Blockchain và bài toán chống gian lận thực phẩm trị giá 50 tỷ USD

Blockchain và tiềm năng chống gian lận thực phẩm: Cơ hội lớn nhưng thách thức vẫn còn

Gian lận thực phẩm đang trở thành một trong những vấn đề nhức nhối nhất trong ngành công nghiệp thực phẩm toàn cầu, gây thiệt hại hàng chục tỷ USD mỗi năm. Trong bối cảnh đó, công nghệ “từ” blockchain đang nổi lên như một giải pháp tiềm năng nhờ khả năng minh bạch và không thể giả mạo dữ liệu. Tuy nhiên, khoảng cách giữa tiềm năng và hiện thực vẫn còn đáng kể.

Theo báo cáo của Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên hợp quốc (FAO), gian lận thực phẩm không đơn thuần là sai sót trong ghi nhãn. Các hình thức lừa đảo ngày càng tinh vi như thay thế nguyên liệu giá rẻ, gắn nhãn giả mạo hoặc thậm chí tạo ra nguồn gốc xuất xứ “cao cấp” không có thật. FAO định nghĩa hành vi này là “hành động cố ý lừa đảo vì mục đích trục lợi kinh tế”, và cảnh báo rằng thủ đoạn đang ngày càng tiến hóa.

Ông David Carvalho, CEO của công ty phát triển giao thức bảo mật Naoris Protocol, chia sẻ: “Gian lận thực phẩm có thể vẫn là khái niệm xa lạ với nhiều người, nhưng thiệt hại mà ngành thực phẩm toàn cầu gánh chịu mỗi năm ước tính từ 30 đến 50 tỷ USD (tương đương khoảng 41.700 đến 69.500 tỷ đồng). Với quy mô thị trường thực phẩm lên tới 12.000 tỷ USD (khoảng 1.668.000 tỷ đồng), con số này nghe chừng nhỏ nhưng tương đương tổng GDP của một quốc gia nhỏ như Malta.”

“Blockchain” được xem là công cụ có khả năng thay đổi cuộc chơi vì đặc tính bất biến và phi tập trung. Bằng cách ghi lại rõ ràng thông tin như nơi sản xuất, hành trình phân phối, nguyên liệu sử dụng,... công nghệ này có thể giúp đảm bảo tính minh bạch trong chuỗi cung ứng thực phẩm. Người tiêu dùng từ đó có thể đưa ra quyết định sáng suốt, còn doanh nghiệp thì nâng cao uy tín thương hiệu.

Tuy nhiên, việc triển khai “blockchain” trong thực tế không hề đơn giản. Chi phí triển khai cao, hệ thống mở rộng hạn chế, tính không tương thích giữa các nền tảng đang tồn tại, quá trình tích hợp phức tạp cũng như các vấn đề về quyền riêng tư và khung pháp lý mập mờ... tất cả đều là trở ngại khiến tiến trình ứng dụng bị chậm lại.

“Bình luận”: Khi niềm tin của người tiêu dùng ngày càng trở thành "vũ khí cạnh tranh", thì một giải pháp công nghệ như “blockchain” mở ra cơ hội nâng cao độ tin cậy trong ngành thực phẩm là điều không thể bỏ qua. Tuy quá trình này chưa thể diễn ra tức thì, nhưng sự đồng lòng giữa các bên liên quan, từ chính phủ đến doanh nghiệp, có thể đẩy nhanh việc tạo ra một hệ sinh thái thực phẩm minh bạch hơn.

Tóm lại, trong khi gian lận thực phẩm vẫn tiếp diễn, nhu cầu cấp thiết về một công nghệ phòng vệ vẫn hiện hữu. “Blockchain” với những lợi thế đặc thù sẽ tiếp tục là lựa chọn đáng giá cho ngành công nghiệp thực phẩm, miễn là thách thức về chi phí và đồng bộ hệ thống được giải quyết dần theo thời gian.