Chuyên gia Nick Szabo: Bitcoin(BTC) không hoàn toàn loại bỏ yếu tố niềm tin

Chuyên gia máy tính Nick Szabo cảnh báo: Bitcoin không hoàn toàn loại bỏ yếu tố “niềm tin”

Người tiên phong trong lĩnh vực tiền mã hóa, Nick Szabo, mới đây đã đưa ra lời cảnh báo đáng chú ý về nhận thức sai lệch liên quan đến tính “phi tập trung” của Bitcoin(BTC). Theo ông, việc gọi Bitcoin là một hệ thống “không cần niềm tin” (*trustless*) chỉ là một “huyền thoại phóng đại” và không phản ánh đúng bản chất kỹ thuật lẫn xã hội của công nghệ này.

Theo chia sẻ của Nick Szabo trên mạng xã hội X (trước đây là Twitter) ngày 24 (giờ địa phương), ông cho rằng cách mô tả Bitcoin là vận hành hoàn toàn không cần niềm tin đã gây hiểu lầm nghiêm trọng. Thay vào đó, ông nhấn mạnh rằng Bitcoin thực chất được thiết kế theo nguyên tắc “giảm thiểu niềm tin” (*trust-minimized*), tức là vẫn cần một mức độ tin tưởng nhất định để hệ thống có thể hoạt động.

Szabo lấy ví dụ rằng để mạng lưới Bitcoin duy trì ổn định, cộng đồng phát triển phải thực hiện bảo trì phần mềm một cách trung thực. Ngoài ra, mạng lưới hoạt động trơn tru khi các bên tham gia tuân thủ các quy tắc đồng thuận, và đặc biệt hệ sinh thái này còn cần một môi trường xã hội – pháp lý không quá thù địch để không bị loại bỏ hoàn toàn. “Miễn là còn tồn tại những tiền đề để hệ thống vận hành, thì không thể nói là Bitcoin đã loại bỏ hoàn toàn yếu tố niềm tin,” Szabo bình luận.

Đáng chú ý, ông cũng cảnh báo rằng việc xem Bitcoin như một công cụ “bất khả chiến bại” trước mọi sự can thiệp từ phía chính phủ là suy nghĩ thiếu thực tế. Ông chỉ ra rằng Bitcoin không hoàn toàn miễn nhiễm trước luật pháp – một điểm yếu có thể được các cơ quan chức năng khai thác. Ví dụ, chính quyền các quốc gia có thể cấm giao dịch Bitcoin, chặn truy cập sàn giao dịch hoặc sử dụng luật pháp để can thiệp vào hệ sinh thái.

Nick Szabo cũng đề cập đến một rủi ro pháp lý tiềm ẩn khác: dữ liệu không liên quan bị chèn vào chuỗi khối thông qua các công cụ như Ordinals. Ông cho rằng những hành vi như vậy có thể mở rộng “bề mặt tấn công pháp lý” (*legal attack surface*), khiến mạng lưới dễ bị nhắm đến hơn. Ông nhấn mạnh rằng để ứng phó với các “mối đe dọa khó lường” như trên, ngoài các nhà phát triển giỏi, cộng đồng cần có luật sư nhiều kinh nghiệm và người dùng am hiểu để bảo vệ hệ sinh thái.

Đây là lời nhắc nhở rằng tiền mã hóa không chỉ gói gọn trong bài toán kỹ thuật mà còn chịu ảnh hưởng mạnh mẽ từ bối cảnh xã hội, luật pháp và hành vi con người. Dù khẩu hiệu “*hệ thống không cần niềm tin*” là điểm hấp dẫn lớn của Bitcoin(BTC), giới đầu tư cần nhận thức rõ rằng bản thân hệ thống vẫn đang dựa vào những cơ chế tin cậy – dù được thiết kế tối giản – để duy trì sự sống còn.

Từ khóa: “*Bitcoin*”, “*niềm tin*”