Chợ đen Abacus Market dùng Bitcoin(BTC) bất ngờ biến mất, nghi vấn lừa đảo rút lui quy mô lớn

Một trong những thị trường darknet lớn nhất phương Tây sử dụng nền tảng Bitcoin(BTC) – Abacus Market – đã bất ngờ biến mất sau 4 năm hoạt động. Sự việc diễn ra đột ngột khiến làn sóng nghi ngờ về một vụ “từ thoái lui lừa đảo quy mô lớn (exit scam)” ngày càng lan rộng trong giới chuyên gia và cộng đồng người dùng.

Theo báo cáo của công ty phân tích chuỗi khối TRM Labs ngày 7 (giờ địa phương), Abacus Market đã ngừng toàn bộ dịch vụ và đóng cửa hệ thống hạ tầng liên kết với trang mirror trên clearnet. Điều đáng chú ý là sự biến mất này xảy ra mà không có bất kỳ thông báo nào, khiến người dùng rơi vào hoang mang.

Abacus bắt đầu hoạt động từ năm 2021 dưới tên gọi Alphabet Market. Sau khi đổi tên, nền tảng này nhanh chóng phát triển và trở thành một trong số ít thị trường darknet hỗ trợ đồng thời cả từ Bitcoin(BTC) và Monero(XMR). Nhờ mô hình vận hành sử dụng ví nạp tiền tập trung kết hợp chữ ký đa lớp (multisig), Abacus từng thiết lập được niềm tin lớn trong cộng đồng. Đặc biệt, chiến lược địa phương hóa nội dung hướng tới thị trường Úc cũng góp phần đáng kể vào tăng trưởng của nền tảng.

Tuy nhiên, từ tháng 6, nhiều người dùng bắt đầu phản ánh về tình trạng chậm trễ trong việc rút tiền, làm dấy lên nghi ngại. Quản trị viên có biệt danh “Vito” lúc đó cho biết nguyên nhân đến từ lượng truy cập tăng cao sau khi thị trường Archetype bị giới chức đóng cửa, cùng với các cuộc tấn công từ chối dịch vụ phân tán (DDoS). Dù vậy, phần lớn người dùng vẫn tỏ ra hoài nghi.

Thống kê từ TRM Labs chỉ rõ rằng trong khi vào đầu tháng 6, số giao dịch nạp trung bình mỗi ngày gần 1.400 lượt thì đến đầu tháng 7, con số này chỉ còn khoảng 100. Giá trị giao dịch cũng tụt mạnh từ mức trung bình 230.000 USD (khoảng 3,2 tỷ đồng) xuống chỉ còn 13.000 USD (gần 1,8 tỷ đồng). Từ dữ liệu này, TRM Labs nhận định Abacus có thể đã thực hiện từ “kế hoạch thoát hiểm lừa đảo điển hình trong giới darknet”.

Cũng theo báo cáo, tổng khối lượng giao dịch xử lý qua Abacus tính đến thời điểm biến mất vào khoảng 100 triệu USD (tương đương 1.390 tỷ đồng), chỉ riêng trong năm 2024 đã chiếm trên 70% thị phần darknet ở phương Tây. Đây là mức tăng trưởng hiếm thấy giữa các nền tảng phi chính thống.

Các chuyên gia nhận định, trường hợp của Abacus tái hiện xu hướng thường thấy trên darknet: khi một thị trường đạt đến quy mô đủ lớn, quản trị viên sẽ ưu tiên thu hồi tài sản và rút lui trong ẩn danh hơn là đối mặt với rủi ro bị truy bắt bởi cơ quan chức năng. Việc Abacus biến mất một cách đột ngột được xem là tiếp nối chuỗi xu hướng này.

Người điều hành diễn đàn darknet “Dread” – Hugbunter – cũng bình luận rằng khả năng chính phủ bí mật can thiệp và tịch thu là rất thấp. Theo ông, Abacus dường như đã từ “chủ động chấm dứt hoạt động”. Đây không phải là lần đầu xảy ra hiện tượng như vậy, trước đó các nền tảng Evolution hay Agora cũng từng biến mất theo cùng cách thức mà không để lại dấu vết.

Tuy nhiên, TRM Labs cảnh báo rằng trong khi các thị trường phương Tây liên tục sụp đổ và đánh mất uy tín, thì các nền tảng darknet sử dụng tiếng Nga lại đang trỗi dậy mạnh mẽ sau khi Hydra Market bị đóng cửa năm 2022. Tính đến năm 2024, hơn 97% doanh thu từ giao dịch chất cấm trên darknet toàn cầu được ghi nhận đến từ nhóm nền tảng nói tiếng Nga. Điều này cho thấy tầm ảnh hưởng quốc tế của từ “darknet” vẫn rất lớn và ngày càng khó kiểm soát do tính chất ẩn danh và không bị điều tiết.

Sự biến mất “không lời từ biệt” của Abacus Market đang trở thành minh chứng điển hình cho thấy từ “tính rủi ro và dễ tổn thương đặc thù của nền kinh tế darknet”. Đồng thời, sự kiện này cũng tái khơi gợi lo ngại về khoảng trống pháp lý toàn cầu và sự an toàn đáng ngờ trong mô hình các chợ đen sử dụng tiền mã hóa.