Vitalik Buterin kêu gọi áp dụng giấy phép copyleft để bảo vệ tinh thần mã nguồn mở của Ethereum(ETH)

Ethereum(ETH) đồng sáng lập – Vitalik Buterin kêu gọi áp dụng giấy phép mã nguồn mở “copyleft” để phục hồi tinh thần cộng tác trong ngành tiền mã hóa, trong bối cảnh nhận định rằng tinh thần chia sẻ đang dần suy giảm trong không gian này.

Theo bài viết được Buterin chia sẻ trên blog cá nhân ngày 7 (giờ địa phương), ông cho biết quan điểm của mình về giấy phép mã nguồn mở đã thay đổi sau nhiều năm. Trước đây, ông từng ủng hộ các giấy phép “khoan dung” (permissive), cho phép tái sử dụng mã không kèm theo nhiều điều kiện. Tuy nhiên, hiện nay ông cho rằng cách tiếp cận *copyleft* – buộc người dùng phải chia sẻ công khai cả phần mã nguồn phát sinh – sẽ phù hợp hơn với mục tiêu dài hạn của cộng đồng.

“Ngày nay, khi mã nguồn mở đã trở thành xu hướng chủ đạo, điều quan trọng là phải thúc đẩy các công ty đón nhận nó nhiều hơn. Copyleft có thể là chiến lược khả thi để làm điều đó”, Buterin bình luận.

Copyleft là gì? Đây là một hình thức giấy phép phần mềm yêu cầu bất kỳ phần mềm phái sinh nào – dù được cải tiến hay tinh chỉnh – cũng phải được phát hành với cùng điều kiện mã nguồn mở như phần mềm gốc. Trong khi đó, giấy phép permissive không có quy định này, thường cho phép các công ty sử dụng phần mềm mà không cần chia sẻ lại. Theo Buterin, điểm khác biệt này có thể giúp bảo vệ tinh thần hợp tác và chia sẻ – vốn là nền tảng ban đầu của các dự án blockchain như Ethereum(ETH).

Buterin cũng chỉ trích triết lý đằng sau bản quyền và sáng chế truyền thống, cho rằng “việc coi việc chia sẻ dữ liệu đơn thuần là hành vi vi phạm pháp lý – khi không gây hại trực tiếp đến ai – là điều không thể chấp nhận được”. Ông cho rằng hệ thống pháp luật cần khuyến khích sự phổ cập tri thức thay vì rào cản sáng tạo.

Tuy vậy, Buterin cũng thừa nhận rủi ro khi sử dụng giấy phép copyleft có thể trở nên quá “hạn chế”, nhất là khi các tổ chức sử dụng mã nội bộ mà không có ý định phát hành cho bên thứ ba nhưng vẫn bị ràng buộc nghĩa vụ công khai mã. Ông lo ngại điều này có thể khiến một số nhà phát triển cảm thấy bị ràng buộc hoặc thậm chí ngại tham gia các dự án nguồn mở.

Bài viết trên blog của Buterin, sau khi được ông chia sẻ trực tiếp qua nền tảng X (trước đây là Twitter), đang vấp phải nhiều luồng ý kiến trái chiều trong cộng đồng. Một số nhà phát triển tiền mã hóa cho rằng đây là cơ hội để tái định nghĩa giá trị cốt lõi của ngành là *chia sẻ* và *minh bạch*; số khác cho rằng điều này có thể hạn chế sáng kiến thương mại và khả năng bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ.

Từ khóa “copyleft”, “Ethereum(ETH)” và “Vitalik Buterin” đang dần trở thành tâm điểm thảo luận trong cộng đồng blockchain toàn cầu, làm dấy lên câu hỏi về việc: liệu ngành công nghiệp tiền mã hóa sẽ tiến tới một kỷ nguyên mới dựa trên chia sẻ tri thức – hay sẽ tiếp tục rơi vào xu hướng thương mại hóa và độc quyền hóa công nghệ?