Bhutan triển khai định danh kỹ thuật số phi tập trung trên blockchain

Bhutan tăng tốc triển khai công nghệ Web3: Hướng đi mới với hệ thống định danh kỹ thuật số trên blockchain

Bhutan – quốc gia hiếm hoi lấy “Tổng hạnh phúc quốc dân” (GNH) làm triết lý phát triển – đang từng bước tiến vào kỷ nguyên số với một bước đi đầy tham vọng: xây dựng hệ thống định danh kỹ thuật số dựa trên công nghệ blockchain. Động thái này không chỉ góp phần thực hiện chiến lược mở rộng ứng dụng tiền mã hóa, mà còn phản ánh nỗ lực gìn giữ chủ quyền dữ liệu trong quá trình chuyển đổi số quốc gia.

Theo Reuters đưa tin ngày 24 (giờ địa phương), Bhutan đã thu hút sự chú ý quốc tế trong những năm gần đây với các dự án như khai thác Bitcoin(BTC) nhờ nguồn thủy điện dồi dào, tích lũy quỹ tiền mã hóa để phát triển thành phố thiền định Gelephu, và hợp tác cùng sàn giao dịch Binance triển khai thanh toán tiền mã hóa. Tiếp nối các sáng kiến trên, một “hệ thống định danh kỹ thuật số trên nền tảng blockchain” đang trở thành bước đi kế tiếp mang tính chiến lược.

Văn hóa tên gọi đặc biệt: đòn bẩy cho định danh phi tập trung

Bhutan không sử dụng họ, người dân thường chỉ có một đến hai tên do các vị sư đặt tại chùa, như “Karma”, “Tashi” hay “Sonam”. Những cái tên trung tính về giới tính và thường trùng nhau khiến việc định danh cá nhân gặp khó khăn trong môi trường kỹ thuật số. Vì vậy, chính phủ có thói quen bổ sung “nơi sinh” để phân biệt, ví dụ “Dorji đến từ Paro”. Trường hợp vẫn trùng, mã số định danh quốc gia sẽ được sử dụng. Tuy nhiên, hệ thống truyền thống này sẽ khó thích ứng khi Bhutan bước vào giai đoạn số hóa toàn diện – lúc mà “xác minh danh tính kỹ thuật số” trở thành nhu cầu cấp thiết.

Các quốc gia như Liên minh châu Âu, Đức hay Hàn Quốc đang đi đầu trong phát triển hệ thống định danh kỹ thuật số dựa trên blockchain. Bhutan có thể tham khảo bài học từ họ để phát triển một mô hình phù hợp với triết lý chủ quyền dữ liệu riêng. Một hạ tầng dựa trên “định danh phi tập trung” cho phép cá nhân kiểm soát dữ liệu của mình mà không cần phụ thuộc vào một trung gian tập trung nào. Điều này vượt xa yếu tố kỹ thuật, mà còn là biểu hiện cho quyền tự chủ quốc gia trong bối cảnh toàn cầu hóa.

Tác động thực tiễn: Từ giáo dục, y tế đến tài chính và du lịch

Một hệ thống blockchain định danh không chỉ phục vụ công dân trong nước. Người Bhutan có thể dùng định danh kỹ thuật số để xác thực bằng cấp, kỹ năng nghề, kinh nghiệm đào tạo – tạo điều kiện thuận lợi để làm việc ở nước ngoài. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), hệ thống y tế của Bhutan chủ yếu dựa vào ngân sách nhà nước và thậm chí tài trợ cả chi phí chữa trị ở nước ngoài. Nếu định danh kỹ thuật số được mở rộng sang quản lý hồ sơ bệnh án, việc truy xuất và chia sẻ thông tin y tế sẽ trở nên dễ dàng, an toàn và minh bạch hơn.

Người dân không có tài khoản ngân hàng hoặc sinh sống ở vùng sâu vùng xa cũng có thể được hưởng lợi từ các giải pháp kỹ thuật số như e-KYC (xác minh danh tính điện tử). Điều này giúp họ tiếp cận dễ dàng hơn với dịch vụ tài chính, đồng thời vẫn đáp ứng được quy định về AML (chống rửa tiền). Ngoài ra, chính phủ cũng đang thúc đẩy “du lịch dựa trên tiền mã hóa”, và hệ thống định danh blockchain có thể giúp giám sát, xác minh du khách một cách hiệu quả, phục vụ công tác quản lý và quảng bá du lịch bền vững.

Thách thức và điểm mạnh

Tuy nhiên, thách thức không hề nhỏ. Tỷ lệ phổ cập Internet và trình độ hiểu biết kỹ thuật số ở các vùng nông thôn của Bhutan còn thấp. Việc triển khai “hệ thống định danh kỹ thuật số trên blockchain” đòi hỏi phải có chiến dịch giáo dục phù hợp với địa phương và giao diện đơn giản, dễ tương tác.

Bên cạnh đó, dù Bhutan là một quốc gia “âm cacbon” hiếm hoi trên thế giới nhờ sử dụng chủ yếu điện từ thủy điện, nhưng tiêu thụ năng lượng vẫn là điểm cần cân nhắc khi triển khai công nghệ blockchain quy mô lớn. May mắn thay, Bhutan có thể tận dụng nguồn năng lượng sạch, rẻ và ổn định để đáp ứng nhu cầu này mà không lo phát thải.

Về mặt thể chế, chính phủ có thể lo ngại việc “định danh phi tập trung” sẽ làm suy giảm khả năng kiểm soát. Tuy nhiên, lựa chọn “blockchain dạng cho phép” thay vì công khai hoàn toàn có thể giúp duy trì tính kiểm soát hợp pháp trong khi vẫn đảm bảo uyển chuyển trong chính sách vận hành.

Bình luận: Bhutan đang cố gắng tìm điểm cân bằng giữa hiệu quả vận hành, bảo vệ chủ quyền dữ liệu và phát triển công nghệ hiện đại. Nếu triển khai thành công, một “hệ thống định danh kỹ thuật số phi tập trung” sẽ không chỉ là công cụ công nghệ, mà còn trở thành biểu tượng của bước ngoặt đạo đức và văn hóa trong quá trình chuyển đổi số quốc gia.

Từ khóa chính: “định danh kỹ thuật số”, “blockchain”, “phi tập trung”, “tiền mã hóa”, “Bhutan”

Từ khóa đã được phân bổ tại phần mở đầu và kết luận như hướng dẫn yêu cầu.