Nga sẽ hợp pháp hóa thị trường tiền mã hóa từ năm 2026: Giao dịch, khai thác và ngân hàng đều tham gia

Nga sẽ mở cửa thị trường tiền mã hóa từ năm 2026: Giao dịch, khai thác và ngân hàng cùng vào cuộc

Nga – một trong những quốc gia từng có lập trường cứng rắn với tiền mã hóa – đang từng bước tiến vào thị trường tài sản số theo hướng hợp pháp hóa có kiểm soát. Theo Kommersant đưa tin ngày 24 (giờ địa phương), hai sàn giao dịch lớn nhất của Nga là Sở Giao dịch Moskva và Sở Giao dịch Saint Petersburg sẽ chính thức triển khai dịch vụ giao dịch tiền mã hóa vào năm 2026, khi khung pháp lý liên quan được hoàn thiện.

Động thái này làm nổi bật nỗ lực mới của Nga trong việc hợp pháp hóa tiền mã hóa, chuyển từ quan điểm cấm đoán sang định hướng quản lý chặt chẽ và phân loại nhà đầu tư. Theo kế hoạch của Ngân hàng Trung ương Nga, Luật điều chỉnh toàn bộ hoạt động liên quan đến tài sản số – bao gồm cả giao dịch, khai thác và phát hành tài sản – sẽ có hiệu lực trước ngày 1 tháng 7 năm 2026.

Giao dịch hợp pháp hóa nhưng kiểm soát nghiêm ngặt

Theo kế hoạch quản lý của Nga, chỉ những nhà đầu tư đạt điều kiện nhất định mới được phép giao dịch tiền mã hóa. Cụ thể, “nhà đầu tư không chuyên” phải vượt qua bài kiểm tra kiến thức và chỉ được mua các tiền mã hóa có tính thanh khoản cao, với giới hạn tối đa 300.000 rub (khoảng 548 triệu đồng Việt Nam) mỗi năm, thông qua một trung gian được cấp phép. Trong khi đó, “nhà đầu tư chuyên nghiệp” không bị giới hạn về giá trị giao dịch nhưng buộc phải chứng minh hiểu rõ rủi ro và không được giao dịch các đồng tiền ẩn danh.

Tuy có những bước tiến hợp pháp hóa, Nga vẫn kiên định với việc cấm thanh toán bằng tiền mã hóa trên lãnh thổ quốc gia. Chủ tịch Ủy ban thị trường tài chính Duma Quốc gia, ông Anatoly Aksakov, tái khẳng định ngày 17 tháng 12 rằng “tiền mã hóa không bao giờ được công nhận là tiền tệ tại Nga”, và mọi giao dịch nội địa phải thanh toán bằng đồng rub.

Cơ sở hạ tầng cho hệ sinh thái tiền mã hóa đang dần hình thành. Theo thông báo, Sở Giao dịch Moskva đã bắt đầu phát triển các giải pháp kỹ thuật cho nền tảng giao dịch tài sản số, còn Sở Giao dịch Saint Petersburg đã hoàn tất cơ sở hạ tầng thanh toán và xử lý lệnh.

Nga trở thành thị trường tiền mã hóa lớn nhất châu Âu

Theo số liệu từ Chainalysis công bố mới đây, quy mô giao dịch tiền mã hóa tại Nga từ tháng 7 năm 2024 đến tháng 6 năm 2025 ước tính đạt 376,3 tỷ USD (tương đương khoảng 543 nghìn tỷ đồng), vượt qua cả Anh (273,2 tỷ USD) và trở thành thị trường tiền mã hóa lớn nhất châu Âu.

Sự gia tăng không chỉ nằm ở quy mô tổng thể mà cả số lượng giao dịch lớn. Các giao dịch có giá trị trên 10 triệu USD (khoảng 144 tỷ đồng) đã tăng 86% so với cùng kỳ năm trước, gấp đôi trung bình ở khu vực châu Âu (44%). Hoạt động trong lĩnh vực tài chính phi tập trung (DeFi) vào năm 2025 cũng tăng gần 8 lần so với năm trước, và hiện vẫn duy trì ở mức cao hơn 3,5 lần so với giữa năm 2023.

Một trong những yếu tố quan trọng thúc đẩy thị trường là sự nổi lên của đồng stablecoin nội địa A7A5 – đồng tiền mã hóa được bảo chứng bởi đồng rub. Bất chấp các lệnh trừng phạt từ phương Tây, A7A5 hiện có vốn hóa thị trường lên tới 500 triệu USD (hơn 7210 tỷ đồng), trở thành loại “stablecoin phi USD” lớn nhất thế giới.

