a16z Crypto: Zero-Knowledge Proofs giúp cân bằng quyền riêng tư và phòng chống tội phạm

Trước những lo ngại ngày càng gia tăng về việc công nghệ blockchain – đặc biệt là khả năng "bảo vệ quyền riêng tư" – có thể bị lợi dụng nhằm che giấu hành vi phạm tội, bộ phận đầu tư chuyên về tiền mã hóa của Công ty đầu tư Andreessen Horowitz, hay còn gọi là a16z Crypto, vừa lên tiếng bác bỏ những nhận định này. Theo báo cáo mới nhất do nhóm này công bố, công nghệ mã hóa hiện đại hoàn toàn có thể cân bằng giữa yêu cầu điều tra của các cơ quan quản lý và việc "bảo vệ quyền riêng tư người dùng".

Theo a16z Crypto công bố ngày 24, các chuyên gia Aiden Slaven và David Sverdlov đã chỉ ra rằng công nghệ "Zero-Knowledge Proofs (ZK Proofs)" – một hình thức mã hóa cho phép xác minh dữ liệu mà không cần tiết lộ nội dung – chính là giải pháp tối ưu giúp đạt được sự cân bằng nêu trên. Họ nhận định, công nghệ này hoàn toàn có năng lực cho phép người dùng chứng minh nguồn gốc tài sản một cách minh bạch, trong khi vẫn đảm bảo được "quyền riêng tư" ở mức độ cao.

Những nội dung này được đưa ra trong bối cảnh vụ án Tornado Cash gần đây đang gây nhiều tranh cãi. Dịch vụ trộn tiền Tornado Cash từng cho phép người dùng che giấu nguồn gốc và điểm đến của tiền mã hóa. Đồng sáng lập dự án này – Roman Storm – đã bị tuyên có tội đầu tháng 6 với cáo buộc vận hành dịch vụ chuyển tiền không được cấp phép. Các cơ quan tư pháp Mỹ khẳng định, hệ thống trộn tiền như Tornado Cash đã bị tội phạm tài chính lợi dụng để "hợp pháp hóa" dòng vốn bất hợp pháp, gây khó khăn trong công tác điều tra.

Tuy nhiên, a16z Crypto lập luận rằng không nên nhầm lẫn giữa công nghệ bảo vệ "quyền riêng tư" chính đáng và công cụ hỗ trợ các hoạt động phi pháp. Trong báo cáo, Slaven và Sverdlov nhấn mạnh, nếu ứng dụng ZK Proofs trong quá trình chuyển đổi tiền mã hóa sang tiền pháp định, người dùng có thể chứng minh hợp lệ hóa tài sản mà không cần công khai toàn bộ lịch sử giao dịch. Điều này giúp đảm bảo rằng "quyền riêng tư" và tính minh bạch phục vụ điều tra vẫn có thể đồng hành.

Bình luận: Báo cáo trên được xem là nỗ lực đáng chú ý nhằm đập tan định kiến về việc các công nghệ bảo mật trong tiền mã hóa đồng nghĩa với nguy cơ che giấu tội phạm. a16z Crypto một lần nữa khẳng định rằng cơ chế bảo mật trên blockchain nên được nhìn nhận như một phần cốt lõi bảo vệ người dùng, không chỉ về mặt kỹ thuật mà còn về quyền cá nhân. Dù tính minh bạch đóng vai trò quan trọng trong phòng chống tội phạm, nhưng việc tôn trọng và đảm bảo "quyền riêng tư" cũng là điều không thể xem nhẹ.

Tổng kết lại, với những công nghệ như ZK Proofs, thị trường tiền mã hóa hoàn toàn có khả năng xây dựng một môi trường vừa đề cao sự an toàn pháp lý, vừa bảo vệ đầy đủ "quyền riêng tư" của người dùng – thay vì tiếp tục gán ghép hai yếu tố này là mâu thuẫn không thể dung hòa.