Ngành tên miền đối mặt nguy cơ tụt hậu nếu không chuyển sang Web3

Thị trường tài sản thực được mã hóa trị giá hàng trăm nghìn tỷ won đang tăng trưởng mạnh mẽ, nhưng ngành công nghiệp tên miền vẫn loay hoay trong mô hình lỗi thời. Khi các mô hình giao dịch dựa trên Web3 đang dần chiếm lĩnh toàn thị trường tài sản toàn cầu, ngành tên miền lại hầu như không thay đổi suốt nhiều thập kỷ. Theo giới chuyên gia, nếu không cải tổ kịp thời, ngành tên miền truyền thống có thể sẽ đánh mất quyền chủ động vào tay hệ thống định danh Web3.

Theo CoinDesk đưa tin ngày 24 (giờ địa phương), trong khi những căn hộ đắt đỏ tại Manhattan (Mỹ) nay đã có thể được mua chỉ trong vài phút qua nền tảng bất động sản mã hóa, thì những tên miền cao cấp như ‘organic.shop’ vẫn có thể mất vài tháng để tìm được người mua dù được rao bán công khai. Dù tên miền là một trong những loại hình tài sản kỹ thuật số lâu đời, việc giao dịch và kiếm lời từ chúng vẫn chịu sự ràng buộc của mô hình Web2 lạc hậu. Đây là nghịch lý khó bỏ qua với một ngành đang quản lý hơn 360 triệu tên miền và có quy mô thị trường cao cấp ước tính lên đến 10 tỷ USD — khoảng 13,9 nghìn tỷ đồng.

Trong bối cảnh dòng tiền đang đổ mạnh vào Web3, sự lạc hậu của thị trường tên miền ngày càng lộ rõ. Riêng tại Mỹ, nhóm tài sản quốc trái mã hóa đã vượt ngưỡng 7 tỷ USD nhờ ứng dụng hợp đồng thông minh và tạo điều kiện giao dịch gần như lập tức. Ngược lại, việc bán một tên miền vẫn bao gồm các khâu trung gian, mất chi phí từ 15–30% và đòi hỏi thời gian hoàn tất kéo dài ít nhất 3 đến 6 tháng. Nếu so với các tài sản được mã hóa có phí giao dịch dưới 1%, thì thị trường tên miền quả thực đang mất đi sức cạnh tranh nghiêm trọng.

Tình trạng kém thanh khoản không chỉ là vấn đề về tốc độ giao dịch, mà còn là rào cản hiện thực hóa giá trị của những tài sản như tên miền. Ví dụ tiêu biểu là thương vụ ‘Voice.com’ với giá bán 30 triệu USD — tương đương khoảng 417 tỷ đồng — vào năm 2019, nhưng phải qua nhiều tháng đàm phán mới hoàn tất. Không chỉ vậy, mô hình sở hữu độc quyền còn giới hạn cơ hội tiếp cận đối với số đông, gây ra bất bình đẳng. Trái ngược hoàn toàn, hệ thống định danh Web3 mở rộng quyền sở hữu qua mô hình phân tán và sức mạnh công nghệ blockchain, từng bước chiếm lĩnh thị trường.

Trong bối cảnh đó, công nghệ mã hóa tên miền thông qua NFT đang dần thu hút sự quan tâm. Giải pháp này đảm bảo tuân thủ quy định ICANN, đồng thời cho phép giao dịch tức thì, thậm chí trên nhiều mạng blockchain như Ethereum(ETH) và Solana(SOL). Bằng cách tích hợp với mô hình DAO, các dự án tên miền Web3 có thể vận hành dưới hình thức đồng sở hữu và tự quản lý phát triển. Một số bình luận từ giới phân tích cho rằng, so với các mô hình bất động sản mã hóa đã vượt được rào cản pháp lý, thị trường tên miền có thể còn dễ thâm nhập hơn nhờ bản chất hoàn toàn kỹ thuật số.

Cuộc đua định hình lại ngành tên miền đã bắt đầu. Dự án Ethereum Name Service (ENS) — một hệ thống tên miền hoạt động trên blockchain — đang phát triển nhanh chóng nhờ khắc phục triệt để vấn đề thanh khoản truyền thống. Bên cạnh đó, dòng tiền đầu tư đang dần nghiêng về phía những tài sản có thể phân phối quyền sở hữu, mở ra cơ hội sở hữu rộng rãi. Các công ty tên miền sớm áp dụng mô hình token hóa không chỉ có thể tối ưu hóa hoạt động nền tảng, quản lý hàng tồn kho, mà còn mở rộng hệ sinh thái giao dịch, tạo ra hiệu ứng mạng lưới đáng kể trong dài hạn.

Nếu ngành công nghiệp tên miền tiếp tục đứng ngoài xu thế chuyển mình, rất có thể chúng sẽ trở thành “tàn dư” của kỷ nguyên Web2. Ngược lại, những doanh nghiệp đón đầu làn sóng này sẽ có ưu thế vượt trội về tốc độ giao dịch, thanh khoản và khả năng khai thác giá trị tài sản, đồng thời giữ vai trò trung tâm trong nền kinh tế Internet mới. Chặng đường do ngành tên miền đã xây dựng suốt hơn 30 năm chính là bước đệm lý tưởng để gia nhập kỷ nguyên tài chính kỹ thuật số — nếu họ sẵn sàng thay đổi.

Từ khóa: “mã hóa tài sản”, “tên miền Web3”, “Ethereum Name Service”, “NFT”, “thanh khoản”, “Web3”

Bình luận: Trong bối cảnh công nghệ blockchain ngày càng trở thành hạ tầng cốt lõi cho nền kinh tế số, ngành tên miền — vốn là xương sống của Internet — nếu không nâng cấp sẽ tự giam mình trong vòng luẩn quẩn lỗi thời. Sự chuyển đổi sang mô hình mã hóa tài sản không chỉ là điều tất yếu, mà còn là lối thoát duy nhất để ngành này tồn tại và phát triển trong tương lai.