Khai thác Bitcoin: từ hành vi cá nhân thành hoạt động chiến lược

Ngoài giao dịch, “từ” khai thác tiền mã hóa “từ” cũng ngày càng được coi là một phần trong chiến lược kinh tế quốc gia của Nga. Theo Cố vấn cấp cao Điện Kremlin Maxim Oreshkin, nhà chức trách đang xem xét công nhận khai thác là một hoạt động xuất khẩu, bởi đồng tiền khai thác có thể thu hút ngoại tệ mà không cần vượt biên giới vật lý.

Đến mùa hè năm 2025, Nga đã sản xuất hàng chục nghìn Bitcoin mỗi năm và đóng góp hơn 16% tổng công suất khai thác (hashrate) toàn thế giới – đứng sau chỉ Mỹ và Trung Quốc. Các mỏ khai thác tại đây có thể tạo ra doanh thu lên tới 1 tỷ rub/ngày (hơn 183 tỷ đồng).

Tuy nhiên, với phần lớn hoạt động nằm ở “thị trường xám”, việc thất thoát do trốn thuế và trộm điện ước tính thiệt hại hàng chục tỷ rub mỗi năm. Ngày 1 tháng 11 năm 2024, Nga chính thức hợp pháp hóa hoạt động khai thác đối với doanh nghiệp, yêu cầu các đơn vị phải đăng ký với cơ quan thuế liên bang trước khi hoạt động.

Ngân hàng quốc gia tiên phong ra mắt sản phẩm liên kết Bitcoin

Không chỉ các sàn giao dịch, các ngân hàng cũng đang từng bước gia nhập thị trường tài sản số. Ngân hàng Sberbank – ngân hàng thương mại nhà nước lớn nhất Nga – đã phát hành các sản phẩm tài chính liên kết với Bitcoin(BTC) và Ethereum(ETH), như trái phiếu cấu trúc hay tài sản tài chính số (DFA) với tổng giá trị lên đến 1,5 tỷ rub (khoảng 275 tỷ đồng).

Phó Chủ tịch Sberbank – ông Anatoly Popov – cho biết ngân hàng đã xây dựng cơ sở hạ tầng blockchain riêng và đang phối hợp với Ngân hàng Trung ương Nga để triển khai dịch vụ tài sản số một cách hợp pháp.

Theo kế hoạch hiện tại, bộ luật đầy đủ điều chỉnh tiền mã hóa sẽ có hiệu lực vào ngày 1 tháng 7 năm 2026. Sau đó, các hành vi trung gian tiền mã hóa bất hợp pháp sẽ bị xử lý với hiệu lực chính thức từ ngày 1 tháng 7 năm 2027.

“bình luận”: Nga đang từng bước hình thành một hệ sinh thái tiền mã hóa riêng biệt, kiểm soát chặt chẽ nhưng có định hướng phát triển rõ ràng, khác biệt với mô hình mở và phi tập trung của phương Tây. Việc kết hợp giữa nhà nước, ngân hàng và doanh nghiệp cho thấy Nga đang chuẩn bị cho một kỷ nguyên tài sản số dưới sự điều hành của chính phủ.

Kết luận

Nga đang từng bước chuyển mình thành một cường quốc trong lĩnh vực tiền mã hóa, từ khai thác, giao dịch cho đến phát hành sản phẩm tài chính. Sự tham gia của các tổ chức lớn như Sberbank và các sàn giao dịch quốc gia, cùng sự xuất hiện của stablecoin “A7A5”, đang đưa Nga trở nên nổi bật trong bối cảnh toàn cầu. Tuy nhiên, mọi hoạt động đều diễn ra dưới sự kiểm soát nghiêm ngặt, với quy định phân loại nhà đầu tư và cơ chế pháp lý rõ ràng.

“từ” tiền mã hóa “từ” đang trở thành một phần trong chiến lược kinh tế mới của Nga – một công cụ để thúc đẩy xuất khẩu, hỗ trợ hệ thống tài chính và phát triển công nghệ chuỗi khối. Trong thời gian tới, nếu khung pháp lý được hoàn thiện đúng hạn vào năm 2026, có thể kỳ vọng Nga sẽ đóng vai trò ngày càng lớn trên bản đồ tài sản số toàn cầu.