Launchpad Web3 bị chỉ trích vì chỉ tập trung huy động vốn, thiếu hỗ trợ phát triển sản phẩm

Trong bối cảnh thị trường Web3 đang phát triển mạnh mẽ, mô hình “từ” launchpad – nền tảng kết nối dự án blockchain sơ khởi với nhà đầu tư – đang đối mặt với làn sóng chỉ trích vì bị cho là đã lệch hướng khỏi mục tiêu ban đầu. Thay vì hỗ trợ lâu dài cho các dự án tiềm năng, nhiều nền tảng hiện nay bị cho là chỉ tập trung vào việc huy động vốn ngắn hạn mà không đảm bảo chất lượng hay sản phẩm thực tế.

Theo dữ liệu từ Virtuals Protocol, tính đến tháng 2 năm 2025, nền tảng này đã phát hành hơn 17.000 token cho các agent AI – con số đáng kinh ngạc, phản ánh sự mở rộng hạ tầng nhanh chóng. Tuy nhiên, giới chuyên gia cảnh báo rằng sự tăng trưởng này đồng thời cũng phơi bày lỗ hổng trong tính “bền vững” và “trách nhiệm” của “từ” launchpad. Việc các dự án không có giá trị thực tế dễ dàng gọi vốn qua token, rồi nhanh chóng thất bại, cho thấy toàn bộ hệ sinh thái đang mắc phải những vấn đề mang tính cơ cấu.

Vốn được thiết kế như một chợ điện tử giúp các startup tích hợp công nghệ mới kết nối với nhà đầu tư toàn cầu, “từ” launchpad từng đóng vai trò quan trọng trong giai đoạn đầu của Web3. Không chỉ hỗ trợ gọi vốn minh bạch, mô hình này còn giúp tăng khả năng nhận diện thương hiệu. Thế nhưng theo thời gian, thay vì trở thành bệ phóng cho đổi mới công nghệ, nhiều launchpad lại rơi vào cái bẫy của mục tiêu “thu hút vốn vì vốn”, thay cho phát triển sản phẩm thực thụ. Một số chuyên gia thậm chí gọi các nền tảng này là “Shark Tank kiểu phi tập trung”.

Đáng chú ý, nhiều launchpad hiện nay chọn hướng hỗ trợ đa chuỗi (multichain) để duy trì tính trung lập, tuy nhiên trong thực tế, điều này đang làm mờ các tiêu chuẩn kỹ thuật và cơ chế kiểm soát chất lượng. Việc ai cũng có thể phát hành token ban đầu được xem là lợi thế, nhưng hiện tại, nó khiến thị trường ngập tràn dự án kém chất lượng, ý tưởng chưa được kiểm chứng và hoạt động marketing thiếu trách nhiệm, dẫn đến thiệt hại cả phía nhà đầu tư và lẫn nhóm phát triển.

“từ” Mô hình launchpad từng phù hợp trong giai đoạn các dự án Web3 chỉ cần phân bổ token nhanh để gây quỹ, nhưng trong môi trường hiện nay – nơi quy định pháp lý được siết chặt và nhà đầu tư đòi hỏi tiêu chuẩn cao hơn – cách tiếp cận này đã không còn hợp thời. Thị trường giờ đây cần những quy trình đánh giá khắt khe, tập trung vào mô hình kinh doanh thực tế và sản phẩm hoàn thiện, thay vì chỉ là một ý tưởng hấp dẫn trên giấy.

Một yếu tố khác làm suy yếu hiệu quả của “từ” launchpad chính là hệ sinh thái phát triển yếu kém. Hiện tại, nhà phát triển phải tự tay xây dựng backend, vận hành server và đảm bảo an toàn hệ thống – những công việc đòi hỏi nguồn lực lớn mà nhiều dự án mới không đủ sức đáp ứng. Các launchpad hiện nay chỉ cung cấp vốn mà không có các công cụ kỹ thuật hỗ trợ, khiến quá trình xây dựng sản phẩm trở thành một rào cản lớn đối với các nhóm phát triển nhỏ lẻ. Để những dự án thực sự thành công, cần phải có hệ thống hỗ trợ toàn diện giúp cải thiện “năng suất phát triển”, chứ không chỉ dừng ở việc cấp vốn.

Ngoài ra, sự phát triển của AI agent đang mở ra xu hướng mới cho “từ” launchpad: hỗ trợ xây dựng hệ sinh thái tập trung vào ứng dụng thực tế. Thay vì chỉ triển khai smart contract và gọi vốn, launchpad tương lai cần hướng tới những dịch vụ giúp nhà phát triển tạo ra ứng dụng AI thực sự giải quyết vấn đề cho người dùng và tạo dòng doanh thu thực tế. Một số chuyên gia đề xuất mô hình “dựng nền ứng dụng trước, tích hợp launchpad sau” nhằm đảm bảo tối đa hóa hiệu ứng mạng lưới từ người dùng, nhà phát triển và nhà đầu tư.

Cuối cùng, nếu launchpad muốn đóng vai trò bền vững trong hệ sinh thái Web3 hiện đại, chúng cần chuyển trọng tâm từ việc “phân bổ token” sang “phát triển sản phẩm”. Điều này đòi hỏi những cải tiến mạnh mẽ trong hệ thống hỗ trợ – bao gồm giảm gánh nặng kỹ thuật cho nhà phát triển, xây dựng tiêu chuẩn thiết kế rõ ràng, thúc đẩy minh bạch trong hệ thống kiểm chứng và phân phối lợi ích giữa các bên. Như giới quan sát bình luận: “Không có công cụ tốt hơn sẽ không có dự án tốt hơn” – và giờ là lúc ngành công nghiệp cần thừa nhận thực tế đó.

“từ” launchpad hiện đang đứng trước bước ngoặt quan trọng – hoặc sẽ cải tổ mạnh mẽ bằng cách hỗ trợ từng bước cho những dự án chất lượng thật sự, hoặc sẽ tiếp tục trở thành nơi gián tiếp mở đường cho các dự án kém chất lượng chiếm lĩnh thị trường Web3.