Lừa đảo tiền mã hóa gây thiệt hại 9,3 tỷ USD: Cảnh báo từ Chainabuse và Scamwatch

Thủ đoạn lừa đảo tiền mã hóa ngày càng tinh vi: Cảnh báo từ các nền tảng hỗ trợ người dùng

Khi các vụ lừa đảo liên quan đến tiền mã hóa như Bitcoin(BTC) ngày càng gia tăng với quy mô lớn và thủ đoạn tinh vi, nhiều nhà đầu tư đã trở thành nạn nhân trong tình cảnh khó có thể lấy lại tổn thất. Tuy nhiên, việc chủ động "báo cáo" thay vì cam chịu là cách để bảo vệ chính mình và cộng đồng khỏi rơi vào cái bẫy tương tự.

Theo dữ liệu từ Trung tâm khiếu nại tội phạm mạng Internet của FBI (IC3), tính đến năm 2024, có hơn 140.000 trường hợp liên quan đến lừa đảo tiền mã hóa, với tổng số tiền thiệt hại lên tới xấp xỉ 9,3 tỷ USD (khoảng 12,9 nghìn tỷ đồng). Đáng chú ý, nhóm người cao tuổi từ 60 trở lên là đối tượng bị ảnh hưởng nghiêm trọng nhất, với hơn 33.000 báo cáo và tổng thiệt hại ước đạt 2,8 tỷ USD (khoảng 3,8 nghìn tỷ đồng).

Trong bối cảnh đó, các nền tảng hỗ trợ cộng đồng như Chainabuse và Scamwatch đang đóng vai trò quan trọng trong việc giúp người dùng nhận diện, phòng tránh và báo cáo hành vi lừa đảo. Dù không trực tiếp xử lý pháp lý, nhưng các nền tảng này có khả năng chia sẻ thông tin với cơ quan chức năng nhằm hỗ trợ điều tra ở cấp quốc gia và quốc tế.

Chainabuse là một nền tảng báo cáo mở do một nhóm toàn cầu vận hành, nơi bất kỳ ai cũng có thể chia sẻ các hành vi đáng ngờ như ví Bitcoin giả mạo, trang web lừa đảo (phishing) hoặc các âm mưu gọi vốn không minh bạch. Hệ thống phân tích dữ liệu của Chainabuse được tích hợp để kết nối các trường hợp tương đồng, giúp xác định mạng lưới lừa đảo lớn hơn — qua đó nhằm ngăn chặn các chiêu trò có tổ chức.

Còn Scamwatch là cổng báo cáo do Ủy ban Cạnh tranh và Người tiêu dùng Úc (ACCC) quản lý. Khác với Chainabuse, Scamwatch tập trung vào công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cộng đồng và thu thập thông tin vụ việc. Dữ liệu từ các báo cáo được chia sẻ với các cơ quan chính phủ, hỗ trợ xây dựng chính sách và nâng cao năng lực quản lý nhà nước đối với loại tội phạm này.

Điểm chung của hai nền tảng là tạo ra “hiệu ứng cảnh báo” thông qua sự kiện “báo cáo”. Dù không phải báo cáo nào cũng dẫn đến xử lý hình sự cụ thể, nhưng thông tin thu thập được góp phần xác định mô hình và thủ đoạn lừa đảo đang lan rộng. Từ đó, người dùng khác có thể cảnh giác hơn khi tương tác trên thị trường tiền mã hóa.

Khi nghi ngờ bị lừa đảo, người dùng nên ưu tiên thu thập các thông tin như: mô tả sự việc, địa chỉ ví nghi vấn, nội dung trao đổi và hình ảnh bằng chứng. Với Chainabuse, người dùng chỉ cần chọn “loại lừa đảo” phù hợp, đính kèm mô tả và dữ liệu liên quan. Lưu ý không đưa thông tin cá nhân để tránh nguy cơ lộ dữ liệu.

Bình luận: Trong một hệ sinh thái tài chính còn nhiều kẽ hở như tiền mã hóa, việc “thông báo” là cách nhanh nhất để những kẻ xấu không có cơ hội tái diễn chiêu trò với người khác. Mỗi báo cáo, dù nhỏ, đều là viên gạch xây nền cho một cộng đồng an toàn hơn.

Trong kết luận, những nền tảng như Chainabuse và Scamwatch không chỉ giúp người dùng nhận diện sớm các vụ việc liên quan đến “lừa đảo tiền mã hóa”, mà còn hoạt động như cầu nối giữa cá nhân và hệ thống pháp lý. Trên hết, hãy tỉnh táo với những lời mời gọi “lợi nhuận cam kết” cùng các liên kết đáng ngờ. Đó là bước đầu tiên để tránh xa nạn lừa đảo Bitcoin và bảo vệ tài sản số của chính bạn.