Ly hôn thời tiền mã hóa: Bitcoin(BTC), Ethereum(ETH) cũng phải chia đôi?

Giữa lúc tiền mã hóa ngày càng trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống hàng ngày, các vụ ly hôn cũng bắt đầu xuất hiện tranh chấp liên quan đến việc chia sẻ tài sản kỹ thuật số. Tương tự nhà cửa hay tài khoản tiết kiệm, Bitcoin (BTC), Ethereum (ETH) và các loại tiền mã hóa khác cũng được xem là tài sản chung của vợ chồng, có thể bị đem ra phân chia hợp pháp khi ly hôn.

Theo hãng tin Yonhap đưa tin ngày 22, trong quá trình phân chia tài sản, một vấn đề gây tranh cãi ngày càng nổi bật là liệu có thể “chia đôi khóa cá nhân (private key)” hay không. Tuy nhiên, cả về mặt kỹ thuật lẫn pháp lý, đây không phải là điều đơn giản.

Khóa cá nhân là “từ” duy nhất cho phép truy cập vào ví tiền mã hóa. Với cấu trúc chuỗi ký tự phức tạp và độ dài lớn, nó mang đến cho người giữ toàn quyền kiểm soát tài sản. Điều này đồng nghĩa, nếu chia nhỏ hoặc tiết lộ khóa sai cách, toàn bộ tài sản liên quan có thể bị mất hoặc không thể truy cập. Vì vậy, thay vì chia sẻ khóa, cách xử lý hợp lý hơn là “từ” bảo toàn khóa cá nhân và lựa chọn những phương án khác để chia tài sản kỹ thuật số.

Vậy trong thực tế, tiền mã hóa được chia khi ly hôn như thế nào? Nhiều quốc gia bao gồm Hàn Quốc và Mỹ đã công nhận tiền mã hóa là “từ” tài sản chung có thể chia. Việc chia sẻ có thể được thực hiện bằng cách quy đổi tiền mã hóa thành tiền pháp định và chia đều, hoặc hai bên cùng đồng sở hữu ví. Ngoài ra, một số phương pháp an toàn như sử dụng cơ chế chia sẻ bí mật Shamir (Shamir’s Secret Sharing), ví đa chữ ký (multisig wallet), hoặc quản lý thông qua quỹ tín thác cũng được pháp luật công nhận.

Tuy nhiên, không ít trường hợp cố tình che giấu tài sản bằng cách giữ kín khóa cá nhân hoặc tạo ví riêng. Song với sự phát triển của các công cụ phân tích dữ liệu blockchain (blockchain forensic tools), việc truy vết các giao dịch, ví điện tử ẩn danh và phát hiện hành vi gian lận đã trở nên khả thi. Điều này tăng tính hiệu quả cho việc xử lý tranh chấp tại tòa.

“Bình luận”: Luật sư chuyên về tài sản kỹ thuật số cho biết, “Nhiều thân chủ nghĩ rằng giấu tài sản mã hóa là điều dễ dàng do tính ẩn danh của blockchain, nhưng họ đánh giá thấp khả năng truy soát của công nghệ hiện đại hiện nay.”

Trong bối cảnh “từ” tiền mã hóa ngày càng được sử dụng phổ biến — thậm chí được Tổng thống Trump đưa vào kênh nhận quyên góp trong chiến dịch tranh cử gần đây — việc hiểu rõ bản chất pháp lý và quyền sở hữu đối với loại tài sản này là rất quan trọng. Các nhà đầu tư và luật sư tại Việt Nam cần nhận thức rằng dù blockchain mang yếu tố phi tập trung và ẩn danh, nhưng không có nghĩa là “từ” không thể chịu sự điều chỉnh của luật pháp.