Bitcoin(BTC) nâng cấp OP_RETURN lên 4MB trong bản thử nghiệm v30, cộng đồng tranh cãi gay gắt

Các nhà phát triển chính của Bitcoin(BTC) vừa công bố phiên bản thử nghiệm thứ hai cho bản cập nhật lớn sắp tới – “Bitcoin Core v30”, dự kiến phát hành vào tháng 10 năm nay. Điểm đáng chú ý trong bản nâng cấp này chính là việc thay đổi định dạng ví và mở rộng khả năng chèn dữ liệu phi tài chính vào giao dịch, một cải tiến đang gây “tranh cãi gay gắt” trong cộng đồng tiền mã hóa.

Theo thông tin từ dự án Bitcoin Core ngày 24 (giờ địa phương), phiên bản thử nghiệm mới đã được phát hành dưới tên gọi “v30.0rc2”, một bước đệm quan trọng cho “bản phát hành chính thức sắp tới”. Điểm thay đổi lớn nhất lần này đến từ việc loại bỏ dần hệ thống ví legacy cũ và đơn giản hóa cấu trúc lệnh kỹ thuật. Tuy nhiên, yếu tố gây tranh cãi nhất chính là thay đổi chính sách liên quan đến mã OP_RETURN – một tính năng dùng để nhúng dữ liệu vào giao dịch Bitcoin.

Cụ thể, trước đây, OP_RETURN chỉ cho phép chèn tối đa 80 byte dữ liệu vào một giao dịch. Trong phiên bản v30, giới hạn này được nâng lên tới 4 megabyte – một sự mở rộng gần như không giới hạn. Điều này đã làm dấy lên làn sóng phản đối từ nhóm *bitcoin thuần túy*, những người tin rằng **Bitcoin chỉ nên dùng cho giao dịch tài chính**, không phải để lưu trữ thông tin phi tài chính. Họ cảnh báo rằng nếu cho phép nhúng dữ liệu quá lớn, *kích thước của các khối trên blockchain có thể tăng đột biến*, khiến các nút mạng phải lưu trữ thêm lượng dữ liệu không cần thiết và kéo theo chi phí vận hành cao hơn. Một số còn lo ngại việc blockchain có thể bị chèn mã độc hoặc dữ liệu rác.

Ở chiều ngược lại, nhóm *những người ủng hộ Bitcoin tuyệt đối* cho rằng người dùng có quyền sử dụng không gian khối tùy ý, miễn là họ trả phí giao dịch. Họ lập luận rằng phí giao dịch chính là cơ chế tự điều chỉnh: nếu người dùng muốn chèn dữ liệu vô ích hoặc có mục đích xấu, họ sẽ phải chịu chi phí cao, từ đó tạo nên rào cản tự nhiên đối với hành vi lạm dụng.

Tranh luận càng trở nên nóng hơn khi nhà thiết kế hệ thống Bitcoin những năm đầu – Nick Szabo – cũng lên tiếng. Trong lần đầu trở lại nền tảng mạng xã hội X (trước đây là Twitter) sau gần 5 năm, ông cảnh báo rằng việc mở rộng OP_RETURN có thể mang lại “rủi ro pháp lý”. Cụ thể, mặc dù phí giao dịch có thể bảo vệ thợ đào, nó chưa đủ để bảo vệ các nút mạng phải lưu trữ toàn bộ dữ liệu này. Szabo cho rằng với lượng dữ liệu tăng đột biến, **người vận hành nút có thể bị yêu cầu chịu trách nhiệm pháp lý nếu dữ liệu bị xem là vi phạm pháp luật**.

Luật sư chuyên về tranh tụng tiền mã hóa – Joe Carlasare – đã phản biện quan điểm này. Ông dẫn chứng các vụ kiện trước đây, nơi tòa tuyên bố “các nhà vận hành nút không thể chịu trách nhiệm nếu họ không biết hoặc không thể kiểm soát loại dữ liệu được lưu lại trên blockchain”. Carlasare nhấn mạnh: nếu OP_RETURN sử dụng định dạng “xóa được” (*prunable*), thì **rủi ro pháp lý có thể còn thấp hơn so với các phương thức ẩn dữ liệu khác**.

Tuy nhiên, Nick Szabo cho rằng khi dữ liệu được thể hiện theo định dạng chuẩn và dễ đọc, các phần mềm bình thường có thể nhận diện nội dung, từ đó dẫn đến rủi ro bị quy trách nhiệm trước pháp luật. Ngược lại, nếu dữ liệu bị phân mảnh hoặc làm rối loạn (obfuscation), thì chỉ có công cụ chuyên dụng mới đọc được – điều có thể giảm nhẹ gánh nặng pháp lý cho các bên liên quan.

Tuy dàng gây tranh luận, nhóm phát triển Bitcoin Core vẫn đang hướng đến mục tiêu phát hành bản cập nhật chính thức vào cuối tháng 10. Song, với những khác biệt về góc nhìn và quá trình kiểm thử, lịch trình cụ thể vẫn còn nhiều khả năng thay đổi. Cuộc tranh luận quanh *triết lý hoạt động cốt lõi và phạm vi sử dụng tiền mã hóa Bitcoin* đang tiếp tục là tâm điểm của cộng đồng công nghệ tài chính và lập trình mã nguồn mở.

Từ khóa: “Bitcoin(BTC)”, “OP_RETURN”, “Bitcoin Core v30”

Bình luận: Những thay đổi trong Bitcoin Core v30 là minh chứng rõ ràng cho cuộc đối đầu lý tưởng giữa bảo thủ hạt nhân và tự do ứng dụng – điều sẽ còn định hình tương lai của Bitcoin trong nhiều năm tới.