Ethereum chuẩn bị nâng cấp Hegota để giảm tải dữ liệu và tăng hiệu suất vào 2026

Ethereum chính thức bước vào giai đoạn chuẩn bị cho bản nâng cấp quy mô lớn tiếp theo mang tên Hegota, dự kiến triển khai vào cuối năm 2026. Theo thông tin từ Ethereum Foundation, các nhà phát triển đang tích cực thử nghiệm các tính năng cốt lõi, tập trung vào việc giảm tải dữ liệu lưu trữ và cải thiện hiệu suất mạng – hai mục tiêu then chốt của bản nâng cấp này.

Hegota là gì và tại sao lại quan trọng?

Hegota là tên mã của bản nâng cấp lớn thuộc lộ trình phát triển Ethereum(Ethereum), dự kiến triển khai định kỳ hai lần mỗi năm. Bản nâng cấp này là sự kết hợp giữa tầng thực thi “Bogota” và tầng đồng thuận “Heze”, phản ánh mục tiêu tích hợp kỹ thuật để tối ưu tốc độ xử lý và tính ổn định toàn mạng.

Đặc biệt, trọng tâm của Hegota chính là giải quyết vấn đề đang ngày càng cấp bách: gánh nặng lưu trữ dữ liệu. Trong vài năm gần đây, lượng dữ liệu trạng thái (state data) trên Ethereum ngày một phình to do sự bùng nổ của các giao dịch, NFT, DeFi và cả sự gia tăng của các meme coin. Điều này khiến cho mạng lưới dần rơi vào trạng thái quá tải, kéo theo chi phí lưu trữ cao và nguy cơ tắc nghẽn hệ thống. Đây cũng là lý do nhà đồng sáng lập Ethereum, Vitalik Buterin, không ngừng kêu gọi ưu tiên cải thiện "hiệu suất dữ liệu".

Verkle Trees và chức năng hết hạn dữ liệu: những điểm nhấn được kỳ vọng

Mặc dù Ethereum vẫn đang xem xét các tính năng cụ thể cho bản nâng cấp Hegota, nhưng hai đề xuất nổi bật là áp dụng “Verkle Trees” và hệ thống “hết hạn trạng thái/lịch sử dữ liệu (state/history expiry)” đang được các nhà phát triển ưu tiên thử nghiệm.

“Verkle Trees” là một cấu trúc dữ liệu mới giúp lưu trữ và kiểm chứng dữ liệu hiệu quả hơn nhiều so với “Merkle Patricia Tree” hiện tại. Công nghệ này có thể giảm đáng kể dung lượng dữ liệu cần thiết để các nút mạng hoạt động. Từ đó, cá nhân với thiết bị cấu hình thấp (ví dụ như nhà đầu tư nhỏ lẻ) cũng có thể tham gia staking tự vận hành (solo staking) – điều vốn đòi hỏi tài nguyên lớn trước đây.

Trong khi đó, cơ chế hết hạn dữ liệu – bao gồm việc nén hoặc tự động xóa các trạng thái cũ – được ví như một hệ thống dọn dẹp hồ sơ cho mạng Ethereum, giúp tiết kiệm không gian lưu trữ và tăng tốc độ truy xuất.

Phát triển đi kèm rào cản: giới hạn gas và thách thức hiện tại

Trong cuộc họp nhà phát triển gần đây, một báo động đáng chú ý đã được đưa ra. Với mức tăng trưởng hiện tại, Ethereum có thể sẽ không thể duy trì mức mục tiêu gas là 180 triệu đơn vị vào cuối năm 2026 nếu không thay đổi cấu trúc dữ liệu nền tảng. Điều này càng củng cố vai trò thiết yếu của các cải tiến như “Verkle Trees” trong Hegota.

Xét theo hướng tiếp cận kỹ thuật, những thay đổi này không phải là một cuộc đại tu đột ngột, mà là phần tiếp nối hợp lý của chuỗi nâng cấp được thiết kế nhất quán. Trước Hegota, Ethereum dự kiến triển khai bản nâng cấp Glamsterdam vào nửa đầu năm 2026, với các trọng điểm như tách quyền giữa đề xuất và xây dựng khối (ePBS), danh sách truy suất và điều chỉnh chi phí gas. Hegota sẽ kế thừa và mở rộng cải cách này ở cấp độ cấu trúc dữ liệu.

Tác động tiềm tàng: mở rộng ứng dụng và nâng cao khả năng tiếp cận

Giới quan sát thị trường kỳ vọng Hegota sẽ tạo bệ phóng giúp Ethereum mở rộng khả năng phục vụ đối với các lĩnh vực có lưu lượng cao như DeFi, NFT, trò chơi Web3 hoặc các ứng dụng phi tập trung mới xuất hiện.

bình luận Mức độ hiệu quả của Hegota sẽ quyết định khả năng Ethereum duy trì vị thế dẫn đầu trong kỷ nguyên mà áp lực về dữ liệu và khả năng mở rộng ngày càng gia tăng.

Tóm lược

- “từ Ethereum”, bản nâng cấp “từ Hegota” là nỗ lực then chốt nhằm giải quyết vấn đề dữ liệu đang phình to nhanh chóng.

- Việc áp dụng “từ Verkle Trees” có thể giúp mạng lưới trở nên nhẹ hơn, giảm gánh nặng cho các node nhỏ lẻ và thúc đẩy phi tập trung hóa thực sự.

- Tính năng “từ state/history expiry” hứa hẹn giảm tải bộ nhớ hệ thống, nâng cao hiệu suất tổng thể và kéo dài tuổi thọ mạng lưới.

- Nếu “từ Hegota” được triển khai suôn sẻ vào cuối năm 2026, khả năng Ethereum mở rộng tài nguyên phục vụ người dùng mới sẽ được tăng cường rõ rệt.

bình luận Với định hướng phát triển ổn định qua từng giai đoạn, Ethereum đang chứng minh rằng mở rộng bền vững không chỉ phụ thuộc vào việc nâng cấp phần cứng, mà chính là yếu tố phần mềm – cụ thể là cấu trúc dữ liệu thông minh – mới là chiếc chìa khóa thực sự.