Ripple đề xuất mô hình đồng thuận mới cho XRP, cộng đồng tranh cãi về staking

Ripple đề xuất cải tiến mô hình đồng thuận, phản hồi trái chiều từ cộng đồng XRP

David Schwartz, Giám đốc công nghệ của Ripple, vừa đề xuất một cấu trúc đồng thuận hai tầng mới có thể đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong tương lai của XRP Ledger (XRPL). Theo CoinDesk đưa tin ngày 24 (giờ địa phương), cải tiến này nhằm tránh tập trung hóa mạng lưới trong khi vẫn triển khai được hệ thống “từ” staking và phần thưởng tương ứng.

Ý tưởng bắt nguồn từ phản hồi của một thành viên cộng đồng XRP có tên WrathofKahneman. Người này bày tỏ lo ngại rằng nếu triển khai staking, Ripple – hiện nắm giữ một lượng lớn nguồn cung XRP – có thể củng cố quyền lực trên mạng lưới, từ đó làm lung lay tính “từ” phi tập trung vốn là cốt lõi của blockchain.

Trước lo ngại này, Schwartz giải thích rằng ông đang thử nghiệm một mô hình staking tự quản, trong đó từng validator (trình xác thực) có quyền lựa chọn đối tượng ủy quyền mà không bị ràng buộc bởi cơ chế phạt – một hình thức gọi là “slashing” thường thấy trên Ethereum(ETH) hay Solana(SOL). Theo ông, đây là một chiến lược “từ” răn đe thụ động, nhưng vẫn có thể phát sinh nguy cơ mới là staking dựa trên quan hệ cá nhân, dẫn đến rủi ro tập trung.

Để tránh vấn đề này, Schwartz đề xuất một mô hình quản trị mới với cấu trúc hai tầng. Trong đó, cộng đồng sẽ dùng các “từ” token không có giá trị (valueless token) tự do phát hành để bầu ra danh sách validator. Thay vì để Ripple tự kiểm soát “Danh sách node đáng tin cậy” (UNL), hệ thống mới sẽ tận dụng cơ chế tách biệt để chuyển trách nhiệm lựa chọn sang cộng đồng người dùng, hướng đến một mô hình “từ” phi tập trung thực chất.

Điểm thú vị trong đề xuất là khả năng cộng đồng phản kháng nếu có sự thông đồng giữa các chủ token quản trị. Cụ thể, người dùng có thể “fork” hệ thống hoặc đổi sang mạng node mới, tạo ra cơ chế mà Schwartz ví như “răn đe hạt nhân”: khó xảy ra, nhưng sự tồn tại của nó chính là sức mạnh kiềm chế.

Tuy nhiên, phản ứng ban đầu từ phía cộng đồng về kế hoạch staking vẫn còn “bình luận” trái chiều. Một người dùng nhận định: “Ý tưởng staking vốn đã sai từ đầu, vì nó dễ tạo mâu thuẫn lợi ích giữa validator và người dùng.” Trong khi đó, một số khác nhấn mạnh rằng XRPL hiện tại vốn đã cho phép mỗi node vận hành độc lập và các bỏ phiếu chỉnh sửa chỉ áp dụng tại thời điểm kích hoạt.

Trên thị trường, XRP đang thể hiện xu hướng “từ” giảm. Thời điểm đưa tin, giá XRP dao động quanh mức 2,15 USD (khoảng 2.875 KRW), giảm 10% so với tuần trước. Theo dữ liệu từ Glassnode, chỉ 58,5% nguồn cung XRP hiện đang trong trạng thái sinh lời – mức thấp nhất trong năm qua.

Mặc dù thị trường trầm lắng, sự kiện quỹ ETF XRP giao ngay đầu tiên được ra mắt tại Mỹ gần đây là tín hiệu tích cực. Quỹ 'XRPC' của công ty đầu tư Canari Capital đã thu hút dòng tiền hàng trăm triệu USD và nhiều sản phẩm tiếp theo từ các tổ chức như Franklin Templeton hay Bitwise đang được chuẩn bị.

“Bình luận”: Đề xuất của Ripple không chỉ là cải tiến kỹ thuật, mà còn hé lộ tham vọng định hình cấu trúc “từ” quản trị cho cả hệ sinh thái XRPL. Động thái này có thể là bước đầu cho một cuộc chuyển mình lớn nếu nhận được sự ủng hộ từ cộng đồng người dùng và validator.

Dù vậy, tương lai của staking trên XRPL vẫn đang được bàn luận và thử nghiệm. Câu hỏi lớn là cộng đồng XRP sẽ chấp nhận mô hình mới này ra sao – điều có thể ảnh hưởng sâu rộng đến hướng đi “từ” phi tập trung lâu dài của mạng lưới.