Vitalik Buterin chỉ trích X, kêu gọi hướng tới truyền thông phi tập trung

Ethereum(ETH) đồng sáng lập Vitalik Buterin vừa đưa ra những chỉ trích gay gắt đối với nền tảng X (trước đây là Twitter) do Elon Musk điều hành, đồng thời bày tỏ lo ngại rằng nền tảng này đang lợi dụng danh nghĩa “tự do ngôn luận” để trở thành công cụ khuếch đại nội dung thù địch trên Internet.

Theo bài đăng ngày 24 (giờ địa phương) trên mạng xã hội X, Buterin đã phản ứng mạnh mẽ trước làn sóng chỉ trích châu Âu đang gia tăng trên nền tảng này. Ông chỉ ra rằng nhiều bài viết có tính công kích vượt xa giới hạn của một cuộc tranh luận lành mạnh, gọi đây là “chiến dịch phỉ báng có tổ chức” thay vì phản biện mang tính xây dựng.

⏩ “Tự do ngôn luận không nên là vỏ bọc cho thù hằn có hệ thống”

Buterin không ngần ngại trực tiếp lên án cách X đang được vận hành dưới thời Elon Musk. Ông nhấn mạnh rằng dưới danh nghĩa bảo vệ “tự do ngôn luận”, nền tảng này đang khiến các nội dung gây chia rẽ và phẫn nộ lan truyền mạnh hơn bao giờ hết. Đặc biệt, ông cho rằng các điều chỉnh thuật toán của X đang vô tình — hoặc cố ý — làm tăng độ phủ của các bài viết mang tính phê phán và kích động, khiến nền tảng trở thành một “vũ khí laser hợp tác cho chủ nghĩa thù địch”.

“Việc thuật toán bị điều phối để thúc đẩy nội dung gây phẫn nộ sẽ làm xói mòn giá trị của chính tự do ngôn luận mà Elon Musk từng đề cao. Nếu cứ tiếp tục hợp thức hóa thù hận dưới danh nghĩa tự do, chắc chắn trong vài năm tới, sẽ có một làn sóng phản kháng xã hội cực lớn chống lại giá trị này,” Buterin cảnh báo.

Buterin đề xuất rằng nếu việc điều chỉnh thuật toán là không thể tránh, thì hãy dùng công nghệ để khuếch đại “sự tử tế” và tinh thần cộng đồng thay vì những cảm xúc tiêu cực. “Nếu bạn có thể chọn giữa việc phát tán thù hận hay lan tỏa thiện chí, tại sao không chọn hướng tích cực hơn?” ông bình luận.

⏩ Ủng hộ hệ sinh thái phi tập trung, bảo vệ quyền riêng tư người dùng

Quan điểm của Buterin không chỉ dừng lại ở việc phê phán X — mà còn phản ánh triết lý sâu sắc của ông về tương lai của các nền tảng giao tiếp trên Internet. Ông cho rằng cấu trúc mạng xã hội hiện tại, khi tập trung vào một số tập đoàn lớn, đang dần làm méo mó các không gian thảo luận công cộng và gây ra làn sóng phản ứng văn hóa khắp nơi trên thế giới.

Trong khi đó, các dự án như Farcaster — nền tảng mạng xã hội phi tập trung — đang hoạt động theo cách khác. Với quyết định chuyển đổi thiết kế dựa trên “xã hội” sang “ví người dùng” làm cốt lõi, Farcaster xác định danh tính người dùng bằng địa chỉ ví thay vì thông tin cá nhân do một đơn vị trung ương kiểm soát. Buterin từng công khai ủng hộ Farcaster như một mô hình lý tưởng để xây dựng không gian giao tiếp công bằng hơn.

Không dừng lại ở đó, tháng trước, ông đã quyên góp tổng cộng 128 Ethereum (tương đương khoảng 4,4 tỷ đồng) cho hai ứng dụng nhắn tin là Session và SimpleX — vốn được thiết kế không cần số điện thoại và hoạt động với mã hóa đầu-cuối nhằm bảo vệ quyền riêng tư. Theo đánh giá của Buterin, những công nghệ này đang cho thấy khả năng chống lại các cuộc tấn công Sybil và đảm bảo thông tin cá nhân không bị lộ.

⏩ Giao tiếp an toàn sẽ là tiêu chuẩn tương lai?

Buterin cho rằng mô hình mạng xã hội tập trung tại một vài công ty lớn như X là nguyên nhân khiến các thuật toán dễ bị lạm dụng và người dùng không thể biết được dữ liệu cá nhân của mình đang được khai thác như thế nào. “Chúng ta đang cần một loại nền tảng mới — nơi bất cứ ai cũng có thể tạo tài khoản mà không cần xin phép, nơi bảo vệ quyền riêng tư là mặc định chứ không phải tùy chọn phụ. Một nền tảng nơi người ta không cần phải chấp nhận hy sinh dữ liệu để được lắng nghe,” ông bình luận.

Theo Buterin, các nền tảng như Farcaster, Session hay SimpleX không chỉ là xu hướng công nghệ, mà còn là câu trả lời cho câu hỏi lớn hơn: Làm thế nào để bảo vệ đúng nghĩa của “tự do ngôn luận” trong thời đại mà sự “phẫn nộ thuật toán” đang ngày một thống trị nội dung trên mạng xã hội?

⏩ "Phân bổ quyền lực là chìa khóa", Buterin kết luận. Công nghệ blockchain không chỉ là tài chính, mà còn là nền móng để xây dựng lại không gian thảo luận một cách công bằng — khi mà dữ liệu, quyền kiểm soát, và thuật toán được đưa trở lại tay người dùng.

Từ khóa: “Ethereum(ETH)”, “Vitalik Buterin”, “tự do ngôn luận”, “nội dung thù địch”, “Farcaster”, “Session”, “SimpleX”, “truyền thông phi tập trung”, “xã hội hóa dữ liệu”, “quyền riêng tư”

📝 Theo dõi biến động liên tục của những nền tảng phi tập trung và công nghệ bảo vệ quyền riêng tư đang nổi lên trong hệ sinh thái blockchain, giới đầu tư và cộng đồng phát triển sẽ sớm nhận ra rằng: câu chuyện không chỉ là về tiền điện tử — mà còn là về chính cách chúng ta đối thoại với nhau trên Internet.