Xu hướng tiền ổn định sinh lời bùng nổ trong năm 2025: Cơ hội đầu tư hay bẫy pháp lý?

Tiền mã hóa bước sang năm 2025 với một xu hướng đầu tư mới đầy hứa hẹn: đó là sự trỗi dậy của mô hình sinh lợi từ các loại tiền ổn định – hay còn gọi là “từ thu nhập thụ động từ tiền ổn định”. Khác với các đồng như Tether(USDT) hay USDC chỉ cố định theo tỷ giá USD, các phiên bản mới mang tên gọi “từ tiền ổn định sinh lời” nay đã được thiết kế để tự động tạo ra lợi nhuận chỉ bằng cách giữ trong ví. Tuy nhiên, trước khi quyết định đầu tư, việc hiểu rõ cơ chế hoạt động, quy định pháp lý và chính sách thuế liên quan là điều không thể bỏ qua.

Theo tìm hiểu từ CoinDesk ngày 20 tháng 1 năm 2024 (giờ địa phương), “từ tiền ổn định sinh lời” hiện được chia làm ba nhóm chính, với mỗi nhóm vận dụng công nghệ và chiến lược tài chính khác nhau:

Nhóm đầu tiên là mô hình dựa trên việc “từ mã hóa trái phiếu chính phủ và quỹ tiền tệ”. Các loại tiền ổn định sinh lời trong nhóm này được hỗ trợ bởi các tài sản truyền thống có độ an toàn cao như trái phiếu chính phủ Mỹ hay tiền gửi ngắn hạn. Lợi nhuận từ các tài sản này sau đó được phân bổ trực tiếp cho người giữ token. Một ví dụ điển hình là USDY của Ondo Finance.

Mô hình thứ hai sử dụng giải pháp “từ tài chính phi tập trung (DeFi)” để tạo thu nhập. Trong đó người dùng gửi các token như DAI vào một giao thức thông minh, đổi lại nhận về sDAI – một token bao bọc có khả năng tăng dần theo thời gian nhờ lãi suất do giao thức thiết lập. Dự án Sky của MakerDAO là đại diện tiêu biểu trong lĩnh vực này.

Mô hình thứ ba có xu hướng phức tạp hơn, kết hợp “từ chiến lược phái sinh và phần thưởng staking” để tạo thu nhập tổng hợp. Tuy lợi nhuận có thể cao, nhưng mô hình này thường đi kèm với độ rủi ro cao hơn do biến động thị trường và số lượng quy trình kỹ thuật nhiều hơn.

“Bình luận”: Dù chỉ cần giữ trong ví là có lãi, nhưng mỗi loại token lại đi kèm điều kiện truy cập và rào cản pháp lý khác nhau.

Chẳng hạn, nhiều sản phẩm chỉ có thể tiếp cận trên các sàn giao dịch tập trung hoặc website riêng của giao thức phát hành, và người dùng ở một số quốc gia – đặc biệt là Mỹ – có thể bị giới hạn truy cập. Vì Mỹ nghiêm cấm việc các tổ chức phát hành token chi trả lãi trực tiếp, nên nhiều token gắn với trái phiếu chính phủ Mỹ chỉ được cung cấp cho người dùng ở ngoài nước.

Một điều quan trọng nhà đầu tư cần lưu ý: quá trình "mint" – tức phát hành tiền ổn định bằng cách gửi USD đổi lại token – thường không dành cho người dùng cá nhân mà chủ yếu thông qua các tổ chức tài chính. Chẳng hạn, với Circle – đơn vị phát hành USDC – người dùng phổ thông không thể trực tiếp nạp USD để nhận USDC mà phải mua lại từ thị trường. Điều này có thể làm hạn chế tiếp cận cho nhóm nhà đầu tư cá nhân.

Sau khi sở hữu token, chuyên gia nhận định: Thu nhập có thể phản ánh bằng hai cách – một là dưới hình thức “từ tăng số dư trong ví” (còn gọi là rebasing), hai là thông qua “tăng giá trị của token”. Trong cả hai trường hợp, việc ghi lại chính xác thời điểm tạo ra lợi nhuận là rất quan trọng, vì hầu hết các quốc gia đều coi đó là “từ thu nhập chịu thuế”.

“Bình luận”: Các nền tảng DeFi còn mang lại khả năng tối ưu hóa lợi nhuận bằng nhiều hình thức đồng thời như farming hoặc tính năng đòn bẩy, nhưng đồng thời cũng gia tăng rủi ro hệ thống, lỗi hợp đồng thông minh hoặc cả rủi ro thanh khoản.

Không thể bỏ qua yếu tố pháp lý. Trong bối cảnh quy định toàn cầu về tài sản mã hóa vẫn còn nhiều biến động, không có gì đảm bảo rằng mô hình “từ tiền ổn định sinh lời” sẽ luôn nằm ngoài vùng ảnh hưởng của các thay đổi luật pháp trong tương lai. Như trong thời gian Tổng thống Trump nắm quyền, chính quyền Mỹ từng thúc đẩy các quy định nghiêm ngặt với tài sản kỹ thuật số, và chưa rõ khi ông tái nhiệm, đường lối này sẽ được tiếp tục ra sao.

Tóm lại, dù mang lại tiềm năng tạo “từ thu nhập thụ động” hấp dẫn, tiền ổn định sinh lời không phải là lựa chọn đầu tư phù hợp cho tất cả mọi người. Trước khi quyết định tham gia, người dùng nên cân nhắc kỹ lưỡng về cấu trúc tài sản hỗ trợ, cơ chế sinh lời, chính sách thuế đặc thù và tính hợp pháp trên từng khu vực cư trú. Việc đầu tư có trách nhiệm, dựa trên hiểu biết toàn diện, luôn là yếu tố then chốt trong thế giới tài chính phi tập trung.