Tiền mã hóa tại Iran lao dốc vì căng thẳng chính trị và lệnh đóng băng USDT

Thị trường tiền mã hóa tại Iran sụt giảm mạnh trong năm 2025: Căng thẳng địa chính trị, hack sàn giao dịch và đóng băng stablecoin là nguyên nhân chính

Thị trường tiền mã hóa tại Iran đang đối mặt với sự sụt giảm nghiêm trọng trong năm 2025, khi nhiều yếu tố tiêu cực cùng lúc xảy ra như căng thẳng địa chính trị, tấn công mạng vào sàn giao dịch lớn và các lệnh đóng băng tài sản kỹ thuật số. Theo báo cáo mới nhất từ công ty phân tích blockchain TRM Labs ngày 24 (giờ địa phương), dòng tiền mã hóa chảy vào Iran từ tháng 1 đến tháng 7 chỉ đạt khoảng 3,7 tỷ USD (tương đương khoảng 5,143 nghìn tỷ đồng), giảm 11% so với cùng kỳ năm 2024. Đặc biệt, trong tháng 6 và 7, dòng vốn giảm lần lượt hơn 50% và 76%, phản ánh mức độ suy thoái nghiêm trọng của thị trường tại quốc gia này.

Ba yếu tố làm lung lay thị trường Iran

Theo TRM Labs, ba sự kiện chính đã khiến thị trường tiền mã hóa tại Iran chịu ảnh hưởng nặng nề bao gồm:

- Cuộc đàm phán hạt nhân với Israel đổ vỡ làm bùng phát đối đầu quân sự

- Sự cố tấn công mạng vào sàn Nobitex – nền tảng chiếm hơn 87% giao dịch tiền mã hóa tại Iran

- Việc Tether (USDT) đóng băng các địa chỉ ví liên quan đến Iran

Cụ thể, vào tháng 6, sàn Nobitex bị hacker tấn công, gây thiệt hại lên tới khoảng 90 triệu USD (tương đương khoảng 1.251 tỷ đồng). Giao dịch USDT qua mạng Tron(TRX) bị ảnh hưởng nặng, dấy lên lo ngại về rủi ro hệ thống. TRM Labs nhận định đây là một cuộc tấn công mạng có tính chất trả đũa do nhóm hacker thân Israel mang tên Predatory Sparrow thực hiện. Cuộc tấn công này nhắm vào hạ tầng trọng yếu của Nobitex, và có liên hệ với Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) cũng như các tổ chức bị cấm vận như Gaza Now.

Diễn biến này đã khiến nhiều người dùng rút tiền nhanh chóng khỏi sàn. Ngay trước thời điểm leo thang quân sự giữa Iran và Israel giữa tháng 6, lượng tiền rút khỏi Nobitex tăng hơn 150%. Nhiều người đã chuyển sang các sàn không yêu cầu xác minh KYC hoặc các nền tảng có rủi ro cao.

Sự chuyển hướng sang stablecoin thay thế và chính sách thuế mới

Tình hình càng trở nên căng thẳng hơn vào tháng 7 khi Tether tiếp tục đóng băng thêm 42 ví USDT khác, bao gồm một số địa chỉ liên quan đến Nobitex và IRGC. Động thái này đã làm suy giảm niềm tin vào USDT trên mạng Tron, khiến người dùng bắt đầu chuyển sang các loại stablecoin thay thế như Dai(DAI) và Polygon(MATIC). Sự dịch chuyển này còn được thúc đẩy bởi các kênh thông tin của nhà đầu tư và influencer trong nước hoạt động chủ yếu trên YouTube và Telegram, cùng với các kênh truyền thông định hướng từ chính phủ.

Song song đó, Iran đã bắt đầu siết chặt các quy định với thị trường tài sản kỹ thuật số. Vào tháng 8, quốc hội đã thông qua luật mới đánh thuế trên lợi nhuận đầu tư tiền mã hóa. Cụ thể, luật "thuế đầu cơ và chuyển nhượng chênh lệch" sẽ áp dụng thuế vốn trên lợi nhuận từ giao dịch tiền mã hóa – giống như đối với vàng, ngoại tệ và bất động sản. Điều này cho thấy chính phủ đang tìm cách kiểm soát thị trường tiền mã hóa như một phần của hệ thống tài chính chính thống.

Tiền mã hóa – công cụ lách cấm vận của Iran

Dù phải đối mặt với sự suy thoái, Iran vẫn tiếp tục khai thác tiền mã hóa như một công cụ để vượt qua các lệnh trừng phạt kinh tế quốc tế. Các giao dịch thanh toán cho thiết bị bay không người lái, phần cứng trí tuệ nhân tạo và thiết bị điện thông qua các nhà môi giới Trung Quốc với hình thức chi trả bằng tiền mã hóa trở nên phổ biến. Thậm chí, theo báo cáo, nhiều mạng lưới sử dụng giấy tờ tùy thân giả để lập tài khoản trên các sàn quốc tế nhằm tránh phải tuân thủ thủ tục KYC.

Bình luận: Với việc phải đối mặt cùng lúc nhiều yếu tố – từ rủi ro an ninh quốc gia, chính sách quản lý chặt chẽ cho đến sự giám sát gắt gao từ quốc tế – thị trường tiền mã hóa tại Iran đang bước vào giai đoạn định hình lại tổng thể. Sự sụt giảm dòng tiền không chỉ phản ánh nỗi lo kỹ thuật hay tài chính, mà còn là hệ quả từ các biến động địa chính trị ngày càng phức tạp.

Tóm lại, tương lai của thị trường tiền mã hóa Iran đang bị chi phối bởi nhiều yếu tố ngoài phạm vi công nghệ hay đầu tư cá nhân. Đó là cuộc chơi giữa **trật tự chính trị toàn cầu**, **quy chế kiểm soát tài chính** và **nỗ lực tồn tại của nền kinh tế bị cấm vận**, trong đó tiền mã hóa trở thành công cụ chiến lược lẫn rủi ro cấp quốc gia.