Nga siết chặt quản lý khai thác Bitcoin(BTC) để chống trốn thuế

Nga đẩy mạnh kiểm soát hoạt động khai thác Bitcoin để ngăn chặn nạn trốn thuế

Chính phủ Nga đang triển khai các biện pháp nhằm quản lý chặt chẽ ngành khai thác Bitcoin (BTC), động thái được đánh giá là nhằm giải quyết triệt để vấn đề *trốn thuế* trong lĩnh vực này.

Theo hãng tin Kommersant đưa tin ngày 24 (giờ địa phương), Chính phủ Nga đang thúc đẩy xây dựng một hệ thống đăng ký khai thác quy mô lớn, nhằm theo dõi chính xác mức tiêu thụ điện liên quan đến hoạt động khai thác, từ đó siết chặt quản lý.

Cụ thể, Bộ Năng lượng, Bộ Phát triển Kỹ thuật Số và Cơ quan Thuế Liên bang Nga đã bắt đầu phối hợp gửi các mẫu đăng ký đặc biệt đến chính quyền địa phương tại những khu vực diễn ra hoạt động khai thác mạnh. Đây được xem là một phần trong kế hoạch nhằm kiểm soát tình trạng sử dụng điện trái phép và chống thất thoát nguồn thu từ thuế. Những dữ liệu thu thập được sẽ làm cơ sở để đưa ra các quy định, chính sách thuế cụ thể cho ngành công nghiệp này trong tương lai.

Ông Ivan Chebeskov, Vụ trưởng Vụ Chính sách Tài chính thuộc Bộ Tài chính Nga, nhận định: “Ngay cả sau khi luật về khai thác được ban hành, chỉ có khoảng 30% người khai thác đăng ký với cơ quan thuế. Điều này cho thấy hệ thống hiện tại còn nhiều sơ hở.” Ông nhấn mạnh rằng đa số các thợ đào vẫn đang lợi dụng *vùng xám pháp lý* để hoạt động mà không chịu giám sát của cơ quan chức năng.

Vào cuối năm 2024, Tổng thống Vladimir Putin đã ký ban hành hai đạo luật quan trọng liên quan đến lĩnh vực này. Đạo luật đầu tiên định nghĩa rõ ràng khái niệm “khai thác” và “hội khai thác (pool)”, đồng thời thiết lập các tiêu chuẩn bắt buộc đối với việc đăng ký và báo cáo hoạt động khai thác. Đáng chú ý, luật này cấm hoàn toàn người nước ngoài tham gia khai thác tại Nga, đồng thời trao cho chính phủ quyền cấm khai thác tại những khu vực nhất định. Trong khi đó, đạo luật thứ hai thiết lập khung pháp lý mới về lưu hành tài sản số và quy định cụ thể đối với hoạt động khai thác.

Tuy vậy, không ít ý kiến cho rằng Nga vẫn thiếu một quy chuẩn pháp lý rõ ràng và toàn diện. Bình luận về vấn đề này, ông Nikita Zuborev – chuyên gia phân tích cấp cao tại sàn giao dịch tiền mã hóa BestChange – cho biết: “Chúng ta chưa thể coi đây là một tiến trình hợp pháp hóa hoàn chỉnh. Trên thực tế, chỉ có những hoạt động khai thác quy mô lớn mới nằm trong phạm vi chịu kiểm soát.”

Chính sách năng lượng và các biện pháp quản lý tài sản số của Nga cũng chịu ảnh hưởng không nhỏ từ các lệnh trừng phạt quốc tế. Sau cuộc xung đột với Ukraine vào năm 2022, Liên minh châu Âu (EU) đã áp đặt hàng loạt biện pháp trừng phạt nghiêm ngặt, buộc nhiều sàn giao dịch quốc tế phải rút khỏi thị trường Nga. Điển hình là Deribit – sàn phái sinh lớn – hiện chỉ cung cấp dịch vụ cho công dân có quốc tịch kép với Liên minh Kinh tế châu Âu (EEA), trong khi ngừng hoàn toàn giao dịch với phần lớn người dùng tại Nga.

Bên cạnh đó, trong các tháng mùa đông khi nhu cầu tiêu thụ điện tăng cao, một số khu vực ở Nga cũng tạm thời cấm hoạt động khai thác nhằm đảm bảo an ninh năng lượng. Biện pháp này được áp dụng linh hoạt tùy theo địa phương và thường lặp lại theo từng mùa. Tuy nhiên, công ty điện lực quốc doanh Rosseti (PAO Rosseti) hiện đang thử nghiệm mô hình tận dụng lượng điện dư thừa để phát triển hạ tầng phục vụ cho việc khai thác.

Hiện tại ở Nga, khai thác tiền mã hóa là *hợp pháp*, tuy nhiên việc giao dịch các loại tài sản được khai thác từ hoạt động này vẫn chưa được chấp thuận. Mặc dù tồn tại nhiều bất cập trong khung pháp lý, lĩnh vực *tài chính phi tập trung (DeFi)* tại Nga vẫn đang ghi nhận một số tiến triển đáng chú ý, chủ yếu thông qua sáng kiến của các tổ chức tài chính lớn. Điều này khiến giới quan sát tò mò về định hướng chính sách tiếp theo của Moscow trong lĩnh vực blockchain nói chung và tiền mã hóa nói riêng.

Bình luận: Nga đang dần tạo ra một hệ thống giám sát và quản lý mạnh tay hơn đối với hoạt động khai thác Bitcoin (BTC), vừa để gia tăng nguồn thu thuế, vừa nhằm củng cố kiểm soát năng lượng. Tuy nhiên, cho đến khi các quy định về lưu hành và giao dịch tiền mã hóa được làm rõ, thị trường trong nước vẫn sẽ phải đối mặt với không ít rào cản pháp lý.