Mỹ cân nhắc trao quyền cho dân thường truy bắt tội phạm tiền mã hóa

Mỹ xem xét trao quyền cho dân thường săn lùng tội phạm mạng liên quan đến tiền mã hóa

Đáp lại mối đe dọa ngày càng gia tăng từ tội phạm mạng, đặc biệt là trong lĩnh vực tiền mã hóa, Quốc hội Mỹ đang cân nhắc khôi phục chế độ “ủy nhiệm tư nhân săn lùng tội phạm” – một biện pháp từng được sử dụng từ thế kỷ 18. Theo CoinDesk đưa tin ngày 24 (giờ địa phương), nghị sĩ David Schweikert (David Schweikert), thành viên đảng Cộng hòa, đã đề xuất một dự luật mang tên "Đạo luật Ủy nhiệm và Trừng phạt các trang trại lừa đảo 2025" vào tháng 8 vừa qua. Dự luật này đang gây tranh cãi khi đề xuất cấp quyền hợp pháp cho dân thường truy bắt tội phạm mạng, bao gồm các hành vi liên quan đến tiền mã hóa.

Cụ thể, theo dự luật, Tổng thống Mỹ sẽ được phép ủy quyền cho công dân tư nhân truy bắt và thu giữ tài sản của những đối tượng bị xem là đe dọa đến an ninh kinh tế – quốc phòng quốc gia. Việc này được thực hiện thông qua văn bản gọi là “thư ủy nhiệm” (marque letter), và có thể bao gồm cả trách nhiệm xử lý dân sự lẫn hình sự.

Danh sách những hành vi bị nhắm đến trong phạm vi dự luật này rất rộng. Bao gồm: trộm cắp tiền mã hóa, lừa đảo kiểu “giết mổ heo” (pig butchering), tấn công bằng mã độc tống tiền (ransomware), đánh cắp danh tính, xâm nhập trái phép hệ thống để lấy dữ liệu nhạy cảm, mua bán mật khẩu, hay phát tán phần mềm độc hại. Điểm đáng chú ý là dự luật còn định nghĩa các hành vi trên là hành động "chiến tranh mạng có tổ chức, thậm chí có sự hậu thuẫn từ một số chính phủ nước ngoài".

Ông Schweikert cho biết: “Các tổ chức tội phạm đang sử dụng công nghệ số và cả cưỡng bức lao động để gây ra thiệt hại ở quy mô chưa từng có, đe dọa nghiêm trọng đến kinh tế và an ninh quốc gia Mỹ”. Từ đó, ông kêu gọi tái khởi động công cụ pháp lý từ thời hải tặc – được gọi là “marque and reprisal” – để ứng phó với các đe dọa kỹ thuật số hiện đại.

Bình luận: Trong bối cảnh các cơ quan thực thi pháp luật truyền thống gặp nhiều khó khăn khi xử lý tội phạm xuyên quốc gia và ẩn danh trong không gian số – đặc biệt là các vụ trộm tiền mã hóa qua DeFi và ví nóng – việc giao thêm quyền cho dân thường có thể tạo ra hiệu ứng răn đe mạnh mẽ. Tuy nhiên, không ít chuyên gia pháp lý cho rằng việc này có thể dẫn đến lạm quyền, gây xung đột luật pháp trong và ngoài nước.

Hiện dự luật chưa được thông qua, nhưng nếu được Tổng thống Trump ủng hộ, đây sẽ là cơ sở để chính phủ mở rộng hành động khẩn cấp chống lại những mối đe dọa từ tội phạm sử dụng tiền mã hóa. Điều này được dự đoán sẽ tác động sâu rộng tới toàn bộ ngành công nghiệp blockchain, khi Mỹ có thể tiến tới mô hình phòng vệ số mang tính “tư nhân hóa một phần”.

Bình luận: Trong thời gian tới, việc theo dõi tiến trình và phản ứng của giới lập pháp đối với dự luật này là rất quan trọng với các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực tiền mã hóa. Bởi nếu được thông qua, môi trường pháp lý có thể thay đổi đáng kể, buộc các đơn vị phải siết chặt kiểm soát an ninh và hợp tác sâu hơn với chính phủ để tránh trở thành mục tiêu.

Tóm lại, việc Quốc hội Mỹ xem xét dự luật về việc trao quyền cho dân thường săn lùng tội phạm mạng cho thấy tầm quan trọng ngày càng lớn của việc bảo vệ hệ sinh thái tiền mã hóa như Bitcoin(BTC), Ethereum(ETH), Ripple(XRP)... khỏi các mối đe dọa phi truyền thống. Đây có thể là “bước ngoặt lịch sử” trong chiến lược an ninh mạng của Mỹ nếu dự luật được thông qua.