Nhà đồng sáng lập ZKsync đề xuất cải tổ toàn diện token ZK để thúc đẩy tính ứng dụng kinh tế
Alex Gluchowski, đồng sáng lập giải pháp mở rộng Ethereum là ZKsync, vừa đề xuất kế hoạch cải tổ toàn diện token ZKsync(ZK), với định hướng nhấn mạnh vào “tính ứng dụng kinh tế” thay vì chỉ dừng lại ở vai trò quản trị như trước đây.
Theo bài đăng trên diễn đàn cộng đồng của dự án ngày 24 (giờ địa phương), Gluchowski nhấn mạnh rằng khi ZKsync đã định hình kiến trúc vững chắc và các trường hợp sử dụng ngày càng đa dạng, việc “tiến hóa” token *ZKsync(ZK)* thành một cơ chế phản ánh giá trị mà mạng lưới tạo ra và khuyến khích các bên tham gia hệ sinh thái là điều cần thiết. Anh cũng cho rằng mô hình kinh tế hiện tại cần được nâng cấp để phù hợp với hệ sinh thái *zero-knowledge (ZK)* đa chuỗi mà ZKsync đang xây dựng.
Gluchowski cho biết: “Chỉ khi token được thiết kế để liên kết được giữa việc tăng mức độ *adoption* và mở rộng tài nguyên mạng lưới, từ đó nâng cao trải nghiệm người dùng, thì chúng ta mới tạo ra một chu trình kinh tế tự củng cố – nơi hành vi tham gia có thể nuôi dưỡng chính hệ sinh thái.”
Cụ thể, đề xuất cải tổ token lần này đưa ra mô hình kép: On-chain, token *ZK* sẽ được sử dụng làm phí cho các dịch vụ cốt lõi như thanh toán và nhắn tin; Off-chain, các công ty sẽ phải ký kết hợp đồng cấp phép phần mềm để sử dụng công nghệ, từ đó tạo ra nguồn doanh thu rõ ràng và mang lại giá trị cho token.
Tuy kế hoạch chuyển đổi ZKsync thành mã nguồn mở, Gluchowski cho rằng các doanh nghiệp vẫn cần đóng góp cho cộng đồng nếu muốn tận dụng cơ sở hạ tầng và những tài nguyên chung như các công cụ quản lý tài chính phức tạp. “Một phần lợi ích kinh tế mà doanh nghiệp thu được cần được tái phân phối lại cho cộng đồng,” anh bình luận, cho thấy mong muốn xây dựng một hệ thống mà trong đó nguồn lực do cộng đồng đóng góp có thể được đền đáp xứng đáng thông qua các mô hình kinh tế hợp lý.
Hiện nay, đa số các mạng *layer 2* – vốn được thiết kế để hỗ trợ Ethereum – vẫn còn gặp khó khăn trong việc thiết lập một mô hình doanh thu bền vững. Trong bối cảnh đó, đề xuất từ Gluchowski được xem là một hướng đi khôn ngoan giúp ZKsync tìm ra hướng khắc phục, đồng thời mở đường cho các dự án *tiền mã hóa* theo đuổi sự phát triển lâu dài.
Tóm lại, kế hoạch nâng cấp token *ZKsync(ZK)* không chỉ tái định nghĩa vai trò của token trong quản trị, mà còn đề xuất một cấu trúc kinh tế mới, nhằm tăng tính ứng dụng thực tế trong lĩnh vực *tiền mã hóa*. Với mô hình này, ZKsync đặt mục tiêu xây dựng một chuỗi giá trị khép kín giữa kỹ thuật, giá trị kinh tế và sự tham gia cộng đồng – một bước đi đáng chú ý giữa bối cảnh nhiều dự án blockchain đang loay hoay tìm đường sống trong thị trường đầy biến động.
Bình luận 0