Token hóa mở ra kỷ nguyên đầu tư mới cho tài sản thay thế

Công nghệ chuỗi khối đang làm thay đổi cục diện của thị trường tài sản thay thế. Những tài sản từng bị xem là "đặc quyền của giới tinh hoa" như rượu vang cao cấp, tác phẩm nghệ thuật hay đồng hồ xa xỉ nay đang trở nên phổ biến nhờ vào khả năng đầu tư phân mảnh và giao dịch 24/7. Tất cả điều này đến từ sự phát triển nhanh chóng của công nghệ “từ token hóa”.

Theo nghiên cứu công bố gần đây, thị trường các tài sản thực được mã hóa, gọi là “từ RWA (Real World Asset)”, đã tăng trưởng đến 380% trong ba năm gần đây và được dự báo sẽ đạt quy mô xấp xỉ 24 tỷ USD (khoảng 33.360 tỷ đồng) vào giữa năm 2025. Một xu hướng nổi bật là giới nhà đầu tư thuộc thế hệ Millennials và Gen Z hiện đang đầu tư vào tài sản thay thế gấp ba lần so với thế hệ trước. Điều này thúc đẩy nhiều công ty công nghệ tài chính đưa các tài sản như bất động sản, rượu vang hay tác phẩm nghệ thuật lên chuỗi khối.

Cơ chế vận hành truyền thống của các loại tài sản cao cấp có nhiều rào cản: đòi hỏi mối quan hệ, nguồn vốn lớn và thời gian chờ lâu cho các giao dịch. Ngoài ra, việc giao dịch các tài sản này thiếu minh bạch và dễ gây mất cân bằng lợi nhuận giữa các nhà đầu tư lớn và nhỏ. Tuy nhiên, với sự xuất hiện của “từ công nghệ chuỗi khối”, những giới hạn ấy đang từng bước bị xoá bỏ. Tính minh bạch, khả năng tiếp cận xuyên biên giới và hồ sơ giao dịch không thể chỉnh sửa sẽ giúp mọi người dễ dàng tham gia đầu tư.

Một trong những lợi ích rõ rệt nhất từ “từ token hóa” là sự linh hoạt. Dù bạn đầu tư vào một chai whisky trị giá chỉ 500 USD (gần 695.000 đồng) hay một tác phẩm của nghệ sĩ Damien Hirst trị giá tới 1 triệu USD (khoảng 13,9 tỷ đồng), tất cả đều được xử lý thông qua các giao thức tiêu chuẩn hóa và “từ hợp đồng thông minh” trên chuỗi. So với các hệ thống đầu tư truyền thống vốn chậm và cồng kềnh, blockchain giúp giảm mạnh chi phí và thời gian xử lý.

Một chuyên gia trong ngành bình luận: “Việc ứng dụng công nghệ chuỗi khối biến toàn bộ quá trình đầu tư vào tài sản vật lý thành một trải nghiệm mượt mà, giống như giao dịch cổ phiếu trên sàn chứng khoán vậy.”

Tuy nhiên, vẫn còn đó những lo ngại. Một số nhà đầu tư tỏ ra thất vọng với hệ sinh thái chưa hoàn thiện của các nền tảng giao dịch tài sản mã hóa hiện nay. Bài toán đặt ra là làm sao để kết hợp được trải nghiệm người dùng mượt mà, quản lý tài sản an toàn và cập nhật giá trị tài sản theo thời gian thực. Những nền tảng làm được điều đó sẽ nắm giữ lợi thế lớn và có thể chiếm lĩnh thị trường.

Tính đến năm 2025, thị trường “từ token hóa” tác phẩm nghệ thuật dự kiến đạt quy mô 11,3 tỷ USD (tương đương khoảng 15.700 tỷ đồng), trước khi mở rộng lên đến 48,6 tỷ USD (khoảng 67.540 tỷ đồng) vào năm 2033. Trong khi đó, hãng kiểm toán Deloitte dự đoán mảng bất động sản mã hóa sẽ tăng tốc từ dưới 300 tỷ USD (khoảng 417.000 tỷ đồng) vào năm 2024 lên đến 4.000 tỷ USD (hơn 5,56 triệu tỷ đồng) vào năm 2035.

“từ Token hóa” hiện không chỉ là một trào lưu ngắn hạn mà đang dần đóng vai trò như một tầng hạ tầng mới trong hệ thống tài chính toàn cầu. Theo các chuyên gia, trong kỷ nguyên mà tài sản thực được đưa “từ onchain”, những nền tảng còn xem nhẹ phân khúc này sẽ dần bị bỏ lại phía sau. Ngược lại, nền tảng nào ưu tiên trải nghiệm người dùng, tính minh bạch trong lưu ký và theo dõi giá trị tài sản chính xác sẽ dẫn đầu.

Ranh giới giữa “tài sản thay thế” và tài sản truyền thống đang mờ dần. Nhà đầu tư ngày càng kỳ vọng vào một hệ thống giao dịch trôi chảy, minh bạch và mở cho mọi người. “từ Tương lai của đầu tư” không còn bị giới hạn ở số hóa, mà là hướng đến một cuộc cách mạng tài chính dân chủ hóa và phân quyền — nơi mọi nhà đầu tư đều có quyền tiếp cận như nhau.