Bitcoin(BTC) đối mặt nguy cơ bị đánh thuế trên cả lợi nhuận chưa hiện thực hóa

Thời kỳ miễn thuế của người nắm giữ Bitcoin(BTC) dường như đang dần kết thúc khi nhiều chính phủ bắt đầu xem xét chính sách đánh thuế trên cả phần “lợi nhuận chưa thực hiện” của các tài sản kỹ thuật số. Được đánh giá là tài sản tăng giá mạnh nhất thập kỷ với mức tăng hơn 600.000% kể từ năm 2013, *Bitcoin(BTC)* đang ngày càng lọt vào tầm ngắm của cơ quan thuế tại nhiều quốc gia.

Theo Reuters đưa tin ngày 24 (giờ địa phương), khái niệm “thuế tài sản” – vốn ban đầu chỉ được áp dụng ở một số quốc gia châu Âu như Thụy Sĩ, Bỉ hay Na Uy – đang được đề xuất mở rộng để áp dụng cả với người sở hữu *tiền mã hóa*. Đây là hình thức thuế đánh vào tổng giá trị tài sản ròng hàng năm, bất kể nhà đầu tư có bán tài sản đó để hiện thực hóa lợi nhuận hay không. Theo giới chuyên môn, thuế tài sản chủ yếu nhắm tới nhóm siêu giàu để ngăn chặn hành vi lách thuế và tích lũy tài sản phi sản xuất vượt mức.

Bối cảnh đề xuất thuế trở nên nghiêm túc hơn khi giá *Bitcoin(BTC)* liên tục phá đỉnh. Vào tháng 12 năm 2024, Thượng nghị sĩ Pháp Sylvie Vermeillet đã trình đề án đánh thuế tài sản nắm giữ *Bitcoin(BTC)* ngay cả khi không bán, coi đây là tài sản “không có giá trị sản xuất”. Điều này đưa khái niệm “thuế trên lợi nhuận chưa thực hiện” thành vấn đề nóng trong giới chính sách. Dù các quốc gia khác chưa chính thức công bố kế hoạch tương tự, nhiều nguồn tin cho rằng các chính phủ đang âm thầm đánh giá khả năng áp dụng mô hình thuế này.

Bình luận: Mô hình thuế đánh vào *tiền mã hóa* không còn là viễn cảnh xa vời, mà đang dựa trên những mô hình hiện hữu. Tại Thụy Sĩ, nhà nước đã áp thuế tài sản ở mức tối đa 1% trên tổng giá trị tài sản nắm giữ. Với nhà đầu tư dài hạn *Bitcoin(BTC)*, đây có thể là khoản đóng góp rất lớn, nhất là khi giá trị nắm giữ đã tăng hàng trăm lần. Mỹ từng đưa ra thuế thu nhập vốn (Capital Gains Tax) từ năm 1913, Anh từ năm 1965 và Úc từ năm 1985 – cho thấy việc đánh thuế chỉ là vấn đề thời gian và chính sách.

Tại Đức, tranh cãi nổ ra sau khi chính phủ nước này đã bán ra 50.000 *Bitcoin(BTC)* bị tịch thu với giá 58.000 USD/BTC vào tháng 7 năm 2024 (tương đương khoảng 8,47 triệu won). Tuy nhiên, chỉ vài tháng sau đó, giá *Bitcoin(BTC)* tăng chóng mặt lên mức gần 100.000 USD/BTC (khoảng 146 triệu won), khiến công chúng chỉ trích rằng chính phủ đã “tự đánh mất” một phần tài sản khổng lồ có thể đem lại lợi nhuận gấp đôi. Vụ việc được ví như quyết định bán nửa lượng vàng dự trữ của cựu Bộ trưởng Tài chính Anh Gordon Brown năm 1999, khi giá vàng đang ở đáy lịch sử.

Tuy vậy, việc chính thức đưa *thuế tài sản* từ mô hình lý thuyết vào áp dụng thực tế không hề dễ dàng. Nguy cơ dòng tiền tháo chạy khỏi quốc gia có mức thuế cao luôn hiện hữu. Trên thực tế, nhiều cá nhân siêu giàu đã di dời đến những vùng có chính sách thuế nhẹ như Dubai. Nếu xu hướng này lan rộng, các quốc gia muốn áp dụng thuế mới có thể phải đối mặt với việc sụt giảm nguồn thu ngân sách, thay vì tăng lên như kỳ vọng.

Trong khi đó, Mỹ lại đang có dấu hiệu đi ngược xu hướng. Tổng thống Trump gần đây đã ký một sắc lệnh hành pháp chỉ thị xây dựng quỹ dự trữ quốc gia bằng *Bitcoin(BTC)*, cho thấy Washington đang đẩy mạnh cách tiếp cận “chiếm giữ tài sản chiến lược” thay vì tìm cách đánh thuế chúng trước. Đây có thể hiểu là một tín hiệu mạnh mẽ rằng Mỹ chưa có ý định triển khai *thuế tài sản* với *tiền mã hóa* trong tương lai gần.

Bình luận: Động thái của Tổng thống Trump phần nào trấn an cộng đồng *tiền mã hóa*, vốn đang lo ngại làn sóng siết thuế trên quy mô toàn cầu. Tuy nhiên, tình hình có thể thay đổi nhanh chóng tùy theo bối cảnh chính trị – kinh tế.

Tóm lại, người sở hữu *Bitcoin(BTC)* đang nằm trong tầm ngắm của các cơ quan thuế toàn cầu. Khả năng triển khai các chính sách đánh thuế lên phần lợi nhuận chưa hiện thực hóa là hoàn toàn có căn cứ. Cho dù đó là bước đi thể chế hay chỉ là chiêu bài chính trị, cộng đồng *tiền mã hóa* sẽ theo dõi sát sao và không dễ dàng chấp nhận nếu quyền lợi bị ảnh hưởng lớn.