SEC cân nhắc đơn giản hóa phê duyệt ETF tiền mã hóa như Bitcoin(BTC), Ethereum(ETH)

Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Mỹ (SEC) đang cân nhắc đơn giản hóa đáng kể quy trình phê duyệt các quỹ hoán đổi danh mục (ETF) dựa trên tài sản số, mở ra kỳ vọng mới rằng thị trường tiền mã hóa sẽ chính thức gia nhập hệ thống tài chính truyền thống của Mỹ.

Theo Reuters đưa tin ngày 24 (giờ địa phương), SEC hiện đang xem xét đề xuất của các sàn giao dịch lớn như Nasdaq, NYSE Arca và Cboe BZX liên quan đến việc áp dụng “tiêu chuẩn niêm yết chung” (generic listing standards). Nếu được thông qua, những ETF dựa trên tiền mã hóa như Bitcoin(BTC), Ethereum(ETH), Solana(SOL) và Ripple(XRP) có thể được niêm yết tự động mà không cần phê duyệt riêng lẻ, miễn đáp ứng đủ tiêu chí cơ bản.

Điều này mở ra bước ngoặt rõ rệt so với quá khứ, khi mà phải mất hơn 10 năm để SEC lần đầu tiên phê duyệt ETF Bitcoin(BTC) giao ngay – một quyết định chỉ được đưa ra vào đầu năm 2024 sau áp lực lớn từ phía tòa án. Tuy sau đó các ETF Ethereum(ETH) cũng được bật đèn xanh, song quy trình xét duyệt vẫn bị đánh giá là quá phức tạp, kìm hãm đà phát triển của thị trường tài sản kỹ thuật số tại Mỹ.

Nếu quy định mới được thông qua, thời gian xét duyệt ETF có thể được rút ngắn từ hơn 240 ngày xuống chỉ còn 60 đến 75 ngày. Điều này mở đường cho hàng loạt sản phẩm ETF theo dõi các đồng tiền mã hóa lớn như Solana(SOL), XRP hay Dogecoin(DOGE) sớm ra mắt thị trường. Đặc biệt, nhiều ETF mới dự kiến sẽ có cấu trúc sáng tạo hơn, như rổ tài sản theo chủ đề, tích hợp chức năng staking (staking-linked), đảm bảo vừa đa dạng hóa danh mục vừa cân bằng yếu tố an toàn và thanh khoản.

Tuy vẫn còn những ý kiến cho rằng việc phát triển ETF sẽ “tài chính hóa” tiền mã hóa quá mức, song theo các chuyên gia, ETF lại chính là công cụ đầu tư minh bạch và an toàn hơn – do phải tuân thủ các quy trình quản lý nghiêm ngặt tương tự thị trường tài chính truyền thống. Các quy định về lưu ký, vận hành và giám sát trong ngành ETF hiện tại giúp bảo vệ nhà đầu tư tốt hơn rất nhiều so với hoạt động trên các sàn giao dịch phi tập trung. Bình luận từ giới quan sát cho rằng đây là một hướng đi “giảm thiểu rủi ro” hiệu quả trong bối cảnh thị trường còn nhiều biến động.

So với các khu vực pháp lý khác, Mỹ đang bị đánh giá là chậm chân trong cuộc đua định hình khung pháp lý cho thị trường tài sản số. Chẳng hạn, Ủy ban châu Âu đã ban hành quy định MiCA (Markets in Crypto-Assets), trong khi Hong Kong và Singapore có hệ thống cấp phép rõ ràng. Bởi vậy, nếu SEC thiết lập được các tiêu chuẩn niêm yết rõ ràng và minh bạch, đây có thể là bước ngoặt giúp Mỹ lấy lại vị thế lãnh đạo trong thị trường tiền mã hóa toàn cầu – một yếu tố quan trọng để định hình tương lai tài chính số.

Hiện tại, quyết định cuối cùng của SEC dự kiến được công bố vào tháng 9 năm 2025. Nếu được thông qua, hơn 100 hồ sơ ETF dựa trên tiền mã hóa đã nộp sẵn có thể được xem xét trong thời gian ngắn – bao gồm cả các sản phẩm ETF kết hợp với cổ phiếu hoặc hàng hóa. Đáng chú ý, việc SEC thông qua cơ chế hoàn tiền trực tiếp (in-kind redemption) từ tháng 8 năm 2025 cũng tạo bước đệm tăng hiệu quả vận hành của các ETF này. Bình luận từ các nhà phân tích cho rằng tiêu chuẩn niêm yết chung chính là “chốt chặn cuối cùng” để thị trường ETF tài sản số chính thức đi vào vận hành đại trà.

Dĩ nhiên, vẫn có quan điểm cho rằng không phải tài sản số nào cũng nên được đối xử tương tự tài sản truyền thống. Tuy nhiên, mục tiêu chính của quy định tài chính không phải là đánh giá giá trị một loại tài sản, mà là đảm bảo rằng mọi người tham gia thị trường – đặc biệt là nhà đầu tư cá nhân – đều được tiếp cận trong một môi trường minh bạch và công bằng. Nếu tiếp tục để tiền mã hóa nằm ngoài khung pháp lý, có thể dẫn đến việc người dân phải đổ xô sang các nền tảng phi pháp hoặc đặt trụ sở nước ngoài, làm tăng rủi ro và tổn thất tiềm tàng.

Tương tự như cách mà SEC từng đơn giản hóa quy định cho ngành ETF truyền thống thông qua Rule 6c-11 vào năm 2019, việc thiết lập khung pháp lý mới lần này sẽ mở ra cánh cửa bình thường hóa đối với các ETF tài sản số. Bình luận từ giới chuyên môn cho rằng, thay vì chấp thuận từng dự án cụ thể, SEC đang hướng đến việc xây dựng một cơ chế “dễ dự đoán” để các công ty phát hành ETF có thể hoạt động một cách hợp pháp, minh bạch và hiệu quả hơn.

Thị trường tiền mã hóa giờ đây không còn là hiện tượng nhất thời, mà đang trở thành một phần ngày càng quan trọng trong hệ thống tài chính toàn cầu. Thách thức hiện tại là phải tạo ra hành lang pháp lý giúp nhà đầu tư tiếp cận hợp pháp – thay vì thông qua các nền tảng không kiểm soát. Nếu Mỹ thực sự muốn duy trì vị thế trung tâm tài chính toàn cầu, thì việc đưa thị trường ETF tiền mã hóa vào khuôn khổ pháp lý là điều không thể trì hoãn thêm nữa.