không giúp giá tăng mạnh lúc này, nhưng lại là nền tảng quan trọng cho sự hồi phục bền vững.

Tiền mã hóa như Bitcoin(BTC), Ethereum(ETH) hay Solana(SOL) có thể chưa thể bứt phá trong ngắn hạn — nhưng sự chuyển dịch trong yếu tố cấu trúc cho thấy thị trường đang bước vào giai đoạn tái định hình. Trong bối cảnh đó, việc hiểu sâu sắc “cái gì đang hỏng” hay chờ đợi “làn sóng mua theo đà” có thể sẽ quyết định hướng đi tiếp theo của toàn ngành.

Từ khóa chính: “tiền mã hóa”, “thị trường tiền mã hóa”, “cấu trúc thị trường”, “Bitcoin”, “mua bù quy mô lớn”, “thanh lý đòn bẩy”