NFT chuyển mình thành hạ tầng cốt lõi cho AI và Web3

NFT: Từ Trào Lưu Đầu Cơ Thành Hạ Tầng Cốt Lõi Cho Trí Tuệ Nhân Tạo Và Web3

Trái ngược với nhận định cho rằng NFT đã “chết”, xu hướng thị trường cho thấy NFT đang dần chuyển mình trở thành một phần quan trọng trong hạ tầng công nghệ. Không còn là những vật phẩm số chỉ để sưu tập và đầu tư ngắn hạn, NFT ngày càng chứng minh được tiềm năng ứng dụng thực tiễn trong các lĩnh vực như trò chơi, trí tuệ nhân tạo (AI) và nền tảng máy móc tự động. Đây là thời điểm *chuyển mình quan trọng* của công nghệ NFT khi giá trị thực sự được đưa vào vận hành.

Theo báo cáo quý I năm 2025 từ DappRadar công bố ngày 12 tháng 4 (giờ địa phương), khối lượng giao dịch NFT giảm 24%, tuy nhiên số lượng giao dịch chỉ giảm 10%. Điều này đồng nghĩa rằng người dùng không rời bỏ thị trường, mà đơn thuần là mức giá trung bình đang hạ nhiệt. Cùng thời điểm, các ứng dụng phân quyền (DApp) có yếu tố AI và mạng xã hội lại ghi nhận đà tăng trưởng, khi tận dụng NFT làm công cụ *xác thực danh tính cá nhân số*, cấp quyền truy cập và sở hữu tài sản.

Ngoài ra, những phân khúc NFT mang tính *ứng dụng thực tiễn cao* như tài sản gắn liền với thực tế (RWA), NFT tên miền, hay bất động sản trong thế giới ảo (metaverse) vẫn duy trì được nhu cầu ổn định. Đây là các lĩnh vực mà NFT không chỉ đóng vai trò sở hữu, mà còn là phương tiện trao đổi, định danh và vận hành tự động.

Trong thị trường trò chơi, nhiều nền tảng lớn như Mythical và The Sandbox tiếp tục tăng trưởng, nơi các NFT không còn chỉ mang tính sưu tập mà trở thành tài sản có thể sử dụng, giao dịch và tương tác thực sự trong game. Đặc biệt, nhu cầu dành cho NFT có thể tương tác chéo giữa các nền tảng cũng ngày càng tăng – đánh dấu giai đoạn mở rộng tính tương thích của NFT ra toàn hệ sinh thái Web3.

Ngay từ đầu, NFT được sinh ra như một giải pháp để chứng minh quyền sở hữu kỹ thuật số, danh tính và quyền năng có thể lập trình. Tuy nhiên, cơn sốt đầu cơ trong quá khứ đã từng làm lu mờ tính năng cốt lõi này. Bước vào thời kỳ AI là trung tâm của Web3, *giá trị thực sự của NFT* tiếp tục được nhìn nhận lại như công cụ giúp máy móc và phần mềm hoạt động độc lập trong môi trường phi tập trung.

Một ví dụ tiêu biểu là ReinforcedAI, tổ chức này phát hành NFT trên hạ tầng blockchain của Bittensor để xác nhận việc kiểm toán mã Solidity. NFT trong trường hợp này không chỉ lưu trữ thông tin bảo mật mà còn là yếu tố duy trì *cơ chế thưởng phạt phi tập trung*.

Tương tự, dự án Peaq giới thiệu “NFT máy móc” để cấp danh tính tự động cho xe hơi, drone và thiết bị thực tế – một bước tiến giúp các thiết bị có thể giao dịch và hoạt động như một thực thể độc lập trong không gian Web3. Khi trí tuệ nhân tạo ngày càng tích hợp sâu vào hệ sinh thái này, NFT đóng vai trò *thành phần cốt lõi* trong việc xây dựng ví AI cá nhân, tác nhân tự trị và mô hình điều hành tự động.

Trải nghiệm người dùng cũng đang được đổi mới đáng kể nhờ NFT. Ví dụ, các ví mạng xã hội hiện đại cho phép người dùng đăng nhập bằng email hoặc tài khoản mạng xã hội mà không cần quản lý khóa cá nhân phức tạp. Những thông tin như hình đại diện, quyền thành viên và quyền truy cập được xử lý thông qua NFT. Theo khảo sát gần đây, hơn 50% người dùng từ 18–34 tuổi sử dụng định kỳ loại ví này, đặc biệt phổ biến trong các ứng dụng game và cộng đồng. Điều đáng chú ý là phần lớn người dùng thậm chí không nhận ra họ đang sử dụng NFT – cho thấy việc tích hợp NFT liền mạch và hướng đến cải thiện UX là nhân tố thúc đẩy sự lan tỏa vững chắc nhất.

Tóm lại, NFT không còn là những vật phẩm lấp lánh để mua bán ngắn hạn. Nó đã và đang trở thành *cấu phần hạ tầng ẩn bên trong các giao thức và nền tảng*, từ quyền sở hữu tài sản tới phân phối quyền năng cho các tác nhân tự động và điều phối giao tiếp giữa các thiết bị máy móc. Đây chính là dấu hiệu cho thấy NFT đang tiến vào giai đoạn thực thi mục tiêu ban đầu: *xây dựng nền tảng cho sự tự chủ kỹ thuật số*.

Vì vậy, việc dùng lại tiêu chí đầu cơ để đánh giá sự phục hồi của NFT là một cách tiếp cận sai lệch. Tiềm năng thực sự của *NFT* không nằm ở vẻ ngoài bắt mắt mà đến từ *quá trình tiến hóa thầm lặng như một công nghệ hạ tầng*. NFT không hề biến mất – ngược lại, nó đang *bám rễ sâu hơn vào nền tảng công nghệ xung quanh chúng ta mà mắt thường khó nhận ra*.