Chuyên gia đề xuất áp dụng mô hình NYSE để ổn định thị trường tiền mã hóa

Thị trường tiền mã hóa đang đối mặt với sự sụt giảm mạnh mẽ, khiến nhiều chuyên gia đặt ra câu hỏi liệu có nên áp dụng quy định nghiêm ngặt như ở Sở Giao dịch Chứng khoán New York (NYSE) để ổn định thị trường. Một số ý kiến cho rằng cấu trúc thiếu quy định hiện tại đang khiến đà lao dốc của thị trường trở nên nghiêm trọng hơn, đồng thời nhấn mạnh việc thiết lập nghĩa vụ rõ ràng cho các nhà tạo lập thị trường.

Theo bài viết đăng trên X ngày 6, chuyên gia kinh tế Alex Krüger cho biết tiền mã hóa cần một hệ thống “nhà tạo lập thị trường” được quản lý chặt chẽ giống như thị trường chứng khoán truyền thống. Ông nhấn mạnh rằng trong lĩnh vực tài chính truyền thống, nhà tạo lập thị trường có nghĩa vụ pháp lý cung cấp thanh khoản, trong khi ở thị trường tiền mã hóa, yếu tố đó hoàn toàn không tồn tại.

Tại NYSE, các “nhà tạo lập thị trường được chỉ định” bắt buộc phải duy trì mức giá mua – bán liên tục cho các tài sản cụ thể, trong khi sàn Nasdaq quy định rõ theo “quy tắc 4613” về giới hạn chênh lệch và tần suất cung cấp giá thầu. Nếu vi phạm, họ có thể bị tước quyền hoạt động bởi cơ quan quản lý. Tuy nhiên, ở lĩnh vực tiền mã hóa, các nhà tạo lập thị trường có thể rút thanh khoản bất kỳ lúc nào mà không chịu bất kỳ trách nhiệm pháp lý hay hợp đồng nào.

Alex Krüger cho rằng: “Khi thị trường giảm mạnh, họ có thể ngay lập tức rút thanh khoản, tạo nên khoảng trống thanh khoản lớn và càng làm gia tăng sức ép bán”. Ông kết luận: “Cấu trúc hiện tại là nguyên nhân làm khuếch đại sự hỗn loạn và cần thay đổi càng sớm càng tốt”.

*bình luận*: Nhận định này làm dấy lên một cuộc tranh luận sôi nổi trong ngành. Nhà sáng lập Pelion Capital, Tony cho rằng: “Các nhà tạo lập thị trường ở tài chính truyền thống được bảo vệ bởi cơ chế như ‘ngắt mạch giao dịch (circuit breaker)’, trong khi ở tiền mã hóa thì không có gì tương tự”. Ông cho rằng cần ưu tiên xây dựng cơ chế bảo vệ trước khi áp dụng nghĩa vụ như chứng khoán. Đáp lại, Krüger chỉ trích: “Các sàn hoàn toàn có thể triển khai các biện pháp như circuit breaker, nhưng họ chọn bỏ qua với lý do không hiệu quả”.

Trong khi đó, một số người dùng mạng xã hội phản đối việc sao chép hệ thống cũ sang lĩnh vực mới như tiền mã hóa, cho rằng điều này đi ngược lại tinh thần phi tập trung. Một số bình luận cho rằng chính đòn bẩy quá mức chứ không phải thiếu quy định mới là nguồn cơn của vấn đề. “Cấu trúc hiện tại đang khiến nhà đầu tư cá nhân bị thiệt thòi, và sự phụ thuộc quá nhiều vào giao dịch sử dụng ‘đòn bẩy cao’ mới là điều nghiêm trọng nhất”, một người dùng viết.

Đợt giảm giá gần đây cho thấy sự mong manh của thị trường. Theo số liệu đầu tháng 11, tổng giá trị vốn hóa thị trường tiền mã hóa đã giảm hơn 400 tỷ USD, tương đương 540.000 tỷ đồng, chỉ trong một thời gian ngắn. Ước tính mỗi ngày có hơn 300.000 nhà giao dịch bị thanh lý vị thế. Phân tích cho thấy lượng đòn bẩy cao chính là nguyên nhân chủ yếu khiến thị trường lao dốc.

*bình luận*: Những con số này càng củng cố lo ngại rằng sự suy yếu của thị trường không chỉ là điều chỉnh tạm thời, mà tiềm ẩn vấn đề mang tính cấu trúc. Giá Bitcoin(BTC) đã giảm 7% trong vòng một tuần, trong khi Ethereum(ETH) giảm hơn 13% và Ripple(XRP) cũng mất hơn 10%, cho thấy tác động lan tỏa toàn thị trường.

Một lần nữa, tranh luận về cách quản lý thị trường tiền mã hóa đang mở ra cuộc thảo luận lớn hơn: Làm thế nào để xây dựng lòng tin cho tài sản kỹ thuật số? Điều gì cần thiết hơn – *sự tự do của thị trường* hay *sự an toàn mang tính hệ thống* như trong tài chính truyền thống? Câu hỏi về phương án cân bằng giữa hai yếu tố này sẽ là chủ đề chính trong các cuộc đối thoại sắp tới.

*từ khóa*: tiền mã hóa, Bitcoin(BTC), Ethereum(ETH), Ripple(XRP)