Lừa đảo tiền mã hóa gây thiệt hại 9,1 tỷ USD: Vì sao người dùng cần báo cáo?

Cảnh báo gia tăng lừa đảo tiền mã hóa: Vì sao người dùng cần chủ động báo cáo?

Các hình thức lừa đảo liên quan đến tiền mã hóa như Bitcoin (BTC) đang trở nên ngày càng tinh vi và khó lường hơn. Kẻ lừa đảo thường tiếp cận nạn nhân thông qua bạn bè quen biết hoặc mạng xã hội, đưa ra lời hứa về lợi nhuận chắc chắn rồi mời đầu tư. Ban đầu, mọi thứ trông có vẻ đáng tin cậy. Tuy nhiên, theo thời gian, đối tượng bỗng biến mất cùng toàn bộ số tiền, tiền mã hóa, thậm chí cả tiền mặt của nạn nhân. Trong bối cảnh đó, việc báo cáo các vụ lừa đảo là bước đi thiết yếu nhằm hạn chế tổn thất thêm cho cộng đồng nhà đầu tư.

Theo báo cáo ngày 24 (giờ địa phương) của FBI, tính riêng trong năm 2024, Trung tâm Tội phạm Mạng Internet (IC3) tại Mỹ đã tiếp nhận hơn 140.000 vụ tố cáo liên quan đến lừa đảo tiền mã hóa, với tổng thiệt hại lên đến khoảng 129,27 tỷ won (tương đương 9,1 tỷ USD hay 12.729 tỷ đồng). Đáng chú ý, nhóm người trên 60 tuổi là đối tượng chịu thiệt hại nặng nề nhất, với tổng số tiền bị mất rơi vào khoảng 2.837 tỷ won (khoảng 20,4 tỷ USD). Các số liệu này phần nào cho thấy mức độ nghiêm trọng của vấn nạn cũng như nhu cầu cấp bách trong việc phòng ngừa lừa đảo tiền mã hóa.

Một trong những nền tảng nổi bật trong việc hỗ trợ người dùng báo cáo lừa đảo là Chainabuse và Scamwatch. Dù không thể truy hồi tài sản đã mất, hai dịch vụ này đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn các vụ việc tương tự tiếp diễn, bằng cách thu thập dữ liệu, cảnh báo sớm và hỗ trợ người dùng trong quá trình phản hồi và tố cáo.

Chainabuse là nền tảng báo cáo mở, nơi bất kỳ ai trên toàn thế giới đều có thể truy cập và chia sẻ thông tin lừa đảo liên quan đến tiền mã hóa. Nền tảng này cho phép người dùng đăng tải dữ liệu liên quan đến địa chỉ ví giả, website lừa đảo, chiêu trò lừa đảo phổ biến v.v... Toàn bộ các nội dung tố cáo sẽ được chia sẻ trực tiếp với các công ty tiền mã hóa lớn, đồng thời giúp khoanh vùng được các hoạt động bất thường, phát hiện mạng lưới lừa đảo quy mô lớn.

Trong khi đó, Scamwatch là một sáng kiến do Ủy ban Cạnh tranh và Người tiêu dùng Úc (ACCC) điều hành, hoạt động như trung tâm thu thập dữ liệu về nhiều loại hình lừa đảo, trong đó có cả tiền mã hóa. Tuy không trực tiếp điều tra hay xử lý các vụ việc, Scamwatch cung cấp kho dữ liệu quan trọng phục vụ phân tích xu hướng lừa đảo, hoạch định chính sách và phối hợp với cơ quan hành pháp. Đặc biệt, nền tảng này cũng thực hiện các hoạt động nâng cao nhận thức cộng đồng qua mạng xã hội và các tài liệu tuyên truyền.

Cả Chainabuse và Scamwatch đều tập trung vào yếu tố “phòng ngừa” hơn là “khắc phục tổn thất”. Dữ liệu tích lũy từ người dùng không chỉ hỗ trợ các cơ quan pháp luật nhận diện thủ phạm, mà còn tạo ra điều kiện để cảnh báo người dùng khác – đặc biệt trong các vụ có hình thức tương tự. Riêng Chainabuse còn có thêm tính năng hướng dẫn người dùng chuẩn bị tài liệu pháp lý nếu muốn theo đuổi vụ việc ở cấp pháp lý.

Vậy làm thế nào để tố cáo vụ việc? Người dùng có thể truy cập trang chủ của Chainabuse, chọn “Báo cáo vụ việc”, sau đó điền thông tin chi tiết như loại lừa đảo, địa chỉ ví liên quan, kênh liên hệ của đối tượng, cách thức hoạt động, ảnh chụp màn hình hoặc tài liệu chứng minh. Việc cung cấp càng nhiều thông tin sẽ giúp nâng cao khả năng xử lý và phòng ngừa hiệu quả.

Bình luận: Trong bối cảnh các vụ lừa đảo tiền mã hóa vẫn liên tục xảy ra và tinh vi hơn, việc người dùng chủ động tố giác không chỉ bảo vệ bản thân mà còn đóng góp vào việc xây dựng một môi trường đầu tư an toàn hơn cho cộng đồng. Việc sử dụng các nền tảng như Chainabuse hoặc Scamwatch là “lá chắn” cần thiết trước khi quyết định xuống tiền.

Dù việc truy thu tài sản bị mất có thể là điều không dễ dàng, nhưng thông qua những báo cáo nhỏ lẻ từ người dùng, hệ thống có thể tạo ra sự khác biệt lớn về lâu dài. Nếu bạn là người đang nắm giữ tiền mã hóa như Bitcoin(BTC) hay Ethereum(ETH), hãy luôn *cảnh giác*, và đừng ngần ngại *báo cáo* bất kỳ dấu hiệu bất thường nào. Việc chia sẻ thông tin chính là cách thiết thực nhất để chặn đứng nguy cơ tổn thất lan rộng.