Vitalik Buterin cảnh báo rủi ro đạo đức từ AI siêu trí tuệ

Ethereum(ETH) đồng sáng lập Vitalik Buterin vừa lên tiếng cảnh báo về hướng phát triển của trí tuệ nhân tạo (AI), đặc biệt là nguy cơ tiềm ẩn từ các hệ thống AI siêu trí tuệ thiếu tiêu chuẩn đạo đức rõ ràng. Trong bối cảnh công nghệ AI đang tiến triển với tốc độ chóng mặt, ông bày tỏ quan ngại sâu sắc về việc thiếu sự kiểm soát đạo đức và kỹ thuật phù hợp trước khi AI đạt đến cấp độ có thể vượt qua tư duy con người.

Theo nội dung đăng tải trên nền tảng X (trước đây là Twitter) ngày 24 (giờ địa phương), một người dùng đã đặt vấn đề xung quanh cách đào tạo AI, cho rằng các nhà phát triển hiện nay đang quá chú trọng vào hiệu suất và năng lực tính toán, thay vì tập trung vào việc điều chỉnh hành vi AI cho phù hợp với giá trị con người. Trả lời bình luận này, Vitalik Buterin khẳng định ngay cả xã hội loài người cũng chưa sở hữu một hệ thống chuẩn mực đạo đức thật sự nhất quán, do đó không thể đảm bảo AI sẽ không gây hại cho người vô tội nếu chỉ được lập trình theo tiêu chuẩn hiện tại.

Buterin nhấn mạnh: “Việc giam giữ hoặc tước đi mạng sống của người vô tội rõ ràng đi ngược lại các giá trị nhân đạo, nhưng chúng ta hiện chưa có năng lực điều chỉnh kỹ thuật để ngăn chặn điều đó xảy ra nếu do AI tự quyết định.” Đặc biệt, ông cảnh báo về *AI siêu trí tuệ đơn thể (singleton superintelligent AI)* – dạng AI có thể nắm quyền kiểm soát toàn bộ hệ thống, và cho rằng không có gì bảo đảm hệ thống như vậy sẽ tránh khỏi các hành vi gây hại.

Ở chiều ngược lại, tỷ phú công nghệ Elon Musk, người vốn nhiều lần đối đầu với Tổng thống Trump về quan điểm AI, lại đưa ra góc nhìn lạc quan hơn. Theo Musk, AI có thể thay thế lao động thủ công của con người nhưng đồng thời đem lại một mô hình *thu nhập cao phổ quát (universal high income)* – cao hơn mức thu nhập cơ bản thông thường. Ông cho rằng điều này sẽ dẫn tới một “thời đại thịnh vượng” với quyền tiếp cận phổ cập tới *dịch vụ y tế chất lượng, chỗ ở tốt, thực phẩm đầy đủ và phương tiện di chuyển hiện đại* cho mọi công dân.

Musk cũng dự đoán rằng trong tương lai không xa, các robot AI sẽ đông đảo hơn cả con người và mỗi người đều có thể sở hữu cho mình một trợ lý thông minh tương tự *C3PO* hoặc *R2D2* trong phim Star Wars.

Bình luận: Cuộc tranh luận xoay quanh vấn đề đạo đức và khả năng điều chỉnh AI giữa Vitalik Buterin và Elon Musk cho thấy sự phân cực rõ rệt trong đánh giá về tương lai trí tuệ nhân tạo. Trong bối cảnh *AI và Ethereum(ETH)* đang ngày càng trở thành nền tảng cho nhiều mô hình công nghệ, những trao đổi như vậy đang trở thành cơ sở quan trọng cho các cuộc thảo luận về chính sách AI và xây dựng hệ thống quản trị đạo đức trong tương lai.