Ethereum(ETH) thúc đẩy phi tập trung với Aztec – Layer2 Ignition chính thức ra mắt

Ethereum(ETH) mở rộng khả năng với Aztec – Giao thức Layer2 “hoàn toàn phi tập trung” chính thức ra mắt

Dự án Layer2 xây dựng trên nền tảng Ethereum(ETH) – Aztec – đã chính thức ra mắt mainnet mang tên “Ignition” vào ngày 3, mở ra bước tiến đầu tiên hướng tới một hệ sinh thái hoàn toàn phi tập trung. Tuy nhiên, trong giai đoạn hiện tại, mainnet này vẫn chưa hỗ trợ tính năng thực thi hợp đồng thông minh, chỉ mới cho phép tạo khối cơ bản.

Theo thông báo qua email từ đội ngũ Aztec, Ignition là một mạng lưới vận hành có chức năng đồng thuận, song lớp hợp đồng thông minh sẽ được thêm vào trong các giai đoạn tiếp theo. Với cấu trúc này, người dùng bắt buộc phải tự triển khai hệ thống rollup của mình để thực hiện nạp, rút và giao dịch – một cơ chế loại bỏ hoàn toàn vai trò của bên điều hành tập trung. Điều này đã đưa Aztec vào nhóm hiếm hoi các mạng Layer2 đạt đến mức “phi tập trung 100%”.

Theo dữ liệu từ nền tảng phân tích Layer2 – L2Beat – tính đến thời điểm hiện tại, chỉ có hai dự án được phân loại đạt trạng thái phi tập trung hoàn toàn trong hệ sinh thái Ethereum là Zk.Money – cũng thuộc Aztec – và Facet v1 – mạng dựa trên Rollup lạc quan (Optimistic Rollup). Giống như hai dự án nói trên, Aztec đã chính thức từ bỏ quyền kiểm soát các hợp đồng rollup, đồng thời không để lại bất kỳ chỉ đạo tập trung nào trong quá trình vận hành mạng lưới.

Aztec khẳng định, trong vòng 12 tháng tới, các thành phần cốt lõi như Quỹ Aztec, nhà phát triển chính hay nhà đầu tư sẽ không được phép tham gia vận hành node, staking hoặc can thiệp vào quản trị hệ thống. Đội ngũ nhấn mạnh rằng: “Aztec là mạng Layer2 đầu tiên trong lịch sử Ethereum được khởi động hoàn toàn bởi cộng đồng.”

Với việc ra mắt mainnet Ignition, Aztec đang định hình lại tiêu chuẩn về phi tập trung trong lĩnh vực tài chính phi tập trung (*DeFi*), đồng thời tìm kiếm điểm cân bằng giữa “tính ẩn danh” và “sự minh bạch”. Động thái này có thể mở đường cho một thế hệ DeFi mới với trọng tâm là quyền riêng tư, vốn đang được người dùng quan tâm ngày càng nhiều.

"từ": Ethereum, Aztec, Layer2, DeFi, phi tập trung

bình luận: Việc Aztec ra mắt Ignition mà không có sự can thiệp quản trị từ bên thứ ba đã phần nào *gióng lên hồi chuông cảnh báo* đối với các hệ sinh thái Layer2 đang phụ thuộc quá nhiều vào các thực thể tập trung. Mô hình mạng lưới do cộng đồng kiểm soát có thể giúp giảm thiểu rủi ro thao túng, độc quyền xác thực (validator monopoly) và cả tình trạng kiểm duyệt trên chuỗi.

Trong ngắn hạn, Aztec vẫn chưa hỗ trợ chức năng hợp đồng thông minh, điều này có thể khiến nền tảng khó thu hút người dùng đại chúng. Tuy nhiên, chính kiến trúc bảo mật và định hướng phát triển phi tập trung lại có sức hút mạnh mẽ đối với các nhà phát triển và người dùng có thiên hướng bảo vệ quyền riêng tư. Về trung và dài hạn, Aztec được kỳ vọng sẽ đóng vai trò đáng kể trong làn sóng mở rộng của mạng Ethereum thông qua công nghệ "rollup" phi tập trung.

"từ": Ethereum, Aztec, Layer2, DeFi, phi tập trung

Ví dụ tiêu biểu cho xu hướng này là việc dự án không cho phép bất kỳ người trong nội bộ tham gia staking hay quyết định lộ trình kỹ thuật – một bước đi quyết liệt nhưng cho thấy cam kết rõ ràng về một Layer2 phi tập trung thực sự.

Giải thích thuật ngữ:

- "Layer2": Các giải pháp mở rộng được xây dựng trên Layer1 (như Ethereum) nhằm tăng tốc độ xử lý giao dịch và giảm chi phí.

- "Rollup": Phương pháp gom nhiều giao dịch lại và đưa lên chuỗi chính, giúp tăng hiệu suất và giới hạn tắc nghẽn mạng.

- "Optimistic Rollup": Một biến thể Rollup xử lý giao dịch trước, rồi xác minh hậu kỳ để phát hiện gian lận.

- "Hợp đồng thông minh": Mã lập trình tự thực thi, đóng vai trò cốt lõi trong các ứng dụng phi tập trung (dApp).

Aztec – với Ignition – đã đặt ra một khuôn mẫu tiềm năng cho thế hệ giải pháp mở rộng tiếp theo trong thế giới blockchain. Giữa lúc nhiều dự án Layer2 vấp phải chỉ trích vì quá phụ thuộc vào các cơ chế điều hành tập trung, hướng đi của Aztec không chỉ mang tính đột phá về mặt công nghệ mà còn là lời tuyên ngôn mạnh mẽ về tự do và minh bạch trong không gian Web3.