Uniswap(UNI) tăng 35% sau đề xuất 'đốt token' trị giá 100 triệu USD

Token Uniswap(UNI) tăng vọt 35% chỉ trong 24 giờ qua, cho thấy đà bứt phá mạnh mẽ nhờ một đề xuất quan trọng từ đội ngũ phát triển. Động thái này đánh dấu bước ngoặt đối với mô hình kinh tế của UNI và có thể đặt nền tảng cho một chiến lược giảm phát tương tự như các tài sản khan hiếm.

Theo bài đăng ngày 11 (giờ địa phương) của Hayden Adams – nhà sáng lập nền tảng Uniswap, một đề xuất chuyển đổi cơ chế “phí giao dịch” đã được công khai. Cốt lõi của đề xuất là trích một phần phí từ giao dịch trên giao thức Uniswap để mua lại và "đốt" token *Uniswap(UNI)*. Điều này có thể đưa yếu tố giảm phát vào mô hình token của Uniswap, đồng thời mở đường cho những đổi mới trong cách các dự án DeFi duy trì giá trị nội tại.

Bình luận về đề xuất này, Adams nhấn mạnh đây là một phần trong lộ trình “UNIfication” – chiến dịch tái cấu trúc toàn diện giúp định hình lại mô hình kinh tế của Uniswap. Ông cho rằng đề xuất sẽ giúp thúc đẩy sự phát triển bền vững và tăng giá trị do cộng đồng kiểm soát cho giao thức tài chính phi tập trung (DeFi).

Trước đây, cộng đồng từng nhiều lần thảo luận về mô hình phân phối lợi nhuận từ phí giao dịch đến các nhà nắm giữ token, song các bất định pháp lý khiến kế hoạch bị trì hoãn trong thời gian dài. Adams cũng thừa nhận rằng do môi trường quản lý khắt khe, Uniswap Labs không thể tham gia tích cực vào quá trình điều hành quản trị.

Đề xuất mới còn mở rộng phạm vi bằng cách áp dụng cả với Unichain – nền tảng mới của Uniswap – và tiến hành đốt ngay lập tức khoảng 100 triệu *Uniswap(UNI)* vẫn còn nằm trong kho quỹ dự án. Việc giảm nguồn cung này là động thái trực tiếp nhằm tăng giá trị lâu dài cho token, đồng thời khẳng định vị thế của Uniswap là sàn giao dịch phi tập trung hàng đầu toàn cầu.

Theo dữ liệu từ CoinGecko ngày 11, giá *Uniswap(UNI)* đã tăng mạnh từ mức khoảng 6,70 USD (~8.790 KRW) lên gần 10 USD (~13.122 KRW), tương ứng mức tăng hơn 35%. Lượng giao dịch trong ngày vượt 3 tỷ USD (~39.367 tỷ KRW), phản ánh sự hưởng ứng tích cực từ thị trường. Trong vòng 7 ngày qua, mức tăng hơn 74% của UNI vượt xa chỉ số thị trường tiền mã hóa chung, vốn chỉ tăng khoảng 6% trong cùng thời gian.

Giám đốc điều hành của CryptoQuant – ông Ki Young Ju – nhận định rằng Uniswap có thể đang bước vào xu hướng tăng giá theo dạng “parabolic” (hình parabol). Với khối lượng giao dịch cao, ông ước tính có khả năng token trị giá tới 500 triệu USD (~6.561 tỷ KRW) sẽ bị đốt trong năm tới, qua đó tạo ra cú sốc cung ứng đáng kể cho thị trường.

Phân tích thêm từ chuyên gia BREAD (nhà phân tích tại MegaETH Labs) cho biết hệ thống có thể chi trung bình 38 triệu USD (~499 tỷ KRW) mỗi tháng để mua lại token. Anh cũng lưu ý điểm mạnh của cơ chế này so với các dự án DeFi tương tự. Bất chấp lo ngại từ một số nhà đầu tư cho rằng thông tin này đã “phản ánh hết vào giá”, BREAD lại cho rằng quá trình đốt mỗi đợt với quy mô lớn, cộng thêm phần phí từ trình tự giao dịch (sequencer fees) chưa hoàn toàn được thị trường định giá đầy đủ.

Một dấu hiệu cho thấy tâm lý thị trường đang dần đảo chiều. Trước đó, vào tháng 8, Giám đốc đầu tư (CIO) của Bitwise – ông Matt Hougan – từng đánh giá Uniswap đang bị định giá thấp, dù có vốn hóa thị trường lên tới 6 tỷ USD (~7.873 tỷ KRW), cho thấy tiềm năng tăng trưởng vượt xa thực tế.

Về mặt quản trị, Uniswap gần đây cũng chịu chỉ trích do mô hình tập trung quyền biểu quyết vào một số ví lớn. Một nghiên cứu công bố trên arXiv hồi tháng 10 cho thấy quyền kiểm soát thực tế đang nằm trong tay các “cá mập”. Đề xuất lần này được xem là nỗ lực cân bằng lại vai trò của Uniswap Labs trong hệ thống quản trị, và tăng sự minh bạch thông qua hợp đồng cam kết vai trò và trách nhiệm rõ ràng.

Từ góc nhìn rộng hơn, cơ chế chuyển đổi phí giao dịch của Uniswap không chỉ là bước đi nội bộ mà còn truyền tải thông điệp quan trọng về sự cần thiết phải xây dựng mô hình kinh tế bền vững trong không gian DeFi. Với việc mang lại lợi ích tài chính trực tiếp cho người nắm giữ token, *Uniswap(UNI)* đang tiến gần hơn tới vị thế trung tâm trong hệ sinh thái tài chính phi tập trung tương lai.

Đây có thể là một bước đột phá đưa *Uniswap(UNI)* trở lại vị trí dẫn đầu, đồng thời củng cố niềm tin vào các mô hình quản trị và giá trị dài hạn mà các nền tảng DeFi có thể mang lại.