Pháp cảnh báo siết doanh nghiệp tiền mã hóa EU, gây tranh cãi về hộ chiếu pháp lý MiCA

Pháp gây tranh cãi khi muốn ngăn doanh nghiệp tiền mã hóa EU vào thị trường nội địa

Động thái mới từ Cơ quan Giám sát Thị trường Tài chính Pháp (AMF) đang làm dấy lên tranh cãi trong cộng đồng tiền mã hóa, khi cơ quan này tuyên bố có thể áp đặt hạn chế đối với các công ty được cấp phép hoạt động tại các nước thành viên Liên minh châu Âu (EU) nhưng muốn mở rộng sang thị trường Pháp. Vấn đề xoay quanh cách thực thi Đạo luật thị trường tài sản mã hóa (MiCA) — khung pháp lý toàn diện đầu tiên của EU dành cho tiền mã hóa.

Theo Reuters đưa tin ngày 24 (giờ địa phương), AMF bày tỏ lo ngại về việc các công ty tiền mã hóa có thể tận dụng những lỗ hổng từ hệ thống cấp phép lỏng lẻo ở một số quốc gia EU để **tràn vào thị trường Pháp**. Điều này đang thách thức trực tiếp nguyên tắc **“hài hòa hóa quy định”** mà EU thiết lập thông qua MiCA.

Bản thân MiCA, bắt đầu có hiệu lực từ năm ngoái, cho phép các doanh nghiệp tiền mã hóa hoạt động trên toàn EU chỉ với một giấy phép duy nhất, thông qua cơ chế **“hộ chiếu pháp lý” (passporting)**. Việc AMF lên tiếng cảnh báo được đánh giá là động thái phản đối công khai đầu tiên từ một quốc gia thành viên, làm dấy lên lo ngại về khả năng chia rẽ trong cách hiểu và áp dụng luật trên toàn khối.

Bình luận về vấn đề này, Tổng giám đốc Tổ chức Tài sản kỹ thuật số châu Âu (EUCI), bà Marina Markezic nhấn mạnh: “Cốt lõi của MiCA là đảm bảo **quyền tiếp cận thị trường chung**, nếu Pháp hành động đơn phương để ngăn chặn các doanh nghiệp được cấp phép hợp pháp, điều đó có thể tạo ra **tình trạng xung đột pháp lý** nghiêm trọng”. Pháp hiện là quốc gia thứ ba sau Áo và Ý kêu gọi chuyển giao quyền giám sát các doanh nghiệp lớn trong lĩnh vực tiền mã hóa cho Cơ quan Quản lý Chứng khoán châu Âu (ESMA), thay vì để từng quốc gia tự quản lý.

Một số chuyên gia pháp lý cho rằng lập trường của AMF có thể đi ngược lại tinh thần của **MiCA**. Đồng sáng lập nền tảng mã hóa tài sản Brickken, ông Edwin Mata nhận định, vì MiCA là một “quy định” có giá trị áp dụng trực tiếp trong toàn EU, nên một khi doanh nghiệp đã giành được giấy phép từ bất kỳ quốc gia nào trong khối, Pháp không có quyền ngăn cản họ hoạt động. “AMF chỉ có thể theo dõi hành vi hoặc nêu lo ngại về giám sát, còn quyết định cuối cùng thuộc về ESMA,” Mata nói thêm.

Tuy nhiên, ông Mata cũng cảnh báo rằng một số doanh nghiệp có thể lợi dụng **kẽ hở pháp lý** của MiCA để mạo danh các sản phẩm tài chính có bản chất là chứng khoán nhưng lại đăng ký dưới hình thức tài sản mã hóa. Theo ông, cơ quan quản lý nên cẩn trọng để không cho phép các doanh nghiệp sử dụng MiCA nhằm lách khỏi khung giám sát nghiêm ngặt hơn như Chỉ thị về Thị trường Tài chính II (MiFID II).

Bình luận về xu hướng này, bà Markezic cho rằng MiCA có thể cần được điều chỉnh để giải quyết những bất cập nêu trên, điều này có thể tạo ra **làn sóng bất định mới** cho toàn ngành. “Một số đề xuất kiểu này sẽ đòi hỏi phải sửa luật. Nếu sửa đổi MiCA lúc này, chúng ta sẽ kéo theo nhiều hệ lụy về pháp lý và chính sách.”

Dù Pháp có thể viện dẫn lý do ngăn chặn hiện tượng **chênh lệch quy định (arbitrage)** trong thị trường tiền mã hóa làm động cơ chính, động thái này vẫn bị đánh giá là có thể làm suy yếu cấu trúc thị trường thống nhất của EU. Mối quan hệ giữa Ủy ban châu Âu, ESMA và các quốc gia thành viên vì thế đang bị đưa vào tâm điểm chú ý. Liệu đây chỉ là phản ứng cảnh báo từ AMF, hay sẽ dẫn đến hành vi thực thi cụ thể — tình hình này được dự đoán sẽ ảnh hưởng sâu rộng đến toàn bộ hệ sinh thái pháp lý tiền mã hóa tại châu Âu.

Từ khóa: từ tiền mã hóa, từ MiCA, từ pháp lý, từ hộ chiếu pháp lý, từ EU, từ ESMA